خبرگزاری مهر-گروه هنر-عطیه موذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژهای است که قرار است هر پنجشنبه به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هر هفته بپردازد.
در این بسته خبری هفتگی در نظر داریم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامهسازان و مدیران سیما، نیم نگاهی به حواشی رسانهای و حتی شایعاتی که بهرغم غیررسمی بودن میتوانند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز پنجشنبه ۲۳ آبانماه میتوانید با هفدهمین بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور مهمترین رویدادها و خبرهای تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در هفتهای که گذشت، با خبرگزاری مهر همراه شوید.
چهره هفته؛ افت «قیمت» از دورهمی تا تبلیغات بازرگانی
سروش جمشیدی با ایفای نقش «قیمت» در مجموعه «دورهمی» که روی آنتن شبکه نسیم رفت به شهرت زیادی دست یافت. او پیش از این مجموعه در سکانسهایی از کارهای سعید آقاخانی و رضا عطاران هم بازی کرده بود و بعد از آنها هم در سریال «در حاشیه» حضور داشت. با این حال اوج حضور نمایشی او به نقش «قیمت» برمیگردد که توانست با لحن مخصوص به خود، بازیها و شوخیهایی که به کار میگرفت در دل مردم بنشیند و حتی بیشتر از دیگر بازیگرانی که در آیتمهای نمایشی «دورهمی» نقش ایفا میکردند دیده شود.
حضور جمشیدی در «دورهمی» و آیتمهای کوتاه نمایشی او در این مجموعه آنقدر مورد توجه قرار گرفت که در فضای مجازی هم فالوورهای زیادی پیدا کرد و حتی حمید گودرزی زمانی که مهمان دورهمی شد، اعلام کرد از اینکه شنیده جمشیدی یک میلیون فالور از او بیشتر دارد، حیرت کرده است!
خود جمشیدی هم بارها نسبت به این میزان مورد توجه قرار گرفتن از طرف مردم، واکنش نشان داده و مدیری را باعث این اتفاق میدانست که چنین بستری را فراهم کرد تا بعد از سالها بازیگری بالاخره حضورش به چشم بیاید. او که یک باره در این مجموعه درخشیده بود و چهره ناآشنایی برای خیلی از مخاطبان تلویزیون بود در مصاحبهای با خبرگزاری مهر در سال ۹۵ ضمن توضیحی بیان کرده بود که با پارتی و باندبازی وارد تلویزیون نشده و ۱۸ سال پیشینه کاری دارد اما یک باره با مهران مدیری دیده شده است.
جمشیدی بعد از آن یک سریال با نام «مرز خوشبختی» به کارگردانی حسین سهیلیزاده بازی کرد که سریال چندان موفقی نبود و طبیعتا نقش او هم در ترکیب بازیگران این سریال ارزش افزوده ویژهای برایش ایجاد نکرد.
جمشیدی این روزها در قالبی متفاوت با حضور در یک تبلیغات تلویزیونی در چندین نوبت در شبکههای مختلف سیما دیده میشود. تبلیغاتی که در ابتدا میگوید «یک چیز بامزه بگم» و با مدل آشنای استندآپ کمدی سعی میکند ماجرایی را تعریف کند که بامزه باشد و مردمی هم در مقابل او در استودیو نشستهاند و به جملات او میخندند. تبلیغی که نه تنها در ساختار، جذاب و بامزه نیست بلکه رپورتاژی با سواستفاده از ساختار استندآپ کمدی است و تا کنون بیشتر به اعتبار سروش جمشیدی لطمه زده تا کمکی به اعتبار یک محصول کرده باشد. از سوی دیگر استفاده از فرمول تکراری برخی فیلمهای سخیف سینمایی در قالب کلمات و عبارات دوپهلو با محتوای نامناسب در این تبلیغات نیز در فضای مجازی انتقاداتی را متوجه این حضور جمشیدی کرده است.
هرچند این روزها چند چهره دیگر از بازیگران نیز در تبلیغات تلویزیونی دیده میشوند اما شاید تفاوت نحوه حضور جمشیدی در این تبلیغات که رپورتاژی چند دقیقهای است و از قالب تازه محبوبشده استندآپ کمدی نیز در آن استفاده شده است، مخاطب را نسبت به این تبلیغ خاص و حضور جمشیدی در آن پس زده است.
حاشیه هفته: بازی با آمار برای جلب کدام مخاطب؟
طی چند هفته اخیر مرکز تحقیقات صداوسیما به انتشار نتایج نظرسنجیهایی در زمینه برنامههای تلویزیونی اقدام کرده است، به صورتی که در این نظرسنجیها هر بار شبکهای را در یک حوزه تخصصی مثلا شبکه مستند در حوزه علمی، شبکه یک در حوزه خانواده، شبکه نسیم در حوزه سرگرمی و... شبکه برتر معرفی میشود اما این رویکرد با یک چالش اساسی مواجه است.
