به گزارش خبرنگار مهر، انتشارات خوارزمی چهارمین چاپ از کتاب «چهار مقاله درباره آزادی» اثر آیزایا برلین و ترجمه محمدعلی موحد را با شمارگان سه هزار و ۳۰۰ نسخه، ۳۶۲ صفحه و بهای ۴۹ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب در سال ۱۳۶۸ با شمارگان پنج هزار و ۵۰۰ نسخه منتشر شده بود.
همچنین چاپ پیشین (سوم) این کتاب نیز در سال ۱۳۹۲ با شمارگان دو هزار و ۲۰۰ نسخه و بهای ۱۷ هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفت. عناوین مقالات چهارگانه کتاب به ترتیب به این شرح است: «عقاید سیاسی در قرن بیستم»، «ناگزیری تاریخ»، «مفاهیم دوگانه آزادی» و «جان استوارت میل و غایات حیات». برلین درباره «مساله» و «مفهوم» آزادی اندیشههای مهمی دارد و در عموم کتابهای خود به آن پرداخته است.
مقاله نخست این کتاب در سال ۱۹۴۹ نوشته شد مفهوم آزادی فردی و تحولات آن را در نیمه اول قرن بیستم مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد. این مقاله تحلیلی است هوشمندانه از استقرار نظامهای نوخاسته و ستیزه جوی کمونیستی و فاشیستی و تحول در نگرش و برداشت نسبت به آرمان آزادی که بر اثر استقرار این نظامها رخ داده بود. برلین در این مقاله کمونیسم را وارث ناخلف انترناسیونالیسم لیبرال و فاشیسم را مرحله ورشکستگی ناسیونالیسم عرفانی خواند.
برلین در مقاله دوم به تحلیل دقیقی است از «مساله» آزادی فردی و ارتباط آن با آنچه ضرورت یا ناگزیری تاریخ نامیده میشود، پرداخت. این مقاله ابتدا در قالب یک خطابه و سخنرانی در سال ۱۹۵۳ در مدرسه علوم سیاسی و اقتصادی لندن ایراد شد. برلین در این مقاله از دو مکتب یا دو طرز تفکر درباره تاریخ سخن میگوید. نخست مکتبی که تاریخ را حاصل تصمیمات و کنشهای شخصیتهای استثنایی و افراد بزرگ میخواند و نظریه دیگر که تاریخ را چون علوم طبیعی تابع قوانین ثابت میداند.
در مقاله سوم کتاب هم بحثی درباره تفکیک دو مفهوم مثبت و منفی آزادی و اهمیت این تفکیک در تاریخ اندیشهها ارائه شده است. مساله آزادی از دیدگاه جان استوارت میل هم موضوع مقاله چهارم کتاب است. برلین این مقالهها را که جنجال بسیاری به پا کرده بودند در سال ۱۹۶۹ در قالب یک کتاب منتشر کرد و مقدمه مهمی نیز بر آن نوشت. این مقدمه در ترجمه این کتاب نیز به مخاطبان فارسی ارائه شده است.
آیزایا برلین در سال ۱۹۰۹ در لتونی که آن زمان در قلمرو روسیه بود، به دنیا آمد و در سال ۱۹۹۷ در آکسفورد بریتانیا چشم از جهان فرو بست. بسیاری از منتقدان از برلین به عنوان یکی از پرکارترین فیلسوفان سیاسی قرن بیستم یاد میکنند که آثار متعددی در زمینههای پژوهشی گوناگون از موسیقی و ادبیات گرفته تا سیاست و شاخههای گوناگون فلسفه، نگاشته و منتشر کرده است. برلین ملقب به راوی تاریخ اندیشههاست و کتابهای او در این حوزه قابل توجه است که به فارسی نیز ترجمه شدهاند.
او همچنین یکی از مهمترین و سرسختترین منتقدان نظام شوروی استالینیستی بود که بویژه در کتاب «ذهن روسی در نظام شوروی» به شدت از خجالت این رژیم درآمد. برلین در مقالات و نوشتارهای این کتاب به خوبی ادبیات و هنر روسیه در زمان استالین و تاثیر استبداد ادبی و هنری او بر نویسندگان و هنرمندان روسی را بررسی و تحلیل کرده است.