خبرگزاری مهر، گروه استانها - سید احمد میرعمادی*: یکی از مراحل کمال انسانی مرتبه «رضا و تسلیم» است، بدین معنا که انسان در قلمرو ربوبیت الهی، همه تقدیرات و تدبیرات خداوند را بر مبنای حکمت و مصلحت بداند و آنچه را که خداوند برای او خواسته و مقدر نموده، بدان راضی و تسلیم باشد. رسیدن به این مقام به انسان آرامش و امید میدهد و از تلاطم روحی و تشویش و نگرانی درونی رها میسازد و همچون کشتی که در ساحل امنی لنگر انداخته، آرام میگیرد.
این حالت روحی آن قدر ارزشمند و آرامش بخش است که خدای متعال به کسی که به مقام رضا و تسلیم رسیده میگوید: «یا أَیتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ، ارْجِعِی إِلَی رَبِّک رَاضِیةً مَرْضِیةً، فَادْخُلِی فِی عِبَادِی، وَادْخُلِی جَنَّتِی» ای نفس مطمئنه به سوی پروردگارت باز گرد، در حالی که هم تو خشنود هستی و هم او از تو خشنود است پس در زمره بندگان خالص من در آی و در بهشتم وارد شو (سوره فجر آیه ۳۰ - ۲۸)
تعبیر به «عبادی» و «جنتی» (بنده من و بهشت من) از سوی خدا، پاداش ویژهای است برای کسانی که به مرحله تسلیم و رضا رسیدند.
مردم در رابطه با مقدرات الهی چند دسته هستند، گروهی به هر چیز و هر کسی خرده میگیرند، از خود، از خدا، از مردم، از هستی ناراضیاند، همیشه طلبکارانه نگاه میکنند، داشتههای خود را نمیبینند، همواره از حوادث و اتفاقات، کمبودها، بیماریها، سختیها و… شکوه میکنند و اینان همیشه از یک اضطراب و رنج درونی در عذاب هستند.
اما عدهای هم جایگاه خود را در هستی میشناسند، به حکمت خدا معتقدند تقدیر الهی را میپذیرند خدا را مدبّری حکیم میشناسند و برای خود در عالم هستی از نعمت و ثروت و روزی سهم خالصی قائلند . همه امور را در راستای مشیت الهی و انجام وظیفه عبودیت و بندگی تجزیه و تحلیل میکنند، اینان همواره راضی به رضای الهی هستند و از حالت اطمینان و آرامش و سکون برخوردارند. این همان مقام تسلیم و رضا است که در آیات و روایات بدان اشاره شده است، مولای متقیان علی (ع) میفرمایند: «الرِّضا ینفِی الحُزْنَ» رضا و تسلیم اندوهها را از بین میبرد.
«رضا و تسلیم» سرمایه و گنجی بیپایان، تکیه گاهی استوار و جایگاهی بس رفیع در آرامشبخشی و امید آفرینی دارد، باید توجه داشت که آرامش بخشی رضا و تسلیم در هنگام بلا و مصیبت منحصر در آرامش روحی نیست بلکه آسایش جسمانی و بدنی را هم بدنبال دارد؛ علی (ع) میفرماید: هر کسی به آنچه که خدا برای او مقدر و قسمت نموده راضی باشد بدنش هم راحت و آرام میشود.
نمونههای عینی از کسانی که به مقام رضا و تسلیم رسیدند عبارتند از: حضرت ابراهیم (ع) در ماجرای ذبح فرزندش اسماعیل همچنین در قضیه رفتن داخل آتش و یا گذاشتن زن و فرزند در وادی غیر ذرع..... نشانه تسلیم محض ابراهیم (ع) است.
نمونه دیگر وجود مقدس حضرت سیدالشهداء امام حسین (ع) و خواهرش زینب کبری الگوی رضا و تسلیم هستند.
در عصر حاضر حضرت امام