غیاب و ازهم پاشیدگی معنا چاپ شد/تحلیل دو رمان از گلشیری

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «غیاب و از هم پاشیدگی معنا در شازده احتجاب و آینه‌های دردار هوشنگ گلشیری» نوشته روح اله روئین به تحلیل و بررسی دو رمان شاخص شازده احتجاب و آینه‌های دردار از زنده یاد هوشنگ گلشیری می‌پردازد.

روح اله روئین در مقدمه‌ی این کتاب بر ضرورت پرداختن مجدد به آثار گلشیری تأکید دارد و می‌گوید: " از میان رمان‌های ایرانی شازده احتجاب اتفاقی ناب، هم در زبان، هم در شیوه‌ی پرداخت روایت و هم در شناختی که از شخصیت‌ها از درون بر می تابانَد، بسیار هوشمندانه و هندسی است. گلشیری در این رمان، از زبان رمان فارسی و اوج‌های آن تا آن زمان و بعد از آن عبور می‌کند و شگرد پدرانه داستان‌سرایی را آنگونه که ادوارد سعید می‌گفت پس پشت می‌گذارد و بر آن می‌شود تا در آینه‌های در دار هم این تفاوت را صورت بندی کند. این دو رمان هم برای گلشیری و هم برای رمان فارسی، دو اثر متفاوتند که هنوز هم می‌توانند مورد واکاوی قرار گیرند چرا که در برهه‌ای که انبوه متون داستانی نیم بند، عرصه را بر آثار پایه، بسته است، تردیدی نیست که باید به سمت گزینش آثار و معرفی دیگر باره آنها همت گمارد و آثاری را که هنوز هم مهره‌ی پشت را تسخیر می‌کنند، به خوانندگان راستین معرفی کرد. به قول کافکا" ما می‌بایست فقط آن دسته از کتاب‌ها را بخوانیم که ما را زخمی و جریحه دار می کنند…"

کتاب «غیاب و از هم پاشیدگی معنا در شازده احتجاب و آینه‌های دردار هوشنگ گلشیری» از پنج بخش شامل زمان شازده احتجاب، در شازده احتجاب چه کسی روایت می‌کند؟، شکل، غیاب و از هم پاشیدگی اجزا، جادوی اشیا و آینگی در آینه‌های دردار تشکیل شده است.

کتاب دو بخش مجزا دارد، بخش اول به بررسی شازده احتجاب از چند منظرِ زمان، راوی، شخصیت‌های به حاشیه رانده و جادوی اشیا می‌پردازد و بخش دوم با عنوان «آینگی در آینه‌های دردار» به ساخت روایی در آینه‌های دردار می‌پردازد.

بخش‌های کتاب «غیاب و از هم پاشیدگی معنا در شازده احتجاب و آینه‌های در دار هوشنگ گلشیری» هر کدام سعی در آشکار کردن معنای متن دارند. در بخشی به شخصیت‌های حاشیه‌ای مثل فخری و مراد و … می‌پردازد و در بخش دیگر به شیوه‌ی تمرکز گلشیری بر اشیا و نمود شخصیت‌ها از طریق نمای اشیا.

در فصل آینگی در آینه‌های در دار هم به بررسی شکل و شگرد روایت پردازی و گسست و پیوست روایت اصلی از طریق خرده روایت‌های درون متن پرداخته شده و اینکه چقدر این روایت‌های تو در تو در پردازش شخصیت‌ها از اهمیت برخوردار هستند.

شازده احتجاب را با شگرد سیلان ذهنی بی تکرار و تکینه اش و آینه‌های دردار را با سرریز و وفور راوی‌های متنوع و تودرتویش می‌توان عرصه‌ی بروز شگردها و صناعت‌های رمان نویسی در ایران به حساب آورد.

به گفته نویسنده ی کتاب، زمان در شازده احتجاب بسیار مهم است؛ اساساً سیلان ذهن که در شازده احتجاب نمود دقیقش را یافته است نوعی نگاه ویژه به زمان درونی و حسی از یک سو و پیشاگفتاریِ زبان از دیگر سو است.

کتاب «غیاب و از هم پاشیدگی معنا در شازده احتجاب و آینه‌های دردار هوشنگ گلشیری» نوشته روح اله روئین در ۱۳۴ صفحه و به بهای ۳۰ هزار تومان و تیراژ سیصد نسخه از سوی انتشارات سیب سرخ راهی بازار نشر شده است.