عبدالرضا سپنجی استاد دانشگاه و متخصص حوزه رسانه در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ساز و کار فعالیت «وی او دی» ها که این روزها به دلیل تعطیلی مراکز فرهنگی و هنری حجم استفاده آن‌ها توسط مخاطبان افزایش یافته است، بیان کرد: هر محتوایی که در فضای سایری پخش می‌شود باید از چارچوب‌های لازم برخوردار باشد و محصولات ارائه شده در سامانه‌های آنلاین و وی‌اودی‌ها هم از این جمله هستند.
وی ادامه داد: البته یک اصل، نسبت به محتوایی که در اینترنت عرضه می‌شود، وجود دارد که مبنای اینترنت در همه کشورها بر عدم تمرکز بوده است بنابراین نباید وارد فیلترینگ یا محدودیت شد اما به معنای عدم نظارت و فقدان چارچوب‌ها نیست.
توجه به رده‌بندی سنی در وی‌اودی‌ها
این استاد علوم ارتباطات در واکنش به اعمال نشدن برخی از چارچوب‌ها برای مخاطبان سامانه‌های آنلاین و سایت‌های ویدئویی در ایران اظهار کرد: یکی از این مباحث که باید مورد توجه قرار گیرد رده‌بندی سنی است. اینکه محتوای عرضه شده با توجه به سن افراد در نظر گرفته شود و یا محصولات و محتوا به گونه‌ای باشد که مخاطب آن از لحاظ روحی و روانی آمادگی تماشای آن را داشته باشد؛ این خیلی اهمیت دارد چون محتوای مورد نظر روی مخاطبی که آن را می‌بیند اثرگذار است.
وی با اشاره به لزوم توجه نهادهای مسئول در این باره تصریح کرد: وزارت ارشاد وقتی مجوزی صادر می‌کند یا شورای عالی فضای مجازی وقتی در حوزه‌ای مسئول است باید نظارت و ساز و کار لازم را نسبت به آن مورد توجه قرار دهند.
سامانه‌های آنلاین محدود نشود اما سامان یابد
سپنجی با اشاره به اهمیت استفاده از رسانه‌های آنلاین و مدیوم‌هایی غیر از شبکه‌های تلویزیونی عنوان کرد: در فضای امروز اینترنت و سامانه‌های آنلاین باید توسعه بیشتری پیدا کنند و دسترسی به آن‌ها نباید محدود شود چراکه کاربری آن‌ها در این دوران بیش از پیش مورد استفاده مخاطب قرار گرفته است. به طور مثال کنسرت‌های آنلاین که در ایام نوروز و در این روزهای کرونایی برگزار شد اتفاق خوبی بود اما همین رویدادها هم به صورت جسته و گریخته برگزار می‌شود و خوب است که به شکل منسجم‌تری سامان یابد.
وی اضافه کرد: صداوسیما بیشتر از سی یا چهل شبکه دارد اما مخاطب گاهی باز هم نمی‌تواند محتوا و محصول مورد نظرش را پیدا کند اما این سامانه‌ها فضایی را پدید آورده‌اند که مورد توجه مخاطب است بنابراین باید به صورت نظام‌مندی روی آن‌ها نظارت باشد.
خلأ نظارت‌های روانشناختی و تربیتی بر وی‌اودی‌ها
این استاد دانشگاه بخشی از نظارت در این حوزه را با بحث‌های روانشناختی مرتبط دانست و عنوان کرد: یکی از حوزه‌هایی که باید در ساز و کار تدوین و تنظیم این سامانه‌ها مورد توجه قرار گیرد بحث‌های روانشناختی و تربیتی است. محتوایی که در این سامانه‌ها قرار می‌گیرد در آن واحد در دسترس مخاطبانی از سراسر دنیا قرار می‌گیرد؛ به گونه‌ای که فرزندان ما که در کشور ایران زندگی می‌کنند همان لحظه به محتوایی دسترسی دارند که فردی در نیویورک دسترسی دارد. گاهی این موارد مشکل ساز شده است هم برای کودکی که بدون آگاهی موبایل پدر و مادرش را استفاده کرده و محتوایی که مناسب سن او نبوده را دیده است و هم برای ما به عنوان پدر و مادر این فرزندان مشکل ساز شده است.
وی تصریح کرد: من همیشه به فیلترینگ نقد داشته‌ام اما در عین حال معتقدم باید بدانیم که چه تدابیری بیندیشیم که فرزندان در فضای مجازی گرفتار نشوند.
سپنجی در پایان گفت: باید توجه داشت که مساله این نیست که محتوا را محدود کنیم چون اینترنت و محتوای اینترنتی را نمی‌توان محدود کرد و در نهایت برای فرزندان ما قابل دسترسی است، اما باید بتوانیم نسبت به این محتوا آگاهی لازم را ایجاد کنیم.