به گزارش خبرنگار مهر، زمین لرزه از جمله مخاطرات طبیعی است که پیوسته در سرتاسر کره زمین رخ میدهد. در این میان ایران به دلیل قرارگرفتن در کمربند کوهزایی آلپ- هیمالیا و حضور گسلهای فعال فراوان، کشوری لرزه خیز است که هر از چندگاه شاهد وقوع زمین لرزههای بزرگ نیز میشود.
دکتر محمد مختاری عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اطلاعاتی در زمینه زمین لرزههای سال ۹۸ در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: بخش اعظم وسعت کشور ما در احاطه یکی از بزرگترین کمربندهای لرزه خیزی دنیا است به طوری که ایران ششمین کشور دنیا به لحاظ وقوع زمین لرزه به شمار میرود و هر ساله خسارات مالی و جانی فراوان و جبران ناپذیری را متحمل میشود.
وی افزود: در سال ۱۳۹۸ به صورت میانگین هر ماه یک زمین لرزه بالای ۴.۵ ریشتر رخ داده است.
زمین لرزههای بالای ۲.۵ ریشتر
زمین لرزههای بالای ۴.۵ ریشتر مثلثهای آبی محل استقرار ایستگاههای لرزه نگار
مهمترین زمین لرزهها در سالی که گذشت
مختاری افزود: یکی از مهمترین زمینلرزه ها مربوط به ۲۶ اسفند ماه ۱۳۹۸ به بزرگای ۵.۴ در استان هرمزگان - حوالی «رویدر» بود.
وی ادامه داد: این زمینلرزه به وقت محلی ۰۱:۳۴:۲۳ و با مختصات طول جغرافیایی ۵۵.۳۲، عرض جغرافیایی ۲۷.۲، در ۳۰ کیلومتری رویدر و ۳۸ کیلومتری بندر خمیر رخ داد.
به گفته عضو هیئت علمی پژوهشگاه زلزله، زمین لرزههای دوقلوی ۴ اسفند ۱۳۹۸ بخش قطور، شهرستان خوی، آذربایجان غربی صبح روز یکشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۸ به بزرگای ۵.۸ ریشتر در مقیاس امواج طولی حوالی شهرهای قطور و خوی در استان آذربایجان غربی را لرزاند. این زمین لرزه که چندین پیشلرزه و پسلرزه (بیش از ۱۰۰) در نزدیکی شهرهای قطور، خوی، زرآباد و تسوج در استان آذربایجان غربی را نیز به همراه داشت در ساعت ۰۹:۲۳ در عمق ۱۰ کیلومتری زمین رخ داد.
وی خاطر نشان کرد: همچنین عصر همان روز (۴ اسفند ۱۳۹۸) در ساعت ۱۹:۳۰ زمین لرزه دیگری به بزرگای ۵.۹ ریشتر، آذربایجان غربی و تقریباً منطبق بر رومرکز زمین لرزه نخست را لرزاند و تعدادی کشته و زخمی بر جای گذاشت.
مختاری عنوان کرد: در بامداد روز جمعه ۱۷ آبان ۱۳۹۸ زمینلرزهای به بزرگای ۵.۹ ریشتر حوالی شهر تَرک از شهرستان میانه (آذربایجان شرقی) را لرزاند. این زمین لرزه که چندین پیشلرزه و پسلرزه در نزدیکی شهرهای میانه، ترکمانچای و تَرک در استان آذربایجان شرقی را نیز به همراه داشت، در ساعت ۰۲:۱۷:۰۵ در عمق ۹ کیلومتری زمین رخ داد و چندین کشته و مجروح بر جای گذاشت.
وی ادامه داد: زمین لرزه ۵.۸ ریشتری ۱۲ دی ۱۳۹۸ سنگان در خراسان رضوی رخ داد که در عمق ۸ کیلومتری زمین و در ساعت ۷:۵۹ دقیقه صبح روز پنج شنبه اتفاق افتاد.
