خبرگزاری مهر - گروه هنر- عطیه مؤذن: آنچه که به طور روتین روی آنتن دیده می‌شود ویترین بسیاری از تصمیمات و تفکرات و عقاید افرادی است که گاه در مقابل دیدگان مخاطب و گاه در پشت صحنه ماجراها قرار دارند؛ چهره‌هایی که برخی شأن مهمترین نقش را در صحنه گردانی اتفاقات تلویزیونی داشته‌اند و یا خودشان در محور شدیدترین حاشیه‌ها و چالش‌ها قرار گرفته اند.
امسال هم پنج چهره به عنوان پرحاشیه ترین، مهمترین یا شاخص ترین افرادی که در رسانه ملی نقش آفرینی کرده‌اند و یا بواسطه حضورشان در این مدیوم رسانه‌ای خبرساز شدند انتخاب شدند تا مهمترین خبرهای پیرامونی آنها مورد بررسی قرار بگیرد.
در مرور کارنامه و اظهارات پنج چهره‌ای که در سال ۹۸ به فراخور اتفاقات و شرایط با خبرها و حاشیه‌های مختلف خبرساز شدند، با ما همراه باشید؛
عبدالعلی علی‌عسکری؛ موضع‌گیری‌های حاشیه‌ای آقای رئیس
سال ۹۸ سالی پرحاشیه و پرچالش برای رئیس صداوسیما محسوب می‌شود؛ چالشی‌تر از اولین سال ریاست وی بر صداوسیما و حاشیه‌ای‌تر از سال پیش‌تر که دائم زمزمه‌های استعفا و برکناری وی از ریاست این سازمان کلان رسانه‌ای شنیده می‌شد.
هر قدر ۹۸ سال تلخ و سختی برای مردم بود برای رئیس صداوسیما این سختی‌ها می‌توانست دو چندان شود چرا که این صداوسیما بود که به نوعی نقش رسانه‌ای را باید نسبت به همه این اتفاقات از سیل ابتدای سال گرفته تا گرانی بنزین و شهادت سردار سلیمانی و حادثه سقوط مسافران هواپیما و سرآخر هم غول کرونا ایفا می‌کرد.
رسانه‌ای که همزمان باید افکار عمومی را به سمت آرامش و سکون هدایت می‌کرد اما سکان کشتی در این تلاطم‌ها بارها به سمت رضایت مسئولان چرخید و به دلیل اجرایی نشدن سیاست‌های درست رسانه‌ای نتوانست آرامش مخاطبانش را تضمین کند.
خود عبدالعلی علی عسکری البته مرد آرام این سازمان پرحاشیه است. آرام و بدون علاقه به هیاهوهای رسانه‌ای. او طی سال‌های اخیر کمتر حاضر به مصاحبه با رسانه‌ها شده است و توجیهش هم این بوده که خودش رسانه دارد و اگر قرار باشد درباره مسأله‌ای نقطه نظری را بیان کند از طریق رسانه گسترده و کلان صداوسیما این کار را انجام می‌دهد و با همین توجیه طی یک سال اخیر تقریباً هیچ مصاحبه مشروحی حتی در جمع خبرنگاران رسانه‌ها هم نداشت؛ برخلاف همه مدیران و رؤسای نهادها و ارگان‌های ملی و کلان کشوری که هفته‌ای یا ماهی یا چند ماهی یک بار نشست مطبوعاتی برگزار می‌کنند.
با این حال علی عسکری طی یک سال اخیر چندین بار به دلیل سخنانش حاشیه‌ساز هم شد که بخش عمده آنها به شش ماهه دوم سال باز می‌گردد. شروع این حاشیه‌ها با ماجرای بنزین بود. وقتی گرانی بنزین با موجی از اعتراضات همراه شد و این سوال برای بسیاری پیش آمد که چرا دولت ماجرا را زودتر با مردم در میان نگذاشته است؛ سوالی که بیشتر از رسانه‌ها توسط خود صداوسیما مطرح شد و بعد چالش مهمتری از طرف دیگر رسانه‌ها پیش آمد و آن این بود که اعلام شد رئیس صداوسیما که در زمان تصویب این طرح در جریان تصمیم شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا بوده و حتی موظف به زمینه‌سازی برای اجرای این طرح شده، چرا زمینه را برای اطلاع رسانی نسبت به این مساله فراهم نکرده است. این انتقادات باعث شد علی عسکری بعد از ناآرامی‌های آبان و در آذرماه ۹۸ در پس توضیح برآید که اگر هم زودتر وارد زمینه‌سازی نشده به دلیل هماهنگی با دولت بوده است.
