محمد صفا کارگردان مستند «دیده بان و بانو» که به بخش جایزه شهید آوینی سیزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» راه یافته است در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره این مستند اظهار کرد: «دیده بان و بانو» سعی دارد مشکلات معیشتی و حداقلی خانواده ای را منعکس کند که مرد این خانواده از جانبازان جنگ تحمیلی است. علی اکبر مسکوچی که در دفاع و دیده بانی از مرزهای سرزمین خود دچار آسیب شیمیایی و موج گرفتگی شده، از جمله جانبازانی است که در زمان مجروح شدن و آسیب دیدگی اش پیگیر درصد جانبازی نشده است به همین سبب تحت پوشش و حمایت ارگان، نهاد یا سازمانی قرار نگرفته و با شرایط سختی روزگار را می گذراند.
وی در توضیح نحوه آشنایی خود با این خانواده و دلیل انتخاب این سوژه، اظهار کرد: اولین بار این زوج در یک برنامه گفتگومحور تلویزیونی حضور پیدا کردند و البته در آن برنامه بیشتر درمورد محبت و عشق به یکدیگر سخن گفتند. دوست تهیه کننده ما با دیدن این برنامه به من پیشنهاد داد که به سراغ این زوج بروم و وقتی از نزدیک با آنها آشنا شدیم دریافتیم که آنها به دلیل اینکه از جایی حمایتی نمی شوند به سختی زندگی و امرار معاش می کنند.
این فیلمساز ضمن تاکید بر فداکاری تحسین برانگیز همسر این جانباز، عنوان کرد: این زن فداکار و سخت کوش در شرایطی که ۲ همسر قبلی جانباز به دلیل مشکلات جسمی وی و شرایط سخت حاکم بر زندگی از او جداشده اند، از آقای مسکوچی خواستگاری کرده است و با انجام کارهای سخت خدماتی بخشی از هزینه های زندگی را تامین می کند البته چنین کاری در کنار مراقبت از جانبازی که توان انجام بسیاری از کارهای عادی و روزمره خود را ندارد، هم دشوار است و هم در شان همسر یک جانباز نیست.
صفا ضمن اشاره به وضعیت جانبازان در جامعه یادآور شد: معمولا نگاه طیفی از افراد جامعه به جانبازان به گونه ای است که تصور می کنند جانبازان از همه جا حمایت می شوند و به لحاظ مالی و معیشتی در رفاه هستند اما واقعیت چیز دیگری است. خیلی از جانبازان در زمان جنگ اقدام به ثبت جانبازی خود نکرده اند و اکنون که سال ها از آن زمان گذشته با افزایش سن و گاه پیشرفت آسیب های ناشی از جانبازی، با مشکلات عدیده ای مواجه هستند و اگر در حال حاضر اقدام به ثبت جانبازی خود کنند، امکان اینکه به نتیجه برسند بسیار کم است. در نتیجه هیچ مرکزی از آنها حمایت نکرده و شرایطشان روز به روز دشوارتر می شود.
وی گفت: ما علاوه برطرح مشکل این زوج در پی جلب حمایت برخی از مسئولان مربوطه نیز بودیم که خوشبختانه پس از پیگیری و پخش این فیلم برای برخی از مسئولان توانستیم یک حمایت حداقلی به صورت کمک هزینه ماهانه برای این زوج دریافت کنیم.
این مستندساز افزود: در این فیلم سعی کردم از ساختار مصاحبه‌محور پرهیز کنم و با بازسازی برخی از رویدادهایی که در گذشته اتفاق افتاده است، روایتی تصویری از کل ماجرا داشته باشم.
صفا که برای چهارمین بار در جشنواره «سینماحقیقت» شرکت کرده است، یادآور شد: ساخته های قبلی من «بانو»، «مسیر هشت میلیمتری» و «میکل آنژ افغانستان» هستند که همگی سوژه محور بوده و با پرداختن به موضوعات اجتماعی ساخته شده اند.
این فیلمساز در بخش دیگر از صحبت هایش درباره جشنواره «سینماحقیقت» اظهار کرد: جشنواره «سینماحقیقت» از معدود جشنواره هایی است که در عمر کوتاه خود جایگاه خوبی در بین مخاطبان و شرکت کنندگانش داشته است. شاید بتوان این جشنواره مستند را همتراز با جشنواره فجر در بخش داستانی دانست.
وی در پایان عنوان کرد: شاید به طور کلی استقبال از مستند به نسبت فیلم های داستانی و سینمایی کمتر باشد ولی جشنواره «سینماحقیقت» به ما نشان داده که محفل خوبی برای علاقه مندان فیلم های مستند است. گردهمایی این سیل انبوه از مستند دوستان، سازندگان فیلم های مستند را بیشتر به وجد می آورد که ساخته هایشان را در این جشنواره به نمایش در بیاورند و هر سال به نسبت سال های قبل فیلم های بهتری ارائه دهند که همین مساله سبب اعتبار بخشی و اهمیت بیشتر جشنواره «سینماحقیقت» شده است.