حمیدرضا نعیمی نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر که قرار است از ۷ فروردین سال ۹۹ نمایش «فردریک» را در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه ببرد، درباره شرایط و تعطیلی پیش آمده به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، به خبرنگار مهر گفت: در این شرایط بسیار سخت و بحرانی تجربه نشده، آرزوی سلامتی برای همه ملت ایران و قطعاً برای خانواده بزرگ تئاتر دارم. از طرفی ویدئوها و اتفاقات خوبی در میان این دردمندی از خانواده پزشکی ایران میبینیم که باید برایشان درود بفرستیم که معنای واقعی پزشکی را بار دیگر برای ما تعریف کردند و نشان دادند که فرشتگان شهرها هستند.
وی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: قرار بود از ۷ فروردین سال ۹۹ نمایش «فردریک» را در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه ببریم که تا این لحظه نشست و تعاملی بین ما و مدیران اداره کل هنرهای نمایشی و تئاتر شهر شکل نگرفته و فقط به ما اعلام شده که تا ۱۶ اسفند تمرین و اجراهای نمایشی تعطیل است. ما هم باید به فکر سلامتی خود و گروه باشیم و از این رو تمرینها را تعطیل کردهایم.
بعد از کرونا چه تضمینی برای بازگشت تماشاگران هست؟
نعیمی تأکید کرد: نمیتوانیم بگوییم که برنامهریزیها طبق روال گذشته اجرا میشود زیرا اجرای یک تئاتر مطرح نیست بلکه نبض و زبان جامعه بیمار و نگران است. حتی اگر گفته شود که خطر ویروس کرونا به صفر رسیده چه تضمینی برای حضور تماشاگران در سالنهای سینما و تئاتر وجود دارد؟ آیا جامعه میتواند در این بازه زمانی روحیه خود را بازیابد؟
این نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر معتقد است که باید به صورت کلان یک نگاه کارشناسی و مدیریتی برای جذب و بازگشت مخاطبان به سالنهای سینما و تئاتر برنامه ریزی کند.
وی با اشاره به اینکه درست تمام سالنها و پلاتوها ضدعفونی میشوند اما ما از کجا بدانیم تماشاگرها به سالنها برمیگردند؟ افزود: من نمایش «فردریک» را برای اجرا به سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر پیشنهاد دادم و بدون هیچ حمایتی تنها زمان اجرا برای من در نظر گرفته شد. هیچ کمکی به من برای تأمین هزینههای این نمایش که پروژهای بزرگ است، نشد و سرمایه گذار و تهیه کننده هم ندارم. ۴۵ نفر از هنرمندان حرفهای را گردهم جمع کردهایم و تنها امیدمان برای تأمین دستمزدها این است که گیشه موفقی داشته باشیم. با توجه به اینکه کسر مالیات و مالیات بر ارزش افزوده از گیشه فروش که تازه بابت آن بر سرمان منت هم میگذارند، اگر گیشه فروش خوبی هم نداشته باشیم شرایط بسیار سخت خواهد بود.
