خبرگزاری مهر، مجله مهر: «مواسات» کلید واژه‌ای بود که مقام معظم رهبری در سخنرانی تلویزیونی نیمه شعبان خود در کنار سایر فرمایشات شأن عنوان کردند و با استناد صلوات شریف شجره النبوه از مردمی که توانایی یاری رسانی به دیگران دارند خواستار شدند تا در کنار دولت به نیازمندان کمک کنند.
رهبری به طور صریح در این سخنرانی عنوان کردند: <<ماه رمضان، ماه انفاق است، ماه ایثار است، ماه کمک به مستمندان است؛ چه خوب است که یک رزمایش گسترده‌ای در کشور به وجود بیاید برای مواسات و همدلی و کمک مومنانه به نیازمندان و فقرا که این اگر اتفاق بیفتد، خاطره خوشی را از امسال، در ذهن‌ها خواهد گذاشت. ما برای اینکه ارادتمان به امام زمان ثابت بشود، بایستی صحنه‌ها و جلوه‌هایی از جمعه مهدوی را خودمان به وجود بیاوریم که عرض کردیم، جامعه مهدوی جامعه قسط و عدل است و جامعه عزت است، جامعه علم است، جامعه مواسات و برادری است؛ اینها را بایستی ما در زندگی خودمان تحقق ببخشیم، به قدر امکان خودمان؛ این ما را نزدیک می‌کند.
فرمایشات کلی امام خامنه‌ای باعث آغاز موج انفاق مردم و شروع رزمایش همدلی مواسات با توزیع بسته‌های غذایی میان نیازمندان در سراسر کشور شد. با وجود جنبه مثبت بالای این کار و بر زمین نماندن سخن رهبری از سوی ملت اما عدم تحلیل درست و اتخاذ تصمیم‌هایی با نتیجه کوتاه مدت جنبه‌های منفی‌ای از این اتفاق خیر به وجود آورد.
طلبه جهادی سید عماد الدین موسوی بیدک، مسئول گروه جهادی آتیش به اختیار مسجد امام خمینی (ره) منطقه حصیر آباد اهواز می‌گوید: مواسات مفهومی کلی دارد و از لحاظ لغوی به معنای کمک رسانی و امداد رسانی است. او در ادامه این پرسش را مطرح می‌کند: چرا طرح مواسات رهبری را تنها در توزیع بسته‌های غذایی خلاصه و معنی کرده‌اند؟
آنچه پیش رو دارید گفت و گوی مشروح خبرگزاری مهر با طلبه جهادی سید عماد الدین موسوی است:
انتقاد شما نسبت به طرح مواسات چیست و به نظرتان این طرح چگونه باید در سطح کشور اجرا می‌شد؟
موسوی: پس از فرمایش مقام معظم رهبری پیرامون طرح رزمایش مواسات حرکت خوبی انجام شد. نکته‌ای که باید مورد توجه قرار می‌گرفت اما نادیده گرفته شد تکمیل طرح مواسات و سپس اجرای آن بود. در استان خوزستان اعلام شد، طبق تصمیمی که میان دستگاه‌های اجرایی، خیریه‌ها و کمک‌های مردمی اتخاذ شده و برآورد اولیه آن‌ها؛ هزینه‌ای بالغ بر ۹۰ میلیارد تومان قرار است برای این طرح خرج شود. من می‌خواهم بگویم بسته غذایی خوب است ولی اکنون الویت اول خوزستان نیست. در این روزها در خوزستان دیگر نمی‌توانیم بگوییم هوا گرم است بلکه باید بگوییم هوا داغ است.
متأسفانه مشکلات مردم در این روزها کم نیست و مشکلات نیز اقتصادی مزید بر آن است همچنین قدرت خریدشان در چند سال اخیر علی الخصوص امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا و تعطیلی بازار در این ایام کاهش پیدا کرده است. اکنون می‌بینیم قیمت‌ها خصوصاً در بحث کولر که بازار آن در دست دلالان و سودجویان است یک جهش غیر عقلانی دارد. بنده به این دلیل که در منطقه محروم درحال فعالیت هستم و از همه نوع قشر در روز برای دریافت کمک به سراغ من می آیند، طبق تجربه‌ام و درخواست بسیاری از نیازمندان در این ایام آنچه که بیشتر از بسته‌های غذایی در استان خوزستان به آن نیازمندیم سیستم‌های سرمایشی و کولر است.
