به گزارش خبرنگار مهر، پنجاه و چهارمین جلسه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم، هشتم دی‌ماه با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر اعضای کمیسیون برگزار شد.
در ابتدای این جلسه عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به بیان توضیحاتی در مورد دستورهای این جلسه پرداخت و گفت: اولین پیش دستور تصمیم‌گیری در مورد معرفی سومین صاحب نظر حقیقی عضو کمیسیون فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم است که اعلام وصول شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین «سعید بهمنی» و «محمدعلی خواجه‌پیری» دو عضو حقیقی هستند و تصمیم‌گیری در مورد نفر سوم در این جلسه صورت می‌گیرد.
دومین پیش دستور جلسه پنجاه و چهارم کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم بررسی سازوکار لغو عضویت اعضای کارگروه‌های کمیسیون در صورت داشتن غیبت‌های طولانی بود. بر اساس این پیش دستور برخی از اعضای کارگروه‌های کمیسیون غیبت‌های طولانی دارند و لذا کارگروه برای ترغیب اعضا به حضور در جلسات وضعیت عضویت آنها در کارگروه را در صورت سه جلسه غیبت متوالی مورد بررسی مجدد قرار خواهد داد تا در مورد لغو عضویت آن دستگاه تصمیم‌گیری شود.
در ادامه هر کدام از حاضران به بحث در مورد این موضوع پرداختند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این بخش بر این موضوع که اضافه شدن دستگاه‌ها تضعیف کار را به دنبال دارد تأکید کرد و همچنین حضور نیافتن اعضا در جلسات را یکی دیگر از عوامل تضعیف برشمرد.
از دیگر پیشنهاداتی که برای این موضوع مطرح شد می‌توان به تشکیل یک کارگروه برای بررسی نقاط ضعف و قوت عضویت دستگاه‌های جدید در کمیسیون‌ها، تعریف شاخص‌هایی برای عضویت دستگاه‌های جدید، وجود دستگاه‌های اولی‌تر از اتحادیه انجمن‌های دانش آموزی برای عضویت در کمیسیون و … اشاره کرد.
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این بخش با تأکید بر اینکه شاخص‌های دستگاه‌های دولتی و شاخص نهادهای مدنی فراگیر متصل به دستگاه‌ها را داریم، گفت: کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد که وابسته به وزارت ارشاد است، درست است که وزارت ارشاد عضو کمیسیون است اما کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد به اعتبار شبکه‌ای که در فضای کشور دارد، از ظرفیت مردمی خوبی برخوردار است و به عنوان یک نهاد مردمی متصل می‌تواند در ارتباط با کارهای تبلیغی و ترویجی قرآن کریم تأثیرگذار باشد.
وی افزود: ممکن است آموزش و پرورش با همین نگاه چنین رویکردی را انتخاب کرده باشد. دستگاه‌های دولتی ظرفیتی دارند اما مجموعه نهادهای مردمی و مدنی متصل به دستگاه‌ها فرصتی را دارند، پیشنهاد من این است که شاخص‌هایی تدوین شود که بتوانیم مقداری ترکیب جریان مردمی را تقویت کنیم. این نهادهای مدنی به کمک مجموعه‌هایی که صرفاً در حوزه قرآن کار می‌کنند، می‌آید. این ظرفیت‌ها اگر به ظرفیت دستگاه‌های دولتی و حکومتی متصل شوند می‌توانند به تحقق اهداف کمیسیون و شورای توسعه کمک کنند.
در این بخش در نهایت پیشنهاد شد «کارگروه موقت تنظیم شاخص‌های عضویت در کارگروه‌ها و کمیسیون‌ها» تشکیل شود تا شاخص‌های مربوط به این عضویت تهیه شود. در این کارگروه حجت‌الاسلام والمسلمین «سعید بهمنی»، «محمد علی خواجه‌پیری»، «مهدی قره‌شیخلو»، «رحیم قربانی» عضویت خواهند داشت و با همکاری دبیرخانه شاخص‌ها را تدوین خواهند کرد تا حداکثر در دو جلسه آینده بررسی شود.
