خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-مهدی پورحسنی: در عصر دیجیتال و تاثیر فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی بر دیپلماسی باید تعریف دقیقی از مفاهیم ارائه کرده و سپس به تبیین مسائل پرداخت یکی از این مفاهیم دیپلماسی دیجیتال و سایبری است.
در دیپلماسی دیجیتال از ابزارهای مجازی مانند شبکه های اجتماعی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی بهره برداری می شود ولی دیپلماسی سایبری استفاده از ابزارهای دیپلماتیک برای پیشبرد منافع ملی و حل و فصل مسائل ناشی از کاربرد این فناوری در زندگی اجتماعی انسان در دنیای فرسایش یافته مرزهای سرزمینی است.
به عنوان مثال مسائلی مانند امنیت سایبری، جرایم سایبری، اعتماد سازی و حکمرانی اینترنت و توسعه نرم های بین المللی و استفاده از امکانات بین المللی برای توسعه این گونه فناوری ها در کشورها در این نوع از دیپلماسی جای می گیرد. دیپلماسی در این فضا در قالب چند جانبه و سازمان های بین المللی مانند اجلاس جامعه اطلاعاتی ۲۰۰۳ ژنو یا ۲۰۰۵ تونس یا اجلاس های اتحادیه جهانی ارتباطات راه دور و کنفرانس جهانی فضای مجازی و جلسات آیکان و ملاقاتهای دو جانبه پی گیری می شود هر چه جنبه های گوناگون حیات اجتماعی و فردی دولت- ملت ها دیجیتالی تر شود دیپلماسی سایبری از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد شد.
هند به عنوان یکی از کشور های پیشرو در فناوری های ارتباطاتی و اطلاعاتی محسوب می شود به گونه ای که این فناوری بیش از ۱۳% تولید ناخالص داخلی این کشور را پوشش می دهد و ارزش بازار آن حدود ۲۰۰ میلیارد دلار در سال است وپیش بینی می شود تا ۲۰۲۵ به ۳۵۰ میلیارد دلار برسد.
دراین کشور اینترنت اشیا با ۲ میلیارد دستگاه مرتبط به یکدیگر به ارزش ۱۱ میلیارد دلار رسیده است. همچنین در حوزه های پیشرفته این فناوری مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، تحلیل دیتا، رایانش ابری نیز پیشرفت های قابل ملاحظه ای در این کشور مشاهده شده است.
متوسط مصرف دیتا به ازای هر شخص به ۱۵ الی ۲۰ گیگا بایت و نرخ رشد تولید دیتا بیش از ۳۵% است، همچنین خدمات امنیت سایبری شامل مشاوره، مسائل اجرایی، حمایت و مدیریت فرصت عمده ای در این کشور محسوب می شود.
بنابراین دولت این کشور برای بهبود امنیت زیر ساخت های دیجیتال، مشارکت در تصمیم سازی های فضای مجازی در سطح بین المللی دیپلماسی سایبری فعالی را در پیش گرفته است.
این کشور در قالب چند جانبه در گروه کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد، کنفرانس امنیتی مونیخ و کنفرانس بین المللی فضای مجازی که برای ایجاد هنجارهای سایبری است حضور فعالی دارد همچنین در گفتگو های سایبری دو جانبه نیز فعال است که موارد ذیل از آن جمله است:
گفتگوهای سایبری هند و استرالیا: سومین دور گفتگوهای سایبری هند و استرالیا درسپتامبر ۲۰۱۹ در دهلی نو برگزار شد. در این گفتگوها در حوزه مسائل نوظهور مانند امنیت سایبری، فناوری های در حال ظهور و رهیافت های خاص آن، مباحث مطرح شده توسط کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد، فناوری های حیاتی و همکاری برای مقابله با جرایم سایبری، اجرایی شدن حقوق بین الملل در این فضا، مسائل مربوط به اینترنت اشیا و فرصت های فراهم شده برای اقتصاد گفتگوشد.
گفتگوهای سایبری هند و فرانسه: سومین دور این گفتگو ها بین دو کشوردر مسائل مانند به اشتراک گذاری تحلیل های تهدید، اقدامات مهم برای حفاظت از زیر ساخت های حیاتی، حکمرانی اینترنت گفتگو ودو طرف بر رهیافت چند ذینفعی در مدل حکمرانی اینترنت تاکید کردند.
گفتگوهای سایبری هند و ژاپن: در فوریه ۲۰۱۹ برگزار شد و بر مسایلی مانند اینترنت باز، آزاد، امنیت و فضای مجازی باز، روزآمد کردن راهبرد های امنیت سایبری داخلی و اقداماتی که برامنیت زنجیره تامین اثر می گذارند تاکید کردند.
گفتگوهای سایبری هند و انگلیس: در آوریل ۲۰۱۸ در جریان سفر «نارندرا مودی» نخست وزیر هند به لندن و با امضا موافقت نامه چارچوب و با تصویب ۱۴ حوزه همکاری شامل تبادل اطلاعات، راهبردهای امنیت سایبری موثر، حقوق بین الملل سایبری، مدیریت حوادث سایبری تاکید و چهار کارگروه دیپلماسی سایبری، جرایم سایبری، پاسخ گویی به حوادث و اقتصاد دیجیتال تشکیل شد.
گفتگوهای سایبری هند و اتحادیه اروپایی: در دسامبر ۲۰۱۸ تشکیل و در حوزه های حقوق بین الملل در مسائل سایبری، نرم رفتار دولت های مسئول، اقدامات اعتماد ساز،جرایم سایبری و رژیم حفظ داده ها تاکید شد. در همین سال این اتحادیه امنیت سایبری را به عنوان اولویت در همکاری با هند مطرح کرد.
گفتگوهای سایبری هند و آمریکا: پنجمین گفتگوهای سایبری بین دو کشور در سال ۲۰۱۶ تشکیل شد و در سال ۲۰۱۸ تمدید شد و به اشتراک گذاری اطلاعات تاکید شد.
گفتگو های سایبری بین هند و دیگر قدرت های سایبری برای ایجاد امنیت در فضای دیجیتال هند، ایجاد و تقویت هنجار های بین المللی سایبری و هماهنگی با دیگر کشور ها برای مقابله با تهدیدات در فضای بین المللی طراحی شده که حقوق بین المللی قابلیت اجرایی محدود تری نسبت به فضای فیزیکی دارد زیرا در فضای مجازی دو مشکل انتساب و ناشناسی قابلیت اجرای حقوق بین الملل را محدود می کند.
بنابر این همکاری های دو جانبه به عنوان مکملی برای ابتکارات بین المللی محسوب می شود. در مجموع گرچه این گونه از ابتکارات در دیپماسی سایبری مفید خواهد بود ولی بهترین راه اجماع کل جامعه جهانی برای استفاده صلح آمیز از این فضا خواهد بود، ولی برای دستیابی به آن هدف راه درازی درپیش است.
منابع:
https://www.mea.gov.in/press-releases.htm?dtl/۳۱۷۹۴/۳rd_IndiaAustralia_Cyber_Dialogue
https://www.mofa.go.jp/press/release/press۱e_۰۰۰۱۱۳.html
https://www.iiss.org/blogs/analysis/۲۰۱۹/۱۱/sasia-india-uk-cyber-security-cooperation
https://www.tandfonline.com/doi/full/۱۰.۱۰۸۰/۲۳۳۴۰۴۶۰.۲۰۱۷.۱۴۱۴۹۲۴