آخرین نظرسنجی به برنامههای کودک تلویزیون اختصاص داشت که طبق پیشبینی شبکه کودک (و به ویژه کانال پویا) را به عنوان پربینندهترین شبکه خردسالان معرفی کرد، در حالی که این شبکه (که مسلما برای خردسالان و کودکان شبکهای پربیننده است) رقیب قدری ندارد که عملکردش بخواهد با آن مقایسه شود. کمااینکه بعد از پویا و با فاصله شبکه دو سیما در این رتبهبندی قرار گرفته که صرفاًچند باکس محدود در طول روز برای کودک و نوجوان دارد. بعد هم شبکه امید با رویکرد برنامههای نوجوانانه و شبکه پنج که باکس کوتاهتری برای برنامههای کودک در اختیار دارد در رتبههای بعد قرار گرفتهاند و با یک شبکه تخصصی مقایسه شدهاند.
در نظرسنجیای دیگر نسبت به برنامههای اقتصادی تلویزیون با تاکید بر اینکه «در پیگیری مخاطبان در خصوص برنامهها و مطالب اقتصادی مرجع اصلی مراجعه مردم رسانه ملی است» شبکه یک با حدود ۸ درصد در رتبه اول قرار دارد و بعد از آن رتبه دوم با حدود ۷ درصد به شبکه خبر اختصاص دارد و این در حالی است که این آمار مدعی میشود کمتر از آمار ارائه شده، مردم اخبار مورد نظر خود را از سایر رسانهها دریافت کرده اند.
در خبری دیگر با تیتر «مردم پای ثابت برنامههای پزشکی و بهداشتی شبکه سلامت رسانه ملی» باز هم با استناد به آمار، نشان داده شده که مردم چقدر به برنامههای شبکه سلامت رجوع میکنند و اطلاعات مورد نظر خود در حوزه تخصصی سلامت را از این شبکه دریافت میکنند تا دیگر شبکهها.
این نظرسنجی پیش از این درباره دیگر حوزهها از جمله ورزش، برنامههای طنز و سرگرمی، برنامههای مذهبی، برنامههای علمی و خانواده محور نیز آماری ارائه کرده و در هر زمینهای شبکههای برتر را معرفی کرده است و نکته جالب توجه در این نظرسنجیها این است که وجه مشترک همه آنها این است که درصد مخاطبی که در همه این حوزهها، تلویزیون و برنامههای مورد نظر را به سایر رسانهها ترجیح داده بیشتر است و حتی یک بار هم کفه ترازوی این آمار به سمت رسانههای دیگر مثل شبکههای اجتماعی و رسانههایی غیر از تلویزیون که مخاطب امروز را به شدت احاطه کرده، سنگین نشده است.
ارائه این آمار که احتمالا «مخاطب هدف» آن جز مدیران خود شبکههای مورد مطالعه نمیتواند باشد، بیشتر به بازی با آمار برای دل خوش کردن خود میماند تا هر بار شبکهای را براساس این آمار و ارقام از عملکرد خود راضی نگه دارد!
اساسا عناوین پربینندهترین شبکه و یا بیشترین و کمترین و اصلا اطلاق «تر» و «ترین» زمانی میتواند مورد استفاده قرار بگیرد که شرایط مقایسه یکسان باشد نه اینکه وقتی هر شبکهای به صورت تخصصی به یک حوزه میپردازد برنامههای همان شبکه بهعنوان دیدهشدهترین برنامهها انتخاب شوند. هرچند برخی از این شبکهها در مدل کاری خود بسیار موفق هستند اما نفس مقایسه بیشتر در شرایطی استاندارد است که دو گزینه با ویژگیهایی مشابه موجود باشد.
اتفاق ویژه هفته؛ پخش ویژه توقیفیها از تلویزیون
فیلم «آقای رییس جمهور» ساخته ابوالقاسم طالبی جمعه ۱۷ آبانماه بعد از ۱۸ سال توقیف از شبکه سه سیما پخش شد که پیش از این هم در همین بسته خبری نسبت به پخش آن واکنش نشان داده بودیم. بعد از پخش فیلم، گفتگویی هم با کارگردان این فیلم انجام شد و او در گفتگویی درباره اثر خود بعد از سالها سخن گفت. همچنین بعد از آن روابط عمومی شبکه سه طبق خبری اعلام کرد که به دلیل استقبال مخاطبان از این فیلم قرار است این اثر روز سه شنبه ۲۱ آبان بعد از خبر ساعت ۲۲ روی آنتن برود که دوباره هم پخش شد.
