خبرگزاری مهر – گروه استانها: دریاچه زیبای زریبار در شهرستان مریوان یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری نه تنها در استان کردستان، بلکه در کشور به شمار می‌رود که متأسفانه در سایه بی تدبیری مدیران و مسئولان استانی و شهرستانی امروز شرایط حاکم بر این ظرفیت مهم بحرانی و نگران کننده است.
طی دو دهه اخیر شرایط و وضعیت حاکم بر مدیریت مناسب این ظرفیت مهم طبیعی و گردشگری در استان کردستان به گونه‌ای است که متأسفانه نه تنها از مشکلات پیش روی آن کاسته نمی‌شود که هر روز وضعیت آن نگران کننده تر می‌شود.
علیرغم هشدارهای متعدد از سوی فعالان زیست محیطی و همچنین پیگیری‌های صورت گرفته از سوی اهالی رسانه از جمله خبرگزاری مهر، ولی مسئولان شهرستانی، استانی و کشوری هر بار وعده‌ای تازه را در خصوص سرنوشت این دریاچه مطرح کرده و هیچ گاه خبری از عملی شدن آنها نیست.
دو دو دهه اخیر بارهای داستان و مسئله زریبار و نوع مدیریت بر آن برای حفاظت از این ظرفیت بسیار مهم مطرح شده است و متأسفانه بخش زیادی از داستان به نبود مدیریت واحد مربوط بوده و بخشی دیگری مربوط به بی تفاوتی‌ها و سو مدیریت‌های اداره کل حفاظت محیط زیست در کردستان باز می‌گردد.
وعده‌های مسئولان برای مدیریت بهتر زریبار سرانجامی ندارد
طی دو دهه اخیر از خیرالله مرادی، ناصح قادری گرفته تا وحید ریاضی فر و فریبا رضایی سکان داران مدیرکلی حفاظت محیط زیست کردستان شده‌اند و هر کدام نیز یکی از اولویت‌های اصلی فعالیت خود را در راستای حفاظت و مدیریت مناسب زریبار تعریف کرده‌اند ولی همچنان این ظرفیت هدر می‌رود و خبری از مدیریت مناسب بر آن وجود خارجی ندارد.
داستان ورود فاضلاب به دریاچه زریبار مریوان سالهاست که مطرح است و همواره مدیران استانی و شهرستانی از ساماندهی فاضلاب‌های شهر مریوان و روستاهای اطراف خبر می‌دهند ولی بر اساس اعلام معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست کشور، همچنان فاضلاب چندین روستای اطراف شهر مریوان وارد این دریاچه می‌شود.
در حالی که بهمن مرادنیا استاندار فعلی کردستان در روزهای نخستین انتصاب به عنوان استاندار کردستان در سفر به شهرستان مریوان ضمن بازدید از دریاچه زریبار مریوان، اعلام کرد که مدیریت و ساماندهی مناسب وضعیت این دریاچه یکی از اولویت‌های اصلی است که امروز بعد از گذشت بیش از دو سال از این موضوع در خصوص بحرانی شدن وضعیت دریاچه زریبار هشدار می‌دهد.
از سوی دیگر در زمان چهار سال استانداری عبدالمحمد زاهدی یعنی از سال ۹۲ تا ۹۶، ستادی استانی برای مدیریت مناسب دریاچه زریبار مریوان شکل گرفت و هر سال چندین جلسه این ستاد برگزار می‌شود، و حال بعد از گذشت سال‌ها از این تشکیل جلسات مشخص نیست که خروجی آنها به چه شکلی بوده است.
در حالی که زریبار این روزها با چالش‌های جدی مواجه شده و به دلیل بی تفاوتی‌ها و نبود مدیریت مناسب هر روز نحیف‌تر شده و با دردهای فراوانی از جمله رشد نیزارها، ورود فاضلاب به آن، بروز آتش سوزی‌های مختلف در اطراف آن، حفر چاه‌های متعدد در نزدیکی آن، جلوگیری از ورود آب سطحی اطراف به آن و … مواجه است و هر روز این زخم‌ها جدی تر می‌شود که سازمان محیط زیست در اقدام و برنامه‌ای نمایشی همایش ثبت زریبار به عنوان یک تالاب را در سنندج برگزار می‌کند.
