به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه صبح نو نوشت: بعد از شیوع ویروس کرونا در ایران، ستاد ملی مبارزه با این ویروس، تجمعات مختلف را برای جلوگیری از انتشار هرچه بیشتر آن لغو کرد. سینماها، پارک‌ها، استخرها و سالن‌های آرایش زنانه و مردانه اولین مراکزی بودند که بسته شدند. پس از آن مغازه‌ها و فروشگاه‌هایی که مایحتاج ضروری ارائه نمی‌کردند به‌دنبال تیم ستاد ملی کرونا تعطیل شدند. در این مرحله مشاوران املاک؛ پاساژها و … بسته شده و فقط سوپرمارکت‌ها و داروخانه‌ها اجازه فعالیت داشتند. این روند که از اوایل اسفندماه ۹۸ در کشور پیاده شد تا روزهای اخیر ادامه داشت. مردم کشور در دو ماه گذشته نوروزی را متفاوت از هر سال دیگری پشت سر گذاشتند و با قرنطینه‌های خودخواسته سعی در قطع زنجیره انتقال این ویروس داشته‌اند. روزهای ابتدایی اسفندماه بود که به‌دنبال پاندمی کرونا، هیأت‌های مذهبی و سپس اماکن متبرکه و مساجد هم به پیروی از تصمیم ستاد ملی کرونا، ابتدا محدویت‌هایی را برای حضور افراد در این اماکن پیش‌بینی کردند، اما نهایتاً درهای همه مراکز و اماکن متبرکه به روی زائران و ارادتمندان بسته شد.
اعمال محدویت در حرم‌ها سبب شد تا گروهی از افراد وابسته به فرقه‌ای خاص نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و به نشانه اعتراض درهای ورودی حرم حضرت معصومه را در قم شکسته و وارد حرم شوند. هتک حرمت این افراد البته بی پاسخ نماند و خیلی زود از سوی نیروی انتظامی کشور تحت پیگرد قرار گرفتند. این افراد نه از روی علاقه و ارادت که از روی غرض‌ورزی و نشان دادن جلوه نادرستی از شیعیان ایرانی اقدام به این کار کردند.
سرانجام با محدویت‌هایی اعمال شده در اماکن متبرکه؛ اقداماتی نظیر بسته شدن صحن‌های کوچک، عدم امکان لمس ضریح، جمع‌آوری مهر و تسبیح، عدم برگزاری نمازهای جماعت از جمله اقداماتی بود که در این اماکن انجام شد. تولیت آستان قدس رضوی نیز اعلام کرد: در راستای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا از خدام حضرت امام رضا که در شهرستان‌ها سکونت دارند، خواستیم تا اطلاع ثانوی از حضور برای خدمت خودداری کنند. همچنین برای جلوگیری از شیوع این ویروس محلول‌های ضدعفونی دست در سالن‌های مهمان‌سرای حرم مطهر رضوی نصب شده و در اختیار زائران قرار گرفته است. مکان‌های دارای بار آلودگی بالا نظیر درها، سنگفرش‌ها، سطوح رواق‌های متبرکه، سرویس‌های بهداشتی و … با استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده در چند نوبت طی شبانه روز ضدعفونی می‌شوند. بعد از حرم امام رضا؛ آستان حرم حضرت شاه عبدالعظیم حسنی (ع) نیز محدودیت‌هایی را برای زائران اعمال کرد. به‌طوری که آیت‌الله ری‌شهری، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم در ۱۲ اسفندماه از تدابیر بهداشتی این آستان برای مقابله با این بیماری در زمان زیارت زائران خبر داد و اعلام کرد که آمادگی کامل برای همکاری با مسؤولان بهداشتی را دارند. علاوه بر این حرم احمدبن موسی الکاظم (ع) در شیراز نیز از ابتدای اسفندماه ورود زائران به حرم را محدود به در باب‌الرضا (ع) کرد. این روند ادامه داشت تا روز ۲۳ اسفندماه ۹۸ تولیت حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) طی نامه‌ای به وزیر بهداشت، خبر تعطیلی این حرم مطهر را طبق مصوبه شورای ملی مبارزه با کرونا، مبنی بر تعطیلی اماکن عمومی در جهت پرهیز از شیوع و گسترش این بیماری را تا اطلاع ثانوی اعلام کرد.