«آقای رییس جمهور» در سال ۸۰ ساخته شد و بعد از سالها توقیف خیلی بی سر و صدا به شبکه نمایش خانگی راه پیدا کرد. با این حال پخش یک اثر توقیفی که نتوانست در سینماها اکران داشته باشد از تلویزیون اتفاق ویژهای نه تنها برای این فیلم که برای هر اثری است که میتواند آن را در معرض نقد و تحلیل عموم مخاطبان قرار دهد. اگرچه ساختار این فیلم بعد از ۱۸ سال در برخی از تکنیکها و پرداختهای بصری و سینمایی قدیمی شده است اما قصه چالشی آن در حوزه روزنامه نگاری، نقد سرمایه داری، تغییر تفکر و از همه مهمتر کاندیدای ریاست جمهوری است که با بیگانگان ارتباط دارد و به راحتی دستور به قتل روزنامه نگاران را صادر میکند هنوز ویژگیهای به روزی دارد. قصهای که میتواند فارغ از هر زمانی و نسبت به هر مقام رسمی ای مورد توجه قرار بگیرد و حتی فراتر از بافت و متن اصلی خود فیلم ارزیابی شود.
از دیگر فیلمهایی که ابتدای این هفته روی آنتن تلویزیون رفت «آدم برفی» ساخته داوود میرباقری بود که برای نخستین بار در شبکه نمایش، «نسخه باکیفیت و اصلاح رنگ شده» این فیلم دیده شد. این اثر به شیوه حدواسط دیجیتال (digital intermediate) اصلاح رنگ و تصویر شده بود و مخاطبان بعد از سالها توانستند نسخه باکیفیتی از این فیلم را شاهد باشند.
هرچند «آدم برفی» بارها از سیمای جمهوری اسلامی ایران به نمایش درآمده اما این فیلم هم در دورهای توقیف شد که اتفاقا چندی پیش عزتالله ضرغامی رئیس پیشین صداوسیما از پشیمانی خود نسبت به نقشی که در توقیف این فیلم بهعنوان مسئول وقت معاونت سینمایی داشته سخن گفته بود.
او در اینستاگرام خود نوشته بود «نباید فیلم «آدم برفی» را توقیف میکردم، اگر به گذشته برگردم ترجیح میدادم به روح توصیه رهبر انقلاب در مورد فیلم سینمایی «آدم برفی» عمل کنم و به دلایل نظارتی که در جای خود مورد تأکید ایشان هم بود مردم را از دیدن این فیلم خوشساخت و پر پیام محروم نمیساختم.»
«آدم برفی» بعد از دریافت مجوز نمایش، بارها از سیما پخش شد و حالا نسخه اصلاح رنگ شده این فیلم که روزی به محاق توقیف رفته بود نشانه خوبی برای تلویزیون است؛ نشانهای که میتواند گویای این باشد که یک فیلم توقیفی همیشه توقیفی نیست و حتی میتواند رویکردها در زمانهای مختلف نسبت به آن متفاوت باشد. اصلاح رنگ این فیلم نیز میتواند نوید دهنده باشد که بخشی از فیلمهای آرشیوی تاریخ سینمای ایرانی بهصورت مرمت شده و دوباره برای مخاطب نمایش داده شوند.
سینما در سیما؛ بازگشت بیسروصدای «نقد سینما»
پخش برنامه سینمایی «نقد سینما» با ایام محرم و صفر متوقف شده بود و بعد از یک فاصله حدودا دو ماهه از جمعه هفته گذشته ۱۷ آبان دوباره به آنتن شبکه پنج سیما بازگشت. مجری این برنامه همچنان بهروز افخمی است و او تقریبا به شیوه گذشته میز گفتگو دارد و برنامه را پیش میبرد.
بازگشت اولین قسمت از فصل جدید «نقد سینما» نه تنها بازخورد ویژهای نداشت بلکه اثری از صحبتهای چالشی بهروز افخمی هم در شبکههای اجتماعی دیده نشد. بهروز افخمی فردی رسانهای است و صحبتهای او معمولا باری ژورنالیستی دارد که همیشه در فضاهای رسانهای فارغ از محتوای بیان شده، مورد توجه قرار گرفته است. او هر بار در هر برنامه تلویزیونی که شرکت میکند اطلاعات خبری و یا دادهها و تیترهایی را ارائه میکند که تا مدتی برخی را هم به واکنش وامیدارد.