از رئیس جمهور تا مدیرکل هنرهای نمایشی چه راهکاری برای این بحران دارند؟
نعیمی با طرح این سوال که نقش مدیران کلان جامعه در این شرایط چیست؟ بیان کرد: از رئیس جمهور گرفته تا وزیر ارشاد، معاون هنری وزیر و مدیرکل هنرهای نمایشی چه راهکار و برنامهای برای چنین شرایط بحرانی در نظر دارند؟ آیا آقای وزیر ارشاد به عنوان کسی که تمام برنامهریزیهای بخش فرهنگ و هنر توسط ایشان انجام میشود، نشستی برای تعامل با هنرمندان داشته و آیا مشخص است در این شرایط چه برنامهها و حمایتی از هنرمندان دارند؟ آیا تنها اقدامی که انجام میدهند این است که اعلام کنند چه زمانی اجرا برویم یا نرویم؟ آیا دوستان وزارت ارشاد خسارتهای وارد شده به گروههای نمایشی را در نظر دارند یا قرار است با یک شوخی کمک هزینهای پاسخ ضرر گروهها را بدهند؟
آیا آقای وزیر ارشاد به عنوان کسی که تمام برنامهریزیهای بخش فرهنگ و هنر توسط ایشان انجام میشود، نشستی برای تعامل با هنرمندان داشته و آیا مشخص است در این شرایط چه برنامهها و حمایتی از هنرمندان دارند؟ وی تصریح کرد: از این لحظه به بعد باید دولت بحث اینکه درآمد و پول ندارم را کنار بگذارد. چطور بودجههای میلیاردی برای نهادها و ارگانهایی که نقشی در سلامت روحی و روانی جامعه ندارند صرف میشود ولی برای هنر که تنها امکان برای این است که جامعه را به وضعیت نیمه سلامت برگرداند، حمایتی وجود ندارد؟ سینما، تئاتر، موسیقی و برنامههایی ویژه برای اوقات فراغت مردم باید در نظر گرفته شود تا جامعه ما دوباره به زندگی برگردد. صحبت کردن از دردها در جامعهای زخمی که با درد دست و پنجه نرم میکند بی فایده است بلکه باید سینما، تئاتر و موسیقی حال مردم را خوب کند. البته هنرمند هم باید وضعیت خود را در شرایط کنونی جامعه تعریف کند.
کارگردان نمایشهای «سقراط» و «شوایک» ادامه داد: باید شادی و خنده را به مردم برگردانیم. باید وزیر ارشاد از شکل خنثی و ایستا و کاملاً غیرمسئولانه بیرون بیاید و یکبار برای همیشه بگوید جامعه را از سوگواری به شادی و خنده برگردانیم. باید برای زنده بودن جامعه اهمیت قائل شد. اگر این اتفاق نیفتد روزهای بدتر از کرونا را تجربه خواهیم کرد. هم وظیفه ما هنرمندان و هم وظیفه دولت است که به این مهم توجه کنیم. باید اساسی و ریشهای فکر کرد و دیگر به صورت مسکنی و آماری کاری را انجام نداد، باید مردم را آرام کرد و به زندگی بازگرداند.
«قهوه قجری» در اوج استقبال ضربه خورد
نعیمی درباره احتمال اینکه زمان آغاز اجرای نمایش «فردریک» را در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر با توجه به تعطیلی پیش آمده برای نمایش «قهوه قجری» به کارگردانی آتیلا پسیانی تغییر دهد، تأکید کرد: مطمئناً انتظار تغییر وجود دارد و اگر این اتفاق برای من یا هر گروه دیگری هم رخ داده بود چنین انتظاری میرفت. موضوع دوطرفه و صنفی است و ما هنرمندان باید مراقبت همدیگر باشیم. گروه نمایش «قهوه قجری» به کارگردانی آتیلا پسیانی در اوج استقبال تماشاگران و در شرایطی تعطیل شد که به گروه ضربه خورد. سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر مدتها بود چنین استقبالی را شاهد نبود و ویژگی دیگر این اثر بازگشت چهرههای شناخته شده به تئاتر شهر بود که امید به زنده شدن این مکان حرفهای تئاتر میداد.
وی در پایان سخنان خود تصریح کرد: متأسفانه هنوز هیچ نشست و گفتگویی از سوی مدیران با هنرمندان برای شکل گیری تعاملی دوطرفه برگزار و انجام نشده و در این شرایط باید تکلیف تئاترها و گروهها مشخص شود. باید این مهم در نظر گرفته شود که اگر تماشاگر و مخاطب با لغو تعطیلی به سالنها نیامدند، گروهها متضرر نشوند. دولت و مدیران ارشاد باید برای بازگرداندن مخاطبان به سالنهای سینما و تئاتر برنامهای داشته باشند. آیا قرار است ما گروههای تئاتری به حال خود رها شویم تا با هر بدبختی و صرف هزینههای بالا برای تبلیغات، مخاطبان را به سالن بیاوریم؟