در این نامه آمده بود که باتوجه به آغاز سال جدید و احتمال حضور جمع زیادی از علاقه‌مندان اهل‌بیت (ع) هنگام تحویل سال نو در حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) و خطر شیوع بیماری کرونا بر این اساس، این حرم تا اطلاع ثانوی تعطیل است. در نهایت اما در روز ۲۷ اسفندماه طی بیانیه‌ای مشترک، تولیت آستان حرم امام رضا؟ ع؟، حرم حضرت معصومه (ع) و حرم عبدالعظیم حسنی از تعطیلی این حرم‌ها خبر دادند که در این بیانیه آمده بود: «با ورود و شیوع بیماری کرونا و توصیه‌های مقامات بهداشتی در مخاطرات جدی تجمعات، مدتی است که کلیه اجتماعات و برنامه‌های گروهی عتبات مقدسه به حال تعلیق درآمد و اکنون با گسترش و مخاطرات جدی‌تر کرونا در سطح کشور و جهان، با قلبی شکسته و دلی پردرد، تصمیم سخت ایجاد محدودیت موقت انجام گرفت و لذا با حزن و اندوه فراوان عذرخواهی خود را به پیشگاه اهل بیت در عدم امکان ارائه خدمات به زائران عزیز حرم‌های مطهر ابراز می‌داریم.» اما تعطیلی اماکن مذهبی به اینجا ختم نشد و با تعطیلی کامل حرم‌های متبرکه، تمامی امامزاده‌های کشور نیز تعطیل شدند. برگزاری نمازجمعه‌ها هم، چه در کلانشهرها و چه در شهرهای کوچک و بزرگ، لغو شد و طرح فاصله‌گذاری اجتماعی رسماً آغاز شد.
فاصله‌گذاری اجتماعی ادامه‌دار بود و رعایت کردن موارد بهداشتی از سوی مردم شیب نمودار مبتلایان را نزولی کرده بود تا اینکه در چند روز گذشته خبر اجرایی شدن طرح فاصله‌گذاری هوشمند منتشر شد. در این طرح که از ابتدای هفته اجرا شد بنا بود اماکن مختلف به صورت پلکانی باز شوند و مشاغل پرریسک نیز همچنان تعطیل بمانند. پاساژها؛ فروشگاه‌ها و ادارات از جمله اماکنی بودند که در روزهای گذشته به نوبت بازگشایی شدند. با این وجود هنوز از بازگشایی حرم‌های مطهر و مساجد در کشور خبری نیست. این درحالی که حرم‌ها با داشتن صحن‌ها و فضاهای بزرگ و گردش هوای مناسب امکان ابتلای کمتری در آن‌ها نسبت به یک واگن مترو یا اتوبوس شهری دارد. بدیهی است که با رعایت کردن اصول بهداشتی مانند جلوگیری از تجمع در کنار ضریح می‌توان در آن فضاهای بزرگ میزبان دوستداران اهل بیت (ع) بود.
بازگشایی اماکن تجاری و بنگاه‌های اقتصادی صرفه‌نظر از اینکه تا چه اندازه می‌توانند زنجیره شیوع را گسترده‌تر کنند احتمالاً به‌خاطر رونق گرفتن چرخه اقتصاد بازار، از سوی دولت مجاز به بازگشایی شده‌اند. این درحالی است که مکان‌هایی مثل حرم‌های مطهر و مساجد به گفته ستاد ملی کرونا بسیار کمتر از دیگر مکان‌ها امکان شیوع ویروس کرونا در آن‌ها وجود دارد. چندی پیش در جلسه شورای ملی مبارزه با کرونا از شبکه خبر به زنده پخش شد؛ جدولی منتشر شد که در آن نشان می‌داد هر مکان تا چه اندازه امکان شیوع ویروس کرونا در ان وجود دارد. اما با وجود اینکه جدول میزان شیوع ویروس در مکان‌های مختلف از سوی ستاد مبارزه با کرونا منتشر شده که در آن سهم زیارتگاه‌ها و اماکن مذهبی کمتر از یک درصد بوده‌است که آن را هم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌توان به صفر نزدیک کرد، بازگشایی آن‌ها به فرصت دیگری موکول شده است. این در حالی است که وسایل نقلیه عمومی که یک چهارم شیوع در آنجا اتفاق می‌افتد همچنان در حال استفاده بی‌حد و اندازه شهروندان هستند.
تهیه یک دستورالعمل جامع
تعطیلی اماکن زیارتی، لغو نماز جماعت مساجد و نماز جمعه سراسر کشور تا امروز ادامه داشته و اکنون که در آستانه ماه مبارک رمضان قرار گرفته‌ایم؛ درخواست‌های زیادی از سوی مردم برای بازگشایی حرم‌های مطهر به نهادهای متولی ارائه شد تا اینکه روز ۲۹ فروردین‌ماه، حجت‌الاسلام احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی در صفحه اینستاگرام خود درباره محدودیت‌های ایجاد شده در تشرف به حرم مطهر رضوی به‌دلیل پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، اعلام کرد: «خوشبختانه با هماهنگی وزارت بهداشت و با همکاری آستان‌های مقدس حضرت معصومه، حضرت احمدبن موسی، حضرت عبدالعظیم حسنی (سلام‌الله‌علیهم‌اجمعین)، مسجد جمکران و سازمان اوقاف، دستورالعمل بازگشایی حرم‌های مطهر با رعایت ضوابط بهداشتی به منظور میزبانی اماکن مقدس از زائران و دلدادگان تهیه کرده‌ایم که انشاءالله با فراهم آمدن مقدمات لازم، میزبان زائران حرم‌های مطهر خواهیم بود.» وی ادامه داد: در این دستورالعمل وظایف هر یک از نهادها و بخش‌ها به‌طور دقیق آمده است. زمان بازگشایی حرم‌های مطهر با ستاد ملی کروناست و ما درباره زمان بازگشایی تصمیمی نگرفته‌ایم.