از دیگر موضع‌گیری‌های رئیس رسانه ملی نیز می‌توان به پایان سال ۹۸ و مشکلات تولید سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی همزمان با شیوع ویروس کرونا اشاره کرد که باعث شد چندین بار نامه‌هایی از صنف‌های مختلف سینمایی خطاب به رئیس صداوسیما نوشته شود و از او بخواهند پروژه‌های تلویزیونی را متوقف کند. این انتقادها البته فقط به سینمایی‌ها محدود نشد و به طور مثال علیرضا زالی فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در نامه‌ای به رئیس سازمان صداوسیما و وزیر ارشاد نیز خواستار این مهم شد. پس از همه این نامه‌ها علی عسکری طی مصاحبه‌ای رویکرد سازمان را در قبال پروژه‌ها مشخص کرد و گفت که «اتفاقا دشمن قصد دارد که تحرک و تولید در کشور و رسانه تعطیل شود» و بدون مصداق آوردن از سریال‌ها یا برنامه‌های نوروزی همه پروژه‌ها با این سخنان مجبور به ادامه کار شدند.
مهمترین دستور علی عسکری در این روزهای کرونایی البته پایان دادن به تبلیغ یک فروشگاه زنجیره‌ای در تلویزیون بود که همزمان با شیوع گسترده کرونا هر شب در برنامه‌هایی رپورتاژی مردم را ترغیب به خرید و رفتن به این فروشگاه‌ها می‌کردند و با انتقادهای مختلف رسانه‌ها و کارشناسان فرهنگی، محمدحسین رنجبران خبر داد که برای کاهش این تبلیغات موافقت شده است.
در واپسین روزهای سال اما حاشیه دیگری هم رقم خورد که این بار تصویر رئیس صداوسیما به جای سخنان و واکنش‌های او حاشیه‌ساز شده بود. هفته نامه صداوسیما در روزهای پایانی سال ۹۸ در طرح جلدی که کار کرده بود تصویری گلادیاتورگونه از علی عسکری نقش زده بود. تصویری که برخی آن را به باد انتقاد گرفتند که با همه مشکلات و حاشیه‌های سازمان در یک سال گذشته چرا رئیس صداوسیما این چنین مورد تعریف و تمجید کارمندانش قرار گرفته است و برخی هم آن را به دلیل حاشیه‌هایی که صداوسیما را در ۹۸ در رأس اتفاقات قرار داد و مشخصاً در موارد متعددی صداوسیما نتوانسته بود به‌درستی از پس مدیریت این حاشیه‌ها بربیاید آن را تصویری کاریکاتوری از مبارزه علیه این اتفاقات دانستند.
این انتقادات زمانی بیشتر ضریب گرفت که بریده ویدئویی از اظهارات علی عسکری در ستاد مبارزه با کرونا در حضور رئیس جمهور منتشر شد؛ ویدئویی که در آن رئیس رسانه ملی مدعی شد «امروز ما در حال مدیریت جامعه هستیم» و واکنش رئیس جمهور به این ادعا تبدیل به یکی از مطالب پربازدید در فضای مجازی شد.
در همین ستاد هم بود که چند روز بعد ماجرای تبلیغات بازرگانی صداوسیما و قرارداد کلان این سازمان با یک شرکت تبلیغاتی از سوی رئیس رسانه ملی مطرح شد و این‌بار هم موضع‌گیری آقای رئیس مقدمه سلسله انتقادات رسانه‌ای به قدرت بیش از اندازه سکان‌داران تبلیغات بازرگانی در صداوسیما شد.
داوود میرباقری؛ کلید زدن «سلمان فارسی» بعد از ۲۰ سال
مهمترین تصویری که طی چند دهه اخیر از تاریخ اسلام و ساخت سریال‌های مذهبی در اذهان مخاطب حک شده است مربوط به سریال‌هایی است که داوود میرباقری کارگردانی آنها را بر عهده داشته است. سریال‌هایی چون «امام علی (ع)» و «مختارنامه» که شاخص‌ترین آثار در این تصویر ذهنی هستند و بارها گفته شده است که تا دهه‌ها بعد کسی نخواهد توانست چون آنها را بسازد. داوود میرباقری کارگردان مطرح و شناخته شده‌ای است که در تئاتر، سینما و تلویزیون و حتی شبکه نمایش خانگی به فعالیت پرداخته و در همه این عرصه‌ها هم کارهای خاطره انگیز و موفقی را به تولید رسانده است.