آخرین پیش دستور این جلسه مربوط به نامه رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات و رئیس کارگروه قرآن و فعالیت‌های بین‌الملل کمیسیون تبلیغ و ترویج به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. «ابوذر ابراهیمی ترکمان» در نامه خود خواهان ارتقا سطح کارگروه قرآن و بین‌الملل به یک کمیسیون موازی با دیگر کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی بوده است. این موضوع با توجه به حضور نداشتن رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات به طور کلی مطرح شد که با مخالفت اکثریت اعضا مواجه شد.
در بخش دیگری از این جلسه احکام عضویت حجت‌الاسلام والمسلمین سعید بهمنی و محمدعلی خواجه‌پیری اهدا و پس از آن اولین دستور اصلی جلسه که مربوط به پیشنهادات مطرح شده در مورد اصلاحات شاخص‌های تبلیغ و ترویج قرآن کریم بود، مطرح شد.
در این بخش ابتدا محمدمهدی عزیززاده، مدیر کل کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم به بیان پیشینه‌ای از این شاخص‌ها پرداخت و گفت: در اسفندماه سال ۹۵ و در جلسه چهل و دوم کمیسیون شاخص‌های توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی را در صحن تصویب کردیم. یکی از وظایف کمیسیون موضوع سنجش وضعیت فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی در دستگاه‌های مختلف است. آنجا ۴۸ شاخص را طی یک سند تهیه کردیم.
وی افزود: آخرین بخش شاخص‌ها مربوط به حوزه اثربخشی بود که در حوزه فردی، خانوادگی و اجتماعی میزان موفقیت فعالیت‌ها را می‌سنجید. بعد از اینکه سند تصویب شد، عرصه فعالیت‌ها روشن‌تر شد متوجه شدیم برای سنجش برخی از فعالیت‌های پیش‌بینی شده شاخص مشخصی وجود ندارد. در این بخش شش شاخص هست که پنج شاخص مربوط به حوزه فرایندها هست. با توجه به اینکه در جلسه آینده شورای توسعه موضوع شاخص‌های توسعه در دستور است اگر آن شاخص‌ها و آن تقسیم کار صورت بگیرد، تمام شاخص‌های اثربخشی را از شاخص‌ها حذف خواهیم کرد.
ولی یاراحمدی نیز در این بخش به بیان نکاتی در مورد این شاخص‌ها پرداخت و گفت: شاخص‌هایی که در گذشته در بخش‌های مختلف تهیه شده است شاخص‌های توسعه فعالیت‌های قرآنی بوده است، در صورتی که تنها یک سطح از فعالیت‌های ما توسعه‌ای است که عموماً هم فعالیت‌های نخبگانی است که شاید در عامه مردم نیز اثرگذار باشد. تعداد جلسات قرآن، معلمان قرآن و.. شاخص‌های کمی است که رشد معنا داری داشته‌اند و در نهایت فعالیت‌های قرآنی را نیز گسترش داده‌اند کاری که در ۴۰ سال گذشته به خوبی صورت گرفته است.
وی افزود: در لایه دوم انس با قرآن، گفتمان قرآنی، عمق‌بخشی به فعالیت‌های قرآنی و … مورد توجه قرار نگرفته است، آیا اصلاً شاخص‌هایی در این زمینه تعریف شده و پژوهش جامعی در این زمینه داریم. در حال حاضر عمده مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی در مورد فعالیت‌های قرآنی است که برای نخبگان قرآنی است، جایگاه مردم در این بین کجاست، به جز قرآنی‌ها چه کسی باید به دنبال مسائل کلانی همچون نظام‌سازی و مسائلی از این دست برود. سوال من از شورای توسعه این است که آیا گزارشی وجود دارد که نقش قرآنی‌ها را در جامعه‌سازی قرآنی معلوم کرده باشد.
