اکبر عالمی کارشناس باسابقه هنر و رسانه، ضمن اشاره به اهمیت تولید برنامه‌های زنده در تلویزیون تاکید کرد که باید الزامات چنین برنامه‌هایی را رعایت کنیم و دچار آفت راحت‌طلبی نشویم.

اکبر عالمی کارشناس پیشکسوت هنر و رسانه درباره سیاست تولیدی شدن بخشی از برنامه‌های زنده تلویزیون در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: ابتدا بگویم که بهتر است به جای پخش زنده از واژه «پخش مستقیم» استفاده کنیم. به کار بردن پخش زنده این تلقی را به وجود می‌آورد که باقی برنامه‌ها مرده است! با این حال پخش مستقیم یا پخش زنده (با احتساب غلط مصطلح) نوعی نشاط و انرژی ظاهری و باطنی دارد و دو سمت گوینده و شنونده خود را همدل می‌کند. حتی اگر از نظر طرح مساله ذائقه‌ها با هم تطبیق نداشته باشد.

وی افزود: من معتقد هستم یک شبکه تلویزیونی محبوب، شبکه‌ای است که برنامه‌های پخش مستقیم خود را بیشتر کند و فقط فیلم و سریال‌ها، آثاری باشند که از پیش تولید شده باشد. تلویزیون امروز برای اینکه بتواند محبوبیت خود را به اندازه هفتاد سال پیش که در اوج بود برساند، باید پخش برنامه‌های زنده را بیشتر کند.

این مجری و برنامه‌ساز پیشکسوت تلویزیون درباره ویژگی‌های برنامه‌هایی با پخش مستقیم اظهار کرد: در پخش زنده مراوده و گفتگو مثل یک خیابان دوطرفه بین مجری و مخاطب است. نوعی تقابل اندیشه ایجاد می‌کند که این لازمه یک جامعه شکوفا و متحول است و مخاطب را درگیر خود می‌کند.

راحت‌طلبی آفت برخی از برنامه‌های زنده است

وی در پاسخ به این استدلال که برنامه‌های زنده به آسانی تولید می‌شوند، عمق لازم را در طرح مباحث ندارد و به همین دلیل باید سراغ برنامه‌های تولیدی رفت، توضیح داد: پخش مستقیم به نظر آسان می‌آید اما مدیر تولید هر برنامه‌ای باید بتواند بسیاری از منابع تصویری را (به قول فرنگی‌ها) در باکس موردنظر به صورت آماده داشته باشد تا متناسب با مواردی که حتی ممکن است فی‌البداهه ایجاد شود از آنها استفاده کند.

ما در عصر تخصص‌ها زندگی می‌کنیم پس وقتی در برنامه تلویزیونی چه پخش مستقیم و چه برنامه تولیدی گفتگو می‌کنیم، باید با نوعی ترس مقدس حرف بزنیم؛ ترسی که به دلیل نوعی دانایی و تجربه است عالمی ادامه داد: به ویژه اینکه باید درباره سوژه‌های برنامه و کلامی که پخش می‌شود چنین بسته‌های محتوایی روی آنتن برود که این‌ها اصلاً کار آسانی نیست و کسی که فکر می‌کند زحمتی ندارد نوعی راحت‌طلبی را برای خود تصور می‌کند که آفت برخی از این برنامه‌ها شده است. تهیه‌کننده از قبل باید فکر کند که چه چالش‌ها و اتفاقاتی ممکن است در برنامه پخش مستقیم بوجود آید تا متناسب با بحث که جلو می‌رود این بسته‌های تصویری را روی آنتن بفرستد تا به نوعی کشمکش سازنده کمک کند.

این مدرس دانشگاه درباره اینکه چرا برخی از برنامه‌های امروز تلویزیون سمت این راحت‌طلبی رفته‌اند اظهار کرد: کسی که می‌خواهد به تلویزیون برود و بر صندلی اجرا تکیه بزند و به اصطلاح مجری کارشناس شود، باید ابتدا مطالعه خود را ارتقا داده باشد و با معلوماتی که متناسب با بحث آماده کرده جلوی دوربین حاضر شود نه اینکه با خود بگوید به برنامه می‌روم «هرچه پیش آید خوش آید» خود من برنامه‌های زیادی با مدل پخش زنده داشته‌ام و فکر می‌کنم نباید ساده‌اندیشانه سمت برنامه‌های زنده رفت.

عالمی تصریح کرد: این نگاه ساده و سطحی به برنامه‌ها ضربه می‌زند در صورتی که این شیوه پخش زنده خیلی بهتر است آن هم در دوره رقابت‌های فشرده‌ای که بوجود آمده است.

الزامات پخش زنده

وی با اشاره به الزامات برنامه‌های پخش مستقیم یا زنده گفت: ما در عصر تخصص‌ها زندگی می‌کنیم پس وقتی در برنامه تلویزیونی چه پخش مستقیم و چه برنامه تولیدی گفتگو می‌کنیم، باید با نوعی ترس مقدس حرف بزنیم؛ ترسی که به دلیل نوعی دانایی و تجربه است. از طرفی نمی‌توانیم روی آنتن برنامه زنده هرچه خواستیم بگوییم و روز بعد عذرخواهی کنیم، چون شما در حداقلی‌ترین شرایط در تلویزیون یک میلیون مخاطب دارید.

وی اضافه کرد: ضمن اینکه برنامه زنده نوعی شور و نشاط دارد و اگر سمت برنامه‌های تولیدی می‌روید این توقع را ایجاد می‌کند که تا ده برابر بیشتر برای برنامه متریال و خوراک مناسب تهیه می‌کنید نه اینکه مجری در چنین برنامه‌هایی بنشیند و به صورت محسوس و نامحسوس خودنمایی کند. مجری باید شأن و رسمیت برنامه را در پوشش، کلام، محتوا و… حفظ کند.

این کارشناس هنر و رسانه در پایان گفت: تلویزیون این امکان را به یک مجری ۳۵ ساله می‌دهد که یک شبه به شهرت برسد و البته از طرفی هم می‌تواند او را یک شبه بر زمین بزند. تلویزیون هر لحظه در حال آزمون دادن است و باید کسی که در چنین رسانه‌ای کار می‌کند مختصات و ویژگی‌های آن را در نظر بگیرد.