مختاری با بیان اینکه زمین لرزه ۵.۸ ریشتری ۲۷ بهمن ۱۳۹۸ بندر لافت در استان هرمزگان در روز یک شنبه ساعت ۱۶:۰۰:۴۶ «لافت» شهرستان قشم را لرزاند گفت: این زمین لرزه در عمق ۱۳ کیلومتری زمین و در مرز خلیج فارس و هرمزگان و مختصات جغرافیایی (۲۶.۹۳ شمالی و ۵۵.۸۸ شرقی) رخ داده است.
به گفته وی شدت این زمین لرزه به حدی بود که بیش از ۲۰ ثانیه ادامه داشت و در شهرهای همچون قشم احساس شد.
وی تاکید کرد: لازم به ذکر است که دو زمین لرزه ۳.۹ ریشتری و ۴.۴ ریشتری نیز در ساعت ۱۵:۵۱ و ۱۵:۵۴ دقیقه این منطقه را لرزاند که به عنوان پیش لرزه ثبت شده اند. با شناخت اینگونه موارد ممکن است بتوان در آینده به وقوع زمین لرزه اصلی پی برد که تحقیقاتی در این موارد در حال انجام است.
مختاری افزود: زمین لرزه ۵.۷ ریشتری ۱۷ تیرماه ۱۳۹۸ در روز دوشنبه ساعت ۱۱:۳۰ دقیقه و در ۱۹ کیلومتری مسجد سلیمان در استان خوزستان را به شدت تکان داد. این زمین لرزه به طول جغرافیایی ۴۹.۵، عرض جغرافیایی ۳۱.۹۵ و در عمق ۱۷ کیلومتری رخ داد. شدت زمین لرزه به حدی بود که همه شهرهای استان خوزستان و حتی استانهای همدان، چهار محال و بختیاری و لرستان هم این زمین لرزه را احساس کردند. این زمین لرزه در کویت هم احساس شد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه زلزله گفت: زمین لرزه فروردین ماه ۱۳۹۸ در جنوب سومار- کرمانشاه در ساعت ۱۴:۳۷ بعدازظهر (به وقت محلی) روز ۱۴ فروردین ۱۳۹۸ شمسی با بزرگای ۵.۱ ریشتر درمرز ایران و عراق رخ داد. کانون این زمین لرزه در نزدیکی یکی از شاخههای گسل پیش ژرفای زاگرس قرار دارد.
وی ادامه داد: زمین لرزه ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ جنوب خاوری دهدشت - کهگیلویه و بویراحمد در ساعت ۰۰ و ۲۱ دقیقه نیمه شب (به وقت محلی) با بزرگای ۵.۱ در مقیاس امواج محلی در ۲۱ کیلومتر جنوب چرام و ۱۳ کیلومتر جنوب خاور دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد به وقوع پیوست. زمین لرزه در عمق ۹ کیلومتری و کانون آن در نزدیک گسل میشان بوده است.
فهرست زمین لرزههای مهم سال ۱۳۹۸ با بزرگای بالای ۵
توزیع فراوانی زمین لرزههای بالای ۳ ریشتر سال ۹۸ به تفکیک استان
نقشه توزیع فراوانی زمین لرزههای بالای ۳ ریشتر سال ۱۳۹۸ ایران به تفکیک استان
دکتر محمدمختاری عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی در ادامه نیز با بیان اینکه زمین ایران ۱۱ هزار و۴۸۰ بار لرزید، گفت: همچنان که در اشکال و جداول بالا آورده شده است قریب به اتفاق اغلب ایران را زمین لرزه با بزرگای قابل توجهی مورد تهدید قرار میدهد. اگر به آمار زمین لرزههای بالای ۳ ریشتر توجه کنیم استانهای فارس و کرمان بیشترین تعداد زمین لرزه و استانهای مرکزی و البرز کمترین تعداد زمین لرزه را در سال ۱۳۹۸ ثبت کرده اند.