با شیوع کرونا در ایران، بازارها تغییراتی جدی را تحت تأثیر کاهش شدید مشتریان از یک سو و تعطیلی برخی از واحدهای صنفی از سوی دیگر تجربه کردند.
در این گزارش درد دل‌های مردم از تأثیر کرونا بر کسب و کار و زندگی شأن را مشاهده می‌کنیم.
عکس: مرتضی جابریان، پویا بازارگرد، مینا نوعی، احمد صبوری، پانتهآ نیکزاد، مجید دهقانی زاده، علی تشکری
احمد عبیات با 47 سال سن صاحب خانواده 6 نفره است. احمد راننده تاکسی است و در خط سلمان فارسی ـ سه راه خرمشهر فعالیت می کند. با شیوع ویروس کرونا و ایجاد محدویت های ترافیکی در اهواز به ویژه در خیابان سلمان فارسی، تردد مردم بسیار کاهش پیدا کرده است که همین امر باعث شده است احمد و دیگر رانندگان از این اتفاق ناراحت باشند. احمد می گوید تنها از طریق تاکسی امرار معاش می کند و تحمل اوضاع کنونی برای او بسیار سخت است و از مسوؤلان نیز تقاضا دارد هر چه زودتر برای این اوضاع چاره بیاندیشند.عارف جلالی با 52 سال سن صاحب خانواده 4 نفره است که از طریق قایق سواری امرار معاش می کند. عارف می گوید بعضی وقت ها ماهیگیری نیز می کند اما زندگی خود را با قایق سواری و یارانه می گذراند. با شیوع ویروس کرونا در کشور و خانه نشینی مردم این روزها عارف از نبود مشتری ناراحت است. عارف می گوید با فرا رسیدن عید نوروز از حضور مسافران نوروزی در اهواز خوشحال بوده است چراکه مسافران از قایق سواری استقبال می کردند اما با شیوع ویروس کرونا در سال جدید از نبود مسافر در اهواز متاسف است.آقای قاسم پور در یک شیرینی سرا در شهر چالش تر مشغول بکار است. به گفته وی، در شعب این شیرینی سرا و کارگاه شیرینی پزی آن، 10 نفر مشغول بکار می باشند. مطابق روال هر سال این شیرینی سرا نیز در کارگاه خود مقدار قابل توجهی شیرینی را برای نوروز طبخ نموده است اما شیوع ویروس کرونا،کسادی بازار و لغو آیین دید و بازدید، تاثیر مستقیمی در فروش کلیه شیرنی سراها داشته است، و برای پرداخت هزینه های جاری از جمله چک ها، کرایه کارگاه و فروشگاه ها، حقوق کارگران با مشکل مواجه شده است.علی وطن خواه 72 ساله در بازار تبریز کفش می فروشد (دستفروش ). تولیدی داشت اما ورشکسته شد و بعد از آن مشغول به دستفروشی شد. 55 سال است که در بازار تبریز مشغول به کار است . یک فرزند دارد که ازدواج کرده است و او به همراه همسرش زندگی می کند و اجاره نشین است , ماهیانه یک میلیون و سیصد هزار تومان اجاره پرداخت می کند و تنها راه درآمد او از همین راه است . بعد از شیوع بیماری کرونا کسادی بازار به درآمد او هم اسیب زده است و او می گفت حتی یک جفت کفش هم نفروخته است محمد خلیلی 28 ساله متاهل است و 8 سال است که دستفروش است . یک پسر2 ساله دارد . اجاره نشین است , 450 هزار تومن اجاره پرداخت می کند. درامد او از این راه است . به دلیل شیوع بیماری کرونا فروش او نیز خیلی کمتر شده است . نگرانی بسیاری از بابت ادامه این وضع و مشکلات معیشتی برای مشاغلی که تحت تاثیر شیوع این بیماری و تعطیلی بازار کساد شده اند وجود دارد .بیوک آقا جعفری 60 ساله, 6 یا 7 ساله دستفروش است (ادویه واسپند می فروشد) و قبل از دست فروشی کارگر بود .گذران زندگی او و خانواده اش از این راه و یارانه می باشد . یه خاطر شیوع بیماری کرونا خانواده او اجازه نمی داد به بیرون بیاید و دست فروشی کند . بعد از چند مدت برای فروش اسپند و ادویه و کسب درامد به سمت بازار امده بود . اما به خاطر تعطیلی بازار و کسادی خرید وفروش درامد او نیز نسبت به قبل خیلی کمتر شده است و گذران زندگی برای او و خانواده اش خیلی سخت است.حسن اسد زاده 58 ساله مغازه دار است و حدود 20 سال لباس کودک می فروشد . به همراه دو پسرش در مغازه مشغول به کار هستند . مغازه او اجاره است و ماهیانه 5 میلیون اجاره می دهد . بعد از شیوع ویروس کرونا و تعطیلی بازار فروش کمتر و بازار کساد شده است .درآمد این خانواده از مغازه لباس فروشی است .با توجه به وضع موجود نگرانی در مورد وضعیت اقتصادی برای کسبه و بازاریان وجود دارد .محمدرضا رشنو 57 ساله که 16 سال است دکه توزیع مطبوعات دارد . او دو فرزند دارد و مستاجر است. سال گذشته سکته کرده و ماهیانه سیصد هزار تومان داروهای برای مشکل قلبی مصرف می کند. اجاره دکه ماهی یک میلیون تومان و 4 الی 5 ماه هست که عقب افتاده. برای اجاره منزل پانصد هزار تومان پرداخت می کند.حسین یزدی جوان 29 ساله در خیابان چهارمردان قم لباس روحانیت تولید و عرضه می کند ، او 25 بهمن امسال یعنی 5 روز قبل از شناسایی ویروس کرونا ازدواج کرد.