در ادامه این جلسه پیشنهاداتی همچون محدود شدن شاخص‌های این سند به شاخص‌های کمی و فرایندی و نادیده گرفتن شاخص‌های کیفی، تجدید نظر در مجموعه شاخص‌ها، داشتن نگاه مجموعه‌ای به شاخص‌ها و مشخص شدن وضعیت شاخص‌ها در یکی از جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی و کاستن از شاخص‌های کمی به نفع شاخص‌های کیفی و اثربخشی از سوی اعضای کمیسیون مطرح و در نهایت نیز مقرر شد شاخص‌های کمی از طریق کمیسیون مورد بررسی قرار بگیرد و شاخص‌های کیفی هم به شورای توسعه فرهنگ قرآنی واگذار شود.
دومین و سومین دستور اصلی پنجاه و چهارمین جلسه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم بررسی آئین‌نامه پیشنهادی برای رصد، هماهنگی و ارزیابی فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی کشور و جدول مربوط به اجرایی سازی سند بود.
در این بخش محمدمهدی عزیززاده، مدیر کل کمیسیون فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم، گفت: شورای توسعه فرهنگ قرآنی ماده واحده سازوکارهای هماهنگ شده اجرای اسناد را در اسفندماه ۹۷ ابلاغ کرد. بلافاصله اولین جلسه موضوع مطرح شد و وزیر ارشاد هم موصبه را ابلاغ کردند. ما موظف هستیم تمام فعالیت‌های، فرایندها و برنامه‌های قرآنی را منطبق بر این سند بازبینی و احتمالاً بازطراحی کنیم تا وضعیت آنها با سند نسبت سنجی شود.
وی افزود: اخیراً هم معاون اول رئیس جمهور ابلاغ کردند تمامی فعالیت‌ها و برنامه‌های قرآنی کشور در دستگاه‌ها در لوایح بودجه سنواتی در محتوا و عنوان باید با اسناد راهبردی اجرای منشور یکسان سازی شود. در همین راستا ابتدا باید تمام وضعیت موجود را رصد کنیم و بسنجیم، جدولی که مربوط به دستور سوم است برنامه زمانی اجرای این موضوع است که تا پایان اردیبهشت ماه گزارشی را به صحن کمیسیون در همین رابطه ارائه خواهیم داد. در نهایت یک بسته خروجی خواهیم داشت که تکلیف دستگاه‌ها منطبق بر سند روشن خواهد شد، احتمال ارتقا، تثبیت، حذف و … فعالیت‌ها و مأموریت‌ها وجود دارد. نظام رصد استقرار و جلوگیری از عدم انحراف این وضعیت نیز در نظر گرفته شده است.
در این بخش کلیات آئین‌نامه پیشنهادی به تصویب رسید و تصویب نهایی آن به جلسات آتی کمیسیون موکول شد. مقرر شد نظرات مکتوب تا دو هفته دیگر به دبیرخانه کمیسیون ارسال شود تا درجلسات آینده در مورد تصویب این آئین‌نامه بحث شود.
در بخش دیگری از این نشست محمدعلی خواجه‌پیری به بیان نکاتی در مورد فعالیت‌های قرآنی کشور و نیز شورای توسعه فرهنگ قرآنی و منشور پرداخت و پس از آن نیز سیدمحمدجواد شوشتری، رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان نکاتی را تذکر داد.
در پایان این جلسه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به بیان صحبت‌های کوتاهی پرداخت و با تأکید بر اینکه برخی از مواردی که در این جلسه مطرح شد برای بررسی بیشتر در جلسه آینده طرح شود، گفت: ما به عنوان کمیسیون باید بیشتر به خروجی‌ها و اتفاقاتی که افتاده است فکر کنیم. کارهایی هم که تا کنون صورت گرفته است ارزشمند بوده و توانسته قواعد کارها را منقح کند و ادبیات موضوع را شکل دهد.