«رعنا» و «گرگ‌ها» از اولین سریال‌های خانوادگی اجتماعی میرباقری در تلویزیون هستند که در اواسط دهه ۶۰ از تلویزیون پخش شد و توانست نظرها را به خود جلب کند. «گرگ‌ها» را شاید خیلی‌ها به خاطر داشته باشند از تیتراژ آن که تصویری از کوره آهنگری بود تا بازی‌های خاطره‌انگیز تئاتری‌های بزرگ صحنه در سیما و حتی قصه حساس این سریال که با محکومیت یک آهنگر به اعدام آغاز می‌شود و درنهایت به شکل گیری یک نهضت می‌انجامید. «گرگ‌ها» اولین سریال میرباقری در تلویزیون بود و بعد از آن مسیر ساخت شاهکارهای سینمایی و تلویزیونی دیگری را برای میرباقری باز کرد.
مسیری که البته از سنگ‌های سخت تولید و مصائب و چالش‌های مالی هم به دور نماند مصائبی که در سینما با توقیف فیلمی چون «آدم برفی» و در شبکه نمایش خانگی با متوقف شدن سریالی چون «ماه تی‌تی» همراه شد و در تلویزیون نیز سال‌ها به نتیجه نرسیدن «سلمان فارسی» و انتظار میرباقری برای به انجام رساندن آنچه را که وصیت خود می‌خواند در برداشت.
داوود میرباقری ۲۰ سال صبر کرد تا سال ۹۸ بالاخره «سلمان فارسی» کلید خورد. سریالی که به زعم بسیاری می‌تواند به دلیل تجربه حرفه‌ای میرباقری طی این سال‌ها مهمترین و شاخص ترین اثر حرفه‌ای وی باشد.
این سریال طی این ۲۰ سال بارها در دوره‌های مختلف مدیران صداوسیما به تصویب رسید و حتی تا پای پیش تولید رفت اما به دلیل سنگینی پروداکشن این پروژه تاریخی همت جدی و شاید جراتی برای حمایت جدی این سریال از طرف صداوسیما وجود نداشت. در دوره ریاست عبدالعلی علی عسکری نیز بارها مطرح شد که این پروژه به صورت جدی در فرایند تولید قرار گرفته است؛ وعده‌هایی که باعث شد میرباقری را که هیچ گاه اهل هیاهوها و حاشیه‌ها و اظهار نظرهای رسانه‌ای نبوده است به سخن و حتی گلایه وادارد.
روند پیش تولید این پروژه طی یکی دو سال اخیر با اختصاص دادن بخش‌هایی از شهرک غزالی برای طراحی و تولید لباس و لوکیشن‌ها شدت یافت و با معرفی علیرضا شجاع نوری به عنوان بازیگر نقش سلمان فارسی در سال گذشته به شکل رسمی وارد فاز تولید شد. سپس در دی ماه سال ۹۸ خبرگزاری مهر خبر داد که این پروژه در کرمان کلید خورده است.
روند تولید این سریال در حال حاضر به‌دلیل شیوع ویروس کرونا متوقف است و باید دید این شرایط چقدر در زمان‌بندی تولید و به سرانجام رسیدن پروژه تأثیرگذار خواهد بود.
رضا رشیدپور؛ اجرای شبانه پس از یک سال غیبت
از زمانی که برنامه «حالا خورشید» با اجرای رضا رشیدپور در شبکه سه سیما به پایان رسید بارها شایعات مختلفی درباره دلایل نبود وی روی آنتن مطرح شد و حتی هر بار هر خبری از بازگشتش به آنتن او را به مجری خبرساز تلویزیون تبدیل می‌کرد. خبرهایی که البته هر بار به شکلی بازگشت رشیدپور به آنتن را وعده می‌داد و از تولید دوباره «حالا خورشید» صبحگاهی تا راه اندازی برنامه جدیدی با اسم «حالا مهتاب» را در بازه زمانی شبانگاهی شامل می‌شد.
با این حال هیچ یک از این برنامه‌ها در سال ۹۸ روی آنتن نرفت و همچنان ایده‌ها و حاشیه‌های مختلفی در غیبت رشیدپور مطرح می‌شد. در همین فاصله زمانی فعالیت او برای تولید یک فیلم سینمایی و همچنین ظاهر جدید او بعد از چند ماه نبودن روی آنتن که گفته می‌شد به دلیل گریم سینمایی است از دیگر خبرهایی بود که درباره او مطرح شد.