حتی زمانی که بهعنوان مجری «هفت» فعالیت میکرد هر برنامه را بیشتر از یک برنامه نقد و تحلیل سینمایی به سمت حاشیهها و هیاهوهای رسانهای میبرد تا بتواند آن را مورد توجه قرار دهد. «نقد سینما» اما کمتر این فضای ژورنالیستی را دارد و او نه حد میانه که بیشتر به سمت دیگری از این ماجرا سوق پیدا کرده است.
هرچند از همان ابتدای شروع «نقد سینما» گفته شد که این برنامه بنایی برای هیاهوهای رسانهای ندارد اما افخمی کمتر وارد گفتگوهای تحلیلی و چالشی میشود و بیشتر با فیلمسازان گپ میزند درحالیکه مخاطب وجه دیگر او را میشناسد و انتظار دارد شاهد برنامهای خنثی نباشد.
پیشنهاد ویژه؛ تماشای «محمد رسولالله(ص)» ایرانی
سالهاست که در هر مناسبتی که پیوندی با پیامبر اکرم(ص) دارد به تماشای فیلم «محمد رسول الله» (ص) ساخته مصطفی عقاد از قاب تلویزیون نشسته ایم. شوق مخاطب و ارادت قلبی مسلمان و غیرمسلمان نسبت به زندگانی آخرین فرستاده خداوند، موفقیت فیلمساز در ترسیم موقعیت زمانی این فیلم و جذابیت آن برای مخاطب باعث شده است که بعد از چند صدمین بار باز هم وقتی این فیلم در قاب تلویزیون قرار میگیرد باز هم مورد توجه واقع شود.
با این حال داستان زندگی پیامبران و امامان، از چنان جذابیتی برای مخاطب برخوردار است که تقریبا بیشتر ساختههای کارگردانان ایرانی درباره شخصیتها و چهرههای دینی نه تنها در ایران بلکه در کشورهای همسایه نیز مورد استقبال قرار گرفته است. درباره پیامبر اسلام (ص) نیز همیشه حسرت فیلمی با مختصاتی از آنچه که یک کارگردان مسلمان از این پیامبر عظیم شان میداند و میتواند به تصویر کشیده شود وجود داشت و خلا آن احساس میشد.
فیلم «محمدرسول الله (ص)» به کارگردانی مجید مجیدی برای اولین بار در کنداکتور پخش تلویزیون قرار گرفته است و از این پس، دومین فیلمی خواهد بود که مخاطب میتواند در چنین ایامی به تماشای آن بنشیند.
این فیلم به زندگانی پیامبر در زمان کودکی میپردازد و مجیدی زمانی درباره آن گفته بود؛ «باعث افتخار است که هشت سال از عمرم را صرف پروژهای با نام مقدس پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) کردهام.»
«محمدرسول الله(ص)» در سال ۹۴ اکران عمومی شد و دو سال بعد به شبکه نمایش خانگی رسید وحالا همزمان با میلاد پیامبر اسلام(ص) قرار است در دو قسمت از شبکه یک سیما روی آنتن برود. هرچند ساخته مجید مجیدی در همان مقطع اکران عمومی با نقدهایی از طرف منتقدان نسبت به ضعف فیلمنامه مواجه بود اما در اکران فروش موفقیت آمیزی را رقم زد و نمایش آن در تلویزیون میتواند طیف گستردهتری از مخاطبان را با خود همراه کند.
فیلم سینمایی «محمد رسولالله(ص)» را مجید مجیدی در حد فاصل سالهای ۸۹ تا ۹۳ و با همراهی چهرههای بینالمللی کارگردانی کرد. ویتوریو استورارو، ای. آر. رحمان، میلژن کرکا کلژاکویچ، مایکل اوکانر و اسکات ای. اندرسون از مهمترین چهرههای مطرح حاضر در تیم تولید این فیلم سینمایی بودند.
علیرضا شجاع نوری در نقش عبدالمطلب، مهدی پاکدل در نقش ابوطالب، محسن تنابنده در نقش ساموئل، مینا ساداتی در نقش آمنه بنت وهب، ساره بیات در نقش حلیمه سعدیه، داریوش فرهنگ در نقش ابوسفیان، رعنا آزادیور در نقش امجمیل، نسرین نصرتی در نقش برکه، حمیدرضا تاج دولت در نقش حمزه از جمله بازیگران این فیلم هستند و بازیگران دیگری هم در آن به ایفای نقش پرداختهاند.
قسمت اول این فیلم امشب پنجشنبه ۲۳ آبان ساعت ۲۲ و قسمت دوم جمعه ۲۴ آبان ساعت ۱۶ روی آنتن شبکه یک سیما میرود.