نشست نقد و بررسی جهان داستانی " کورت ونه گات جونیور " نویسنده آمریکایی و صاحب چهاردهمین رمان برتر قرن بیستم (سلاخ خانه شماره پنج) عصر دیروز با حضور تعدادی از نویسندگان و مترجمان ادبیات آمریکایی در شهرکتاب مرکزی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای این نشست بلقیس سلیمانی با اشاره به حضور کورت ونه گات در کنار نویسندگان دیگری مانند آرتور میلر در تظاهراتی که در اعتراض به وضعیت سانسور دولتی در ادبیات ایران در سال های پیش از انقلاب برگزار شده بود، گفت: او از نویسندگان معترض بود و حضورش در تظاهراتی این چنینی، ما را به این نویسنده نزدیکتر می کند.

وی افزود: درست است که ونه گات راحت و سهل می نویسد و بیشتر کارهایش طنز است، اما در همین داستان ها اندیشه هایی اساسی را مطرح می کند. او اگر به نقد جنگ و تمدن می پردازد، بخشی از آن را به ماهیت انسان ارتباط می دهد، مثلاً در کتاب " سلاخ خانه شماره پنج " انسان مریض را در دنیایی مریض به تصویر می کشد و یا در گالاپاگوس مدام از مغز گنده و گنده تر حرف می زند و همه قهقرایی را که بشر گرفتار آن شده، نتیجه اندیشه او می داند. در واقع به حد وحشتناکی به هجو بعد عقلانی بشر می پردازد.

این نویسنده ، با تاکید بر جنبه هجوگونه آثار ونه گلات وی را انسانی آنارشیست نامید و گفت: در جایی مسیح را به بازاریابی تشبیه می کند که به دنبال رونق دادن به دکانش است و می توان گفت نگاه تقدس مآبانه ای به خدا و مسیح ندارد. او تمدن و حتی متافیزیک فرهنگ غربی را به نقد می کشد و اضمحلال خانواده و روابط انسانی را پیامد حضور مرگبار یک تکنولوژی به نام تلویزیون می داند.

برنده جایزه ادبی اصفهان سپس به نقد و بررسی ساختار آثار ونه گات پرداخت و گفت: او برای انتقال مفهوم مورد نظرش، تقریباً از تمامی ژانرها و عرف های عامه پسند از جمله داستان علمی - تخیلی، شعر، نمایشنامه، کتب مقدس و... بهره می برد. کتاب های او در عین حال که شاد اند، یک حزن نهفته دارند و این دوگانگی در کارهایش همیشه دیده می شود.

بلقیس سلیمانی داستان های ونه گات را وجودشناسانه خواند و اضافه کرد: یوتوپیا که بازتاب خواسته ها و نداشته های ماست و عموماً هم در یک جزیره است، در داستان های ونه گات انعکاس روزگار و تجربه اوست از تخریب محبط زیست، وجود جنگ، بمب اتم و غیره. اساساً رمان گالاپاگوس او بر اساس نظریه تکامل داروین شکل گرفته است و نقیضه ای است بر آن؛ یعنی اتفاقاً انسان ها در طول زمان به جای تکامل، سیر قهقرایی را طی کرده اند.

اسدالله امرایی نیز در سخنانی با اشاره به ویژگی های جهان داستانی کورت ونه گات، گفت: او جهان خاص خود را دارد؛ در عین حال که جهانش کاملاً سازمان یافته و بر اساس رابطه علت و معلولی شکل گرفته است. در واقع جهان او بسیار ملموس است؛ او هنگامی که سلاخ خانه شماره پنج را منتشر کرد، همه فکر می کردند آن را درباره جنگ ویتنام نوشته است.

وی به گفتگوی خود با ونه گات اشاره کرد و افزود: برخلاف داستان های تلخش، ونه گات آدم بسیار شوخ طبعی بود و اشراف کاملی بر حوادث جهان داشت. با این حال باید بین جهان داستانی و جهان واقعی هر نویسنده ای تفاوت قائل شویم، هر چند به هنگام خواندن آثار ونه گات، بسیاری از وقایع زندگی اش را نیز در آن می بینیم.

این مترجم که برای نخستین بار با ترجمه داستان هایی کوتاه، ونه گات را به جامعه ادبی ایران معرفی کرده است، همچنین به چرایی و چگونگی ضدیت این نویسنده آمریکایی با علم و تکنولوژی پرداخت و گفت: او ضدیتی با علم ندارد بلکه با سوء استفاده از علم مخالف است و صراحتاً می گوید کسی که بگوید رفاه بد است، انسان احمقی است. در واقع مخالفت او به این دلیل است که عده ای با از بین بردن رفاه عده ای دیگر مرفه می شوند.

امرایی افزود: ونه گات به ارزش های اصیل آمریکایی یعنی خانواده و داشتن فرزند پایبند است و بسیار هم به آنها مفتخر است و به خاطر از بین رفتن اینگونه ارزش ها، نویسنده ای همیشه ناراحت و معترض بود.

در این نشست، زیبا گنجی و پریسا سلیمان زاده دو تن از مترجمان کتاب های ونه گات در ایران در سخنان کوتاهی به چگونگی ترجمه این داستان ها پرداختند و قطعاتی طنز از آثار نویسنده آمریکایی را خواندند.