به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله سیدمحمدتقی مدرسی از مراجع تقلید شیعیان در کربلای معلی در پنجمین جلسه تفسیر و تدبر سوره ابراهیم در ماه مبارک رمضان که ۱۲ اردیبهشت‌ماه با تدبر در آیات ششم و هفتم این سوره مبارکه از برنامه «زلال سخن» شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، با اشاره به آیه ۶ سوره ابراهیم که خداوند می‌فرماید: «وَإِذْ قَالَ مُوسَی لِقَوْمِهِ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ أَنْجَاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ»، گفت: در این آیه خدا به حضرت موسی (ع) فرمود: به بنی اسرائیل بگو که یادتان باشد آن روزی که فرعون پسران شما را به قتل می‌رساند و دختران شما را نگه می‌داشت و چه عذاب و بلای عظیمی به سرتان می‌آورد؛ و امروز هم خدا فرعون را نابود کرد و این بلا را از سر شما رفع نمود، پس با یادآوری آن روز، امروز شکر رفع آن بلا را نمائید.
وی با اشاره به شکر خدا نمودن در مواجهه شدن با اهل بلا اظهار کرد: در روایات آمده است که اگر اصحاب البلا و کسانی که به مشکلی مبتلا هستند، مثلاً فردی که نابینا، شل، مریض و یا هر مشکلی دارد و شما آن مشکلات و بیماری‌ها را ندارید و شما او را می‌بینید، به گونه‌ای بین خودتان که او متوجه نشود، شکر خدا را گفته و بگوید: «الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی عافانِی»؛ الحمدالله من خوب هستم و مشکلی ندارم.
شکرگزاری راهکار ماندگاری نعمت‌ها
این مرجع عالیقدر تقلید گفت: برای اینکه نعمت‌ها بماند، انسان باید کاری کند که نعمت را حفظ کند. مثلاً شما اگر در جیب خود یک مقدار پول باشد و بترسید که این پول گم یا دزدیده شود، آن را در بانک یا گاوصندوق می‌گذارید. نعمت‌های الهی هم همین‌گونه است، نعمتی که خدا به شما عطا کرده وقتی شما شکرعملی آن نعمت را به جا آوردید، این نعمت در گاوصندوق قرار می‌گیرد و به ودیعه الهی می‌رود و محفوظ می‌ماند.
وی ادامه داد: حالا شکر مال و ثروت انفاق است؛ شکر علم نشر است؛ شکر آبرو بذل است، یعنی شما آبرو دارید و کسی آمد و خواست از آبروی شما استفاده کند، مثلاً فردی فقیر است از شما خواست که به فردی غنی‌تر شما زنگ بزنید که به این فرد فقیر کمک کند، اگر شما از آبروی خودتان برای این کار استفاده کردید، این کار آبروی شما را حفظ می‌کند، اگر پول دادید پول شما حفظ می‌شود، اگر علم خود را دادید علم شما حفظ می‌شود، و هر نعمتی به فراخور آن نعمت، شکری دارد.
رسیدن نعمات به صورت تدریجی
آیت‌الله مدرسی رسیدن نعمت به انسان را به شرط شکرگزاری دانست و بیان کرد: انسان وقتی خداوند به او نعمتی عطا کرد و او مثبت به این نعمت نگاه کرد و فکر نمود که این نعمت بیشتر شود، این کافی نیست! آقا امیرالمومنین (ع) فرمودند: چون نشانه‌های نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسی نعمت‌ها را از خود دور نسازید. نعمت به یکباره به سمت شما نمی‌آید، بلکه به صورت تدریجی به سمت شما می‌آید. شما اوّل ازدواج می‌کنید، بعد بچه‌دار می‌شوید، بعد خانه‌دار می‌شوید، و این نعمت‌ها به صورت تدریجی به شما می‌رسد.
وی ادامه داد: انسان برای اینکه روز به روز از نعمت‌های جدید الهی برخوردار شود، باید بلند پرواز باشد و همت زیاد داشته باشد. همت این نیست که انسان فقط یک مقدار پول داشته باشد، بلکه انسان باید تمام نعمت‌های الهی را از خدا بخواهد. در روایت آمده که درخواست خیر کثیر و همه نعمت‌ها را بنمایید: «اللَّهُمَّ إِنِّی اَسْئَلُکَ مِنَ الْخَیْرِ کُلِّهِ: عَاجِلِهِ وَآجِلِهِ، مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَمَا لَمْ أَعْلَمْ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّرِّ کُلِّهِ عَاجِلِهِ وَآجِلِهِ، مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَمَا لَمْ أَعْلَمْ». خدایا من تمام نعمت‌های تو را می‌خواهم و از تمام نقمت‌های تو به تو پناه می برم. این روحیه و همت بالا سبب این می‌شود که انسان شکر کند، که شکر سبب زیادت نعمت می‌شود.
لزوم یادآوری نعمت‌های الهی و شکر آن
مؤلف تفسیر هدایت با اشاره به لزوم یادآوری نعمات الهی بیان کرد: حالا خداوند در آیه ۶ سوره ابراهیم می‌فرماید: «وَإِذْ قَالَ مُوسَی لِقَوْمِهِ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ أَنْجَاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ»، ای مردم نعمت‌های الهی را یادتان بیاید، حالا آیا به زبان یا به دل است؟ با هر دو است. یادتان رفت که فرعون با شما چه می‌کرد؟ که در ادامه می‌فرماید: «یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذَابِ وَیُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَکُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِسَاءَکُمْ»، فرعون و ارتش فرعون، بدترین عذاب را بر شما وارد نمود بعد در پایان آیه می‌فرماید: «وَفِی ذَلِکُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ»، این یک بلای بسیار بزرگی بود.
وی ادامه داد: وقتی شکر نعمت را به جا آوردید، یک نعمت پس از نعمت دیگر به شما عطا می‌شود و این قدر خدا به شما نعمت می‌دهد که حتی خودتان هم به این نعمت‌ها فکر نمی‌کردید.
این مرجع عالیقدر تقلید در پایان با اشاره به عقوبت کفران نعمت اظهار کرد: در پایان آیه بعد خداوند می‌فرماید: «وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ»، حالا اگر کفران نعمت کنید! به این معنا که نه نعمت را نعمت بداند و از داشتن آن قلباً شکر کنید و نه به زبان و نه به عمل، شکر آن نعمت را نکردید، باعث می‌شود که خداوند نعمت‌ها را از شما بگیرد و به جای نعمت به شما نقمت می‌دهد و نقمت هم شدید است.