رشیدپور بالاخره همزمان با شب یلدا با یک ویژه برنامه به آنتن بازگشت ویژه برنامه‌ای که البته باز هم او را از حواشی کنار نگذاشت و مطرح شدن میزان دستمزد او برای دو شب اجرای این برنامه بیشتر او را به مجری خبرساز سیما تبدیل کرد.
با این حال بعد از این ویژه‌برنامه نیز شایعات درباره نحوه حضور رشیدپور مجری باسابقه رسانه ملی هنوز مطرح بود. مجری‌ای که تا قبل از «حالا خورشید» حدود هفت سال از این رسانه دور بود و به دلیل چالش‌ها و حاشیه‌های گفتگوهایش در تلویزیون، او را برنتابیدند.
زمزمه‌ها بالاخره رسمیت یافت و رشیدپور با یک برنامه ثابت شبانگاهی به آنتن بازگشت؛ برنامه «اتفاق» که تجربه متفاوتی با اجراهای او در مدل برنامه‌های صبحگاهی و یا برنامه‌های اجتماعی و چالشی چون «شب شیشه‌ای»، «مثلث شیشه‌ای» و «دید در شب» است. این برنامه که بیشتر فضایی علمی دارد به تهیه‌کنندگی محمدرضا رضائیان ساخته شده است و با مدلی از برنامه‌های «تِد» پیش می‌رود. از این برنامه تاکنون دو قسمت پخش شده است و قرار است در سال ۹۹ پخش آن ادامه یابد.
هرچند باید دید این تجربه جدید چه آورده‌ای برای رضا رشیدپور خواهد داشت؛ مجری ای که برگ برنده و موفقیت او همیشه در شکل دادن گفتگوها و برنامه‌های چالشی بوده است و توانمندی خود را در این راه اثبات کرده است که در مقابل هر فرد سازمانی و یا حقیقی می‌تواند چنین گفتگوهایی را با هدف مورد نظر خود پیش ببرد.
با این حال حضور او در چند ویژه برنامه اخیر در یلدا و شب تحویل سال اگرچه قرار نیست با چالش به معنای معمول خود پیش رود، با این حال گفتگوهای شاخصی را هم با هنرمندان و مسئولان حاضر در برنامه ترتیب نداد.
رامبد جوان؛ انصراف از «خندوانه» نوروزی
رامبد جوان طی سال‌های اخیر بیش از بازیگری و کارگردانی در سینما و تلویزیون با برند «خندوانه» دیده شده است و حضورش در این برنامه بیش از هر پروژه دیگری مورد توجه قرار گرفت. برندی که توسط خود او راه اندازی شد و ادامه تولید و پخش آن در شبکه نسیم حتی در سال‌های اولیه شکل گیری، آن را به شبکه اصلی مخاطبان تبدیل کرد.
رامبد جوان با ساخت چند فصل از «خندوانه» فراز و فرودهای مختلفی را در این برنامه تجربه کرد و گاهی در مرکز حاشیه‌ها برای قسمت‌های مختلفی از استندآپ کمدی‌ها و یا اتفاقات مختلف قرار گرفت. با این حال او برندی را به تثبیت رساند که باعث شد مخاطب با پایان هر فصل از این برنامه منتظر فصل جدید آن باشد و شروع «خندوانه» در مناسبت‌های نوروزی همیشه یکی از اتفاقات مورد انتظار مخاطب بوده است.
با این حال نوروز امسال «خندوانه» و اعلام انصراف ناگهانی رامبد جوان از رسانه ملی یکی از حاشیه‌های مهم بود که با راه‌اندازی برنامه اینترنتی «خونه بازی» در صفحه اینستاگرام این چهره تلویزیونی صورت جدی‌تری هم در فضای رسانه‌ای پیدا کرد.
جوان سال گذشته را با حاشیه‌های مختلفی به‌خصوص با محوریت تولد فرزندش در کانادا پشت‌سر گذاشت و عده‌ای بر مبنای همین حاشیه‌ها مطرح کردند که شاید دیگر نتواند در تلویزیون برنامه‌سازی کند. تلویزیون اما چندین بار به این شایعات پاسخ داد و ساخت سری جدید «خندوانه» را به زمان‌هایی بعد از محرم و صفر، اسفند و نوروز ۹۹ موکول کرد. وعده‌هایی که هیچ گاه از طرف خود رامبد به طور رسمی تایید نشد.