نکاتی که باید فراموش نکنیم
احتمالاً حالا دیگر می‌دانید که عمل به هر آنچه متخصصان امر درباره توصیه‌های بهداشتی می‌گویند تا چه اندازه از اهمیت برخوردار است و بدیهی است که انجام اقدامات بهداشتی در اماکن متبرکه و مساجد عین ادب به اهل بیت (ع) و احترام به زائران آن‌هاست. به‌طور مثال بسیاری از شیعیان عادت دارند برای احترام بیشتر ضریح ائمه (ع) و امامزادگان را لمس کرده و ببوسند؛ در حالی که مراجع دینی ما بارها گفته‌اند: «دست رساندن به ضریح مطهر برای قبولی زیارت ضرورتی ندارد و عرض ادب از دور هم کفایت می‌کند.» این موضوع و مواردی اینچنینی از جمله نکاتی است که از این پس باید هر فردی آن را رعایت کند تا سلامت خود و دیگر زائران را به خطر نیندازد.
اماکن متبرکه تا نیمه اردیبهشت تعطیل‌اند
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا که روز یکشنبه برگزار شد درباره بازگشایی اماکن متبرکه گفت: «مسجد برای ما همیشه جاذبه دارد و در ماه رمضان این جاذبه بیشتر می‌شود. از سوی دیگر، اماکن مقدس نیز همواره برای ما جاذبه دارند و این جاذبه در ماه رمضان چند برابر می‌شود. این موارد نیز سختی‌هایی را برای مردم ما داشته است و ما ناچاریم به آن‌ها بگوییم شرایط قبلی را همچنان تا نیمه اردیبهشت‌ماه ادامه دهند. قبل از نیمه اردیبهشت‌ماه جلساتی خواهیم داشت و شرایط کشور را در نظر می‌گیریم تا اگر توانستیم تصمیم جدیدی اتخاذ کنیم. از همه مردم می‌خواهیم در این روزهای پایانی شعبان، دعا کنند که ما بتوانیم از این مشکل نیز عبور کنیم.»
روحانی افزود: به‌دلیل اینکه ماه رمضان عزاداری جمعی نداریم مردم به یاری افراد نیازمند بشتابند و این کمک می‌تواند اقتصادی باشد مانند اینکه می‌توان کالاهای مورد نیاز به افراد هدیه داده شود تا مشکلات آن‌هایی که از اقشار آسیب‌پذیر هستند در این ماه مبارک کمتر شود. مردم در این ایام کمک‌های خوبی، چه در زمینه کسب‌وکار و چه در زمینه کمک به نیازمندان، آغاز کردند و هم دولت و هم نهادهای عمومی غیردولتی، هم بخش خصوصی و مردم بار سنگینی به دوش دارند که اگر همه در کنار هم باشیم راحت تر می‌توانیم در این ماه مقدس از مشکلات عبور کنیم.»
درصد احتمال انتشار ویروس کرونا گروه تماس
۱۱.۷۷ مدارس
۶.۰۱ دانشگاه‌ها
۳.۴۸ ادارات دولتی
۲.۲۹ شرکت‌های خصوصی و خدماتی
۲۶.۴۱ وسایل نقلیه عمومی
۲ بانک‌ها
۲.۶۹ رستوران‌ها و کافه‌ها
۲۲.۲۷ فروشگاه‌ها و کسبه خرد
۰.۲۲ نماز جمعه
۷.۵۶ مساجد
۰.۴۴ زیارتگاه‌ها
۰.۰۹ سینماها
۲.۱۵ باشگاه‌ها و سالن‌های ورزشی
تعطیلی حرم‌ها در طول تاریخ بی‌سابقه است
مقام معظم رهبری در سخنرانی نوروزی‌شان در روز سوم فروردین‌ماه به مناسبت مبعث رسول اکرم (ص) با اشاره به موضوع تعطیلی اماکن دینی فرمودند: من توصیه می‌کنم مجدّداً که این دستوراتی را که مسؤولان ستاد ملّی مبارزه با کرونا پخش کرده‌اند و گفته‌اند و اعلام کرده‌اند، انشاءالله همه عمل بکنند. حتّی اجتماعات دینی را تعطیل کرده‌اند که این در طول تاریخ ما به این شکل بی‌سابقه است که همه‌جا حتّی مثلاً حرم‌های مطهّر و نمازهای جمعه و جماعت تعطیل بشود؛ این بی‌سابقه است، ولی خب چاره‌ای نبوده است؛ این‌جور مصلحت دانسته‌اند و این‌جوری عمل کرده‌اند؛ این‌ها را رعایت بکنند تا انشاءالله خدای متعال هر چه زودتر این بلا را از سر ملّت ایران و همه ملّت‌های مسلمان و همه بشریّت کوتاه کند.