به گفته وی در طول 8 سال سابقه ای که در این صنف دارد چنین شرایط کسادی بازار سابقه نداشته است و در دو سه روز اخیر حتی هزار تومان هم فروش نداشته این در حالی است که ماهی 6 میلیون تومان اجاره مغازه می دهد.
۳۲ سال سن دارد و به تازگی این مغازه لباس فروشی را اجاره کرده تا بتواند امرار معاش کند .وی متاهل و دارای ۱ فرزند می باشد و می گوید به خاطر شب عید ۱۱ میلیون جنس برای مغازه خریده و حدود۶ میلیون بدهکار است و هنوز پول اجاره مغازه را در نیاورده و مستاجر است و اجاره خانه اش ۱ ماه عقب افتاده.به خاطر کرونا و رعایت مسائل بهداشتی یک هفته مغازه اش تعطیل بوده اما به ناچار و به خاطر بدهی و کسب درآمد دوباره مغازه اش را باز کرده.
عثمان احمد زاده ۳۸ ساله متاهل و داری ۳ فرزند که حدود ۶ سال هست که به کار دست فروشی مشغول هستش و یک ماه اجاره خونه اش عقب افتاده و تنها از این راه امرار معاش میکند. بخاطر کرونا و رعایت احتیاط ۳روز در خانه بوده ولی از آنجایی که منبع درآمدی غیر از اینکار ندارد مجبور شده دوباره بساط را در بازار پهن کندمسعود همتی۳۴ ساله متاهل ودارای ۱ فرزند
مغازه برای او نیست اما در این مغازه به عنوان فروشنده کار می کند و ۲ ماه اجاره خانه اش عقب افتاده
حبیب حق گو 30 ساله، دارای مدرک لیسانس و اهل شهرکرد می باشد. وی چند سالی است که به فروش منسوجات پارچه ای و پرده در فروشگاه خود مشغول می باشد . با شیوع ویروس کرونا، بسته شدن بازارها در شب عید، صنف پارچه فروشان نیز ضررهای مالی زیادی را متحمل شدند. وی میزان قابل توجهی جنس را برای فروش بازار شب عید خریداری کرده بود. در حال حاضر انبوه چک های پیش خرید اجناس و کرایه های سنگین مغازه بزرگترین دغدغه او شده است. میلاد علیپور ۲۶ ساله و پنج سال است که مغازه خشکبار فروشی دارد.او می گوید: چندین نفر از این مغازه نان می خورند و برای شب عید کلی جنس گرفته است و چک دارد اما فروش ندارد. مغازه او اجاره ای است و میگوید اگر چیزی نفروشم چگونه اقساط صاحب مغازه را پرداخت کنم.احمد کاظمی 50 ساله و بیست و پنج سال است که در شهرداری رشت گل می فروشد.او می گوید عید زمانی است که باید گل هایش را می فروخت اما این روزها فروشش صفر است.او رو به من می گوید "نابود شده ایم"بهمن نصیری خواه ۳۰ ساله و بیشتر از ۱۰ سال که در زمینه قهوه فعالیت می کند.او می گوید که یکی از اتفاق های آزاردهنده بلا تکیلف بودن آنها است که نمی دانند تا چه زمانی باید تعطیل باشند. او اعتقاد دارد اپیدمی کرونا بزرگترین ضربه را به کسب و کارها زده است.صادق، صاحب مغازه طباخی است که به هوای شلوغی بازار شب عید مقدار زیادی ماده اولیه خریداری کرده که با تعطیلی بازار ضرر هنگفتی را متحمل شده استفیض الله علی رغم اینکه 80 سال سن دارد مجبور است برای تامین اقساط و کرایه خانه عقب افتاده اش، با چرخ دستی خود به بازار برود تا شاید کسی پیدا شود برای جابه جا کردن بار خود از او کمک بگیرد