پرستو محبی نویسنده و پژوهشگر در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره کتاب تازهچاپ خود «روایتشناسی درام، نگاهی روایتشناسانه به ادبیات نمایشی ایران» گفت: اینکتاب، اولین کتاب جامع درباره روایتشناسی درام است که بهتازگی توسط نشر جام زرین منتشر و راهی بازار نشر شده است.
وی درباره نمونههای مشابهی که پیشتر در بازار نشر منتشر شدهاند، گفت: کتابهای مورد اشاره شما، مربوط به حوزه عمومی روایتشناسی هستند اما کتاب مورد اشاره، بهطور مشخص و تخصصی به روایتشناسی در بحث درام و نمایش میپردازد. میتوانم بگویم از دید بینالمللی هم اینکتاب اولین اثر جامعی است که درباره روایتشناسی درام منتشر شده است. آثار پیشین که در اینحوزه منتشر شدهاند، کتاب نیستند بلکه مقالات یا بخشهایی از کتاب بودند.
این مدرس تئاتر در ادامه گفت: روایتشناسی درام بهدلیل مخالفتهایی که روایتشناسهای اولین بر سر این بحث که اصلا درام را روایت بدانیم یا خیر، بحثی خارج از روایتشناسی محسوب میشد و مباحث مربوط به آن، از سال ۲۰۰۵ به بعد بود که وارد مکتوبات پژوهشی شدند؛ آنهم در قالب اشاراتی در کتابها و چند مقاله. من بهواسطه فرصتی که پیش آمد، توانستم با بهترین اساتید روایتشناسی در آلمان دیدار و گفتگو کنم. بهاینترتیب به دانشگاههای مختلف از جمله دانشگاههای هامبورگ و فرایبورگ رفتم و فعالیتهای مشترکی را رقم زدم.
محبی گفت: زمانی که تحقیقاتم را درباره روایتشناسی درام شروع کردم، تنها چندمقاله در اینزمینه کار شده بود. البته در اینزمینه یک کتاب دیگر هم بهنام «روایتشناسی تئاتر» هست که بیشتر به جنبههای اجرایی و پرفورمنس میپردازد و توسط یکی از نیروهای دانشگاه هامبورگ نوشته شده است. سال ۸۸ بود که بهطور دقیق کار روی روایتشناسی درام را آغاز کردم اما پیش از آن از سال ۸۲ درگیر بحثهای روایت و درام بودم.
مولف کتاب مورد اشاره در پاسخ به اینسوال که قراردادن چارچوب مکانی پژوهش روی ایران، دایره مخاطبان بینالمللی آن را کاهش میدهد یا خیر، گفت: متاسفانه، همینطور است. همینوضعیت است که باعث شده در کنفرانسهایی که خارج از ایران دارم یا کارگاههای آموزشی که برگزار میکنم، درباره رواییبودن درام ایران صحبت کنم. البته اینبحث برای متخصصان خارجی خیلی جذاب است اما اینهم واقعیتی است که اگر موضوع مطالعه اینکتاب، فقط درام ایران نبود، از منظر بینالمللی، دایره مخاطبان بیشتری داشت. کتاب، دو بخش اصلی دارد که یکبخشاش، راجع به روایتشناسی و واردکردنش در بحث درام است. خب تا اینجای بحث، بینالمللی است اما وقتی در گام دوم، موضوع مطالعه را روی نمایش ایرانی قرار میدهیم، مساله تخصصیتر میشود و تعدادی از مخاطبانش ریزش میکنند.
وی درباره قابلیت ترجمهپذیری کتاب و امکان اینکار گفت: بخشهای زیادی از متن کتاب، ترجمه شده که تعدادی از آنها در قالب مقالات یا مجموعهمقاله در کتابها و مجلات خارجی، پذیرش شدهاند. بخشهایی از مطالب را هم در قالب کنفرانس بیان کردهام که سپس در قالب مقاله کاملی که از آن کنفرانس مستخرج شده بود، منتشر شدهاند. کتاب با همینوضعیت فعلی هم، قابلیت ترجمه کامل و انتشار را دارد و در فکر اینکار هستم. تا به حال هم بخشهایی از آن بهصورت پراکنده به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شدهاند. برای اینکار با چندنفر از اساتید زبان فارسی در خارج از کشور، صحبت کردهام اما هنوز توافقی قطعی حاصل نشده است.