همزمان با اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا اولین و تنها مجری و برنامه‌ساز تلویزیونی که خیلی جدی از تولید پروژه جدید خود کنار کشید رامبد جوان بود که با صراحت از ساخت «خندوانه» انصراف داد.
انصراف او از تولید «خندوانه» البته با انتقادهایی هم مواجه شد و برخی او را نکوهش کردند که مردم در این زمان به «خندوانه»، خندیدن و حال خوب نیاز دارند. با این حال او تلاشش برای حال خوب مردم را از طریق فضای مجازی و اینستاگرام پیش برد و با جدیت بیشتری اعلام کرد که تولید برنامه در چنین زمانی نمی‌خواهد حتی یک نفر در گروه ۱۵۰ نفره او دچار ویروس کرونا شود.
رامبد در روزهای اخیر و در یک گفتگوی رادیویی ضمن انتقاد صریح از برخی مدیران سازمان، تأکید کرده است با تلویزیون قهر نخواهد کرد و حتماً در اولین فرصت بعد از عبور از بحران «کرونا» با «خندوانه» به آنتن باز خواهد گشت.
مسعود احمدی‌افزادی؛ چالش آوردن کلاس درس به خانه‌ها
مسعود احمدی افزادی مدیریت شبکه هفت سیما را بر عهده دارد شبکه‌ای که طی این سال‌ها به عنوان شبکه آموزش مطرح بوده است و شاید در میان شبکه‌های سیما کمتر مورد رجوع و هدف مخاطب قرار گرفته است.
احمدی افزادی در طول این سال‌ها مدیریت شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی و همچین مدیریت برخی مراکز استانی صداوسیما را بر عهده داشته است و در چند سال اخیر نیز به عنوان مدیر شبکه آموزش به فعالیت پرداخته است.
احمدی افزادی طی این سال‌ها مدیریت کارگروه‌های مختلف را هم در رسانه ملی بر عهده گرفت اما غیر از مدیریت شبکه‌ای، مهمترین ماموریت وی به سال ۹۷ و دبیری جشنواره جام جم تلویزیون برمی‌گردد؛ جشنواره‌ای که بعد از چند دوره سال ۹۶ و ۹۷ برگزار شد و سال گذشته به دلیل انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزاری آن متوقف ماند.
جشنواره تلویزیونی جام جم مهمترین جشنواره تلویزیونی است که طی چند دوره برگزاری، در رشته‌های مختلف بازیگری، اجرا، نویسندگی، کارگردانی، برنامه‌سازی و… برگزیده‌هایی را معرفی کرده است. سال ۹۷ این جشنواره با دبیری احمدی افزادی برگزار شد و یکی از حاشیه‌های مهم آن تخلف در آرای مردم این جشنواره بود که هیچ‌گاه فرد متخلف معرفی نشد! نکته مهم این جشنواره هم این بود که مجریان برگزیده آن در جشنواره هیچ یک سال بعد یا اجرا نداشتند و یا در برنامه‌ای که به خاطر آن تجلیل شدند دیده نشدند همچون عادل فردوسی‌پور، محمدرضا گلزار، رضا رشیدپور که طی یک سال گذشته برنامه ثابتی در تلویزیون نداشتند و همچنین احسان علیخانی که با «ماه عسل» تجلیل شد اما این برنامه هم پرونده اش بسته شد.
احمدی افزادی سال ۹۸ اما با اتفاقی که در شبکه آموزش رقم زد توانست این شبکه را به شبکه‌ای مرجع برای دانش آموزان تبدیل کند. این شبکه در هماهنگی با وزارت آموزش و پرورش و نهادهای دیگر با شروع شیوع ویروس کرونا در کشور و تعطیلی مدارس به آموزش مطالب درسی دانش آموزان اقدام کرد و بدون در نظر گرفتن کم و کیف ماجرا در اجرایی کردن این ایده توانست برای اتفاقی مهم همت کند.
در این اقدام عناوین درسی مقاطع مختلف آموزشی در بازه‌های زمانی مختلف از طریق تلویزیون آموزش داده می‌شود و اگرچه در کشورهای مختلف یا حتی در کشور ما در این روزها همه به سمت آموزش‌های مجازی و آنلاین رفته‌اند با این حال به دلیل فراهم نبودن بستر درست اینترنت شاید آموزش تلویزیونی بهترین راه برای آماده سازی و ترغیب ذهنی دانش آموز نسبت به دروس باشد.