متأسفانه به دلیل شرایط بد معیشتی و اقتصادی ما شاهد هستیم، علاوه بر قشر آسیب پذیر، قشر متوسط نیز نمی‌تواند به راحتی این وسیله را تهیه کند. نقد و نظر من در رابطه با رزمایش همدلی مواسات این است که می‌بایست اتاق فکری تشکیل شود و بحث امداد رسانی را جهت دارد کند. با این طرح که نیاز هر استان با توجه به شرایطی که دارد سنجیده شود. مثلاً استانی که اکنون درگیر سیل است شاید نیاز مردم چیزی به جز بسته غذایی است و به فرش و لوازم خانگی بیشتر از این بسته‌های غذایی نیازمند باشند. از سویی دیگر این بسته‌های غذایی به این دلیل که کار کارشناسی شده‌ای برای اجرا نداشته، باعث شده است که پای دلالان کثیف نیز به کار کشیده شود و بازار اجناس را پر التهاب کند.
مثلاً بسته‌های برنج ده کیلویی که در چند ماه گذشته ۶۸ هزار تومان بود اکنون به بالای ۱۴۰ هزار تومان رسیده و یا بسته‌های حبوبات تا همین چند وقت اخیر ۸ هزار تومان بود اما حالا کیلویی به ۳۰ هزار تومان رسیده است. چرا باید یک دفعه طرحی بدون کار کارشناسی و بدون نیاز سنجی اجرا شود تا هم بازار را خراب کند و هم دردی را درمان نکند؟ متأسفانه این طرح‌های کمک رسانی مسکن هستند و درمان درد نیستند. هر بیماری نیز مسکن مخصوص به خود را دارد.
خدا را شکر در ایران اسلامی تاکنون کسی بر اثر گرسنگی جان نباخته است. حتی در مناطق محروم نیز همسایه ای اگر ببیند همسایه‌اش به غذا نیاز داشته باشد تا جایی که می‌تواند به او کم می‌کند اما وقتی کولری ۷ الی ۸ میلیون تومان قیمت دارد حتی اگر همسایه‌ای هم قصد کمک داشته باشد نمی‌تواند به همسایه خود کمک کند چرا که توان خرید چنین وسیله‌ای با این قیمت را ندارد. بنابراین باید از فرصت بسیار ارزنده طرح مواسات به درستی استفاده کرد و با معین کردن مسیر، آن را به شکل صحیحی هدایت کرد. در استان محرومی مانند خوزستان ۹۰ میلیارد تومان برای اجرای کمک‌های برنامه ریزی شده پول کمی نیست. می‌توان بخشی آن را برای اشتغال مصرف کرد و بخش دیگر هزینه را خرج بسته حمایتی کرد.
همانگونه که اشاره کردید پیش از این طرح‌های مشابهی نیز در سراسر کشور اجرا شده بود و در آینده نیز شاهد همدلی مردم هستیم. نقطه ضعف اصلی این طرح‌ها به طور کلی چیست؟
موسوی: اشکال دیگری که در این طرح و در سایر طرح‌های کمک رسانی وجود دارد و گریبان گیر رزمایش همدلی و مواسات نیز شد؛ این بود که آمار دقیقی برای توزیع بسته‌ها وجود ندارد و هیچ برنامه و یا اپلیکیشنی وجود ندارد تا هم مساجد قدیمی و هم مساجد جدید را برای توزیع بسته‌ها سامان دهد و دیگر موازی کاری نداشته باشیم. برای مثال گروهی در منطقه‌ای سبد غذایی توزیع می‌کند پس از آن بلافاصله در مدت زمان کم، گروه دیگری نیز همین کار را انجام می‌دهد. با این روش ما با یک بی برنامگی روبرو می‌شویم که به دنبال آن، به مناطقی چند بسته سبد غذایی می‌رسد و در مناطقی دیگر، چیزی توزیع نمی‌شود. بنابراین این سخن من درباره نبود انسجام تنها برای این یک الی دو ماه اخیر نیست بلکه نقد من به توزیع‌های سبد غذایی در طول سال است. باید در کشور یک نرم افزار و یا اپلیکیشن قوی‌ای داشته باشیم که در اموری مانند سیل، زلزله و سایر اتفاقات دیگر توزیع اقلام به شکل دقیق صورت بگیرد.