ورود فاضلاب روستاهای اطراف به داخل دریاچه زریبار
در جریان برگزاری این نشست بود که هم عیسی کلانتری معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست و هم بهمن مرادنیا استاندار کردستان به وضعیت و شرایط بحرانی پیش روی دریاچه زریبار اعتراف کرده و از ورود فاضلاب روستاهای اطراف به داخل آن خبر دادند.
عیسی کلانتری در خصوص دریاچه زریبار مریوان گفت: بحث ساماندهی فاضلاب روستاهای اطراف در دست اقدام است ولی همچنان علیرغم اقدامات صورت گرفته در حال حاضر فاضلاب چندین روستا وارد این دریاچه می‌شود.
همزمان با این مهم مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان هم در سخنانی ضمن اشاره به وضعیت دریاچه زریبار مریوان، انسداد فاضلاب ورودی روستاهای بالادستی تالاب زریبار که بیش از ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند نیز اقدام بسیار بزرگی است که می‌تواند در کنترل رشد بی رویه نیزارها در این تالاب مؤثر باشد.
فریبا رضایی که البته یک شبه راه صد ساله را پیموده و بدون داشتن هر گونه استخدامی با ادارات دولتی در کردستان و تنها بعد از چند ماه مشاوره دادن در سازمان بازیافت شهرداری سنندج، به یک‌باره مدیرکل محیط زیست کردستان شد، ادامه داد: احیا و بازسازی رودخانه‌های منتهی به دریاچه نیز از دیگر اقداماتی است که در راستای احیای تالاب زریبار مریوان صورت گرفته است.
شرایط حاکم بر دریاچه زریبار بحرانی می‌شود
در حالی که فریبا رضایی مدیرکل محیط زیست کردستان از اقدامات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در راستای مدیریت بهتر این ظرفیت ارزشمند خبر می‌دهد که استاندار کردستان اعتراف کرد که وضعیت حاکم بر این دریاچه مناسب نیست و در صورت ادامه این روند شرایط زریبار بحرانی‌تر هم می‌شود
استاندار کردستان در خصوص دریاچه زریبار اظهار داشت: در راستای بهبود شرایط تالاب زریبار کار خاصی صورت نگرفته در چند سال گذشته و علیرغم تمام تلاش‌ها وضعیت تالاب مناسب نیست و امیدواریم وضعیت آن وارد بحران نشود.
مرادنیا یادآور شد: در بحث تالاب زریبار در گذشته این تالاب تنها مکانی بود که از حیث درآمد و اشتغال مورد توجه قرار داشت که بعد از مدتی تخریب و تصرف آن توسط عده‌ای صورت گرفت که دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی در راستای حفاظت و صیانت از آن ورود کردند.
استاندار کردستان گفت: مشکلاتی در این تالاب وجود دارد و از آنجایی که حفظ و صیانت از این تالاب برای مردم کردستان بسیار مهم است، نیاز است در راستای رفع آنها تلاش بیشتری شود.
داستان نوع مدیریت و همچنین ساماندهی دریاچه زریبار همچنان ادامه دارد و متأسفانه در حالی که مدیران و مسئولان می‌آیند و می‌روند و تنها وعده می‌دهند که مهمترین ظرفیت گردشگری و خدادادی در استان کردستان همچنان مورد بی مهری قرار می‌گیرد.
زریبار این روزها در میان بی تفاوتی مسئولان و البته بی مهری شماری از مردم در تلاش برای زنده ماندن دست و پا می‌زند و به جای درمان دردهای اصلی این ظرفیت مهم و ارزشمند، برنامه‌های نمایشی و البته با تبلیغات وسیع آن هم کیلومترها دورتر از محل قرار گرفتن دریاچه زریبار برگزار می‌شود.
نگاهی به هزینه‌های صورت گرفته در دانشگاه کردستان برای برگزاری همایشی که تنها با سخنرانی‌های کلیشه‌ای و تکراری چند مسئولان استانی و کشوری پر می‌شد، نشان می‌دهد که می‌شد یکی از دردهای مزمن و طولانی مدت این دریاچه منحصر به فرد در غرب کشور را تنها با هزینه‌های این مراسم بدون هر گونه خروجی مشخصی درمان کرد.