عجیب است در طول این چند سال اخیر، ما با انواع بلایا مواجه شدیم اما واقعیت این است بالاترین بلا، دروغ و اعتماد سوزی برخی از دولتمردان است. در همین قضیه کرونا اگر دقت کنید می‌بینید کار کارشناسی شده‌ای در بسیاری از اقدامات وجود ندارد. یکباره یک میلیارد یورو از صندوق ذخیره ارزی برداشته می‌شود و بلافاصله اعلام می‌شود تا پایان اردیبهشت کرونا را مهار می‌کنیم. آخر طبق چه سند و مدرک علمی می‌توان این بیماری را تا پایان اردیبهشت مهار کرد؟ یعنی تا پول برداشته شد کرونا نیز رفت؟
این همه نیروی جهادی پای کار هستند اما سخنگوی دولت اعلام می‌کند ۹۰ درصد طرح‌ها را دولت انجام داده است. اینها مواردی از اعتماد سوزی هستند و اثرشان در جامعه به مراتب بدتر از بیماری و بلایا است. پس از اینکه رهبری در سخنرانی تلویزیونی نیمه ماه شعبان از طلاب جهادگر خوزستانی تشکر کرد کار را تعطیل کردند و به ما مواد ضدعفونی کننده ندادند.
سال گذشته در خوزستان ۳۶ هزار و ۵۵۰ دستگاه کولر قاچاق احتکار شد، با وجود فراز و فرودهای بسیار در این پرونده اما همچنان حکم قطعی آن اجرا نشده است. به نظر شما می‌توان از طریق مطالبه عمومی خواستار توزیع این کولرها میان مردم شد تا اصلی ترین نیاز مردم خوزستان در اکثر ماه‌های سال نیز برطرف شود؟
موسوی: امروزه هر کجا که ضعیف به قانون عمل شد، با مطالبه گری اجرای قانون قوت گرفت. یکی از مواردی که سال گذشته بنده پیگیر آن بودم، پرونده ۳۶ هزار ۵۵۰ دستگاه کولر قاچاق احتکار شده بود. برادران شعبه دادگاه ویژه مبارزه با کالای قاچاق با وجود تمام تطمیع‌ها و تهدیدهایی که از جوانب مختلفی که برایشان به وجود آمد اما رأی صادر و قطعی شد. در برهه‌ای دیدیم وزیر بدون هیچ اجازه قانونی جلوی دستور اجرای قانون را گرفت و تخلفی کرد که جرم نیز محسوب می‌شود و می‌بایست در دادگاه کارکنان دولت به این قانون شکنی رسیدگی می‌شد ولی رسیدگی نشد. اگر آن جرم به قطعیت می‌رسید حتماً سرنوشت وزیر دادگستری نیز تغییر می‌کرد.
پس از تمام این اتفاقات و رسانه‌ای شدن پرونده، از سوی دستگاه قضائی اعلام شد که در برهه‌ای دستور تجدید نظر اعمال می‌شد و اکنون قرار است حکم اجرا شود اما متأسفانه تا به امروز اجرا نشد. اکنون متوجه شده‌ایم که اعمال ماده ۴۷۷ شده است. می‌توان نظر حقوقدانان را در این باره خواست و از آن‌ها پرسید: آیا اعمال ماده ۴۷۷ در دادگاه ویژه کالای قاچاق قانونی است یا نه؟
در قانون آمده است که شورای عالی استان می‌تواند درباره توزیع چنین کالاهایی تصمیم بگیرد و این لوازم را میان مردم توزیع کند. با توجه به نیاز مردم خوزستان به این وسیله باید شورای عالی استان خوزستان نیز این کولرها را میان مردم استان توزیع کند. اگر این ۳۶ هزار کولر به همراه ۲۰ میلیارد تومان جریمه‌ای که می‌توان نیز با آن ۱۷ الی ۱۸ هزار کولر خریداری کرد میان مردم خوزستان توزیع شود دیگر نیاز مردم محروم خوزستان به کولر تأمین خواهد شد. این مطالبه بسیار مهم مردم استان است و از ریاست محترم قوه قضائیه خواستاریم تا برای مقابله با دست‌های زورمند پشت پرده شخصاً به این موضوع ورود کند.
گفت‌وگو از: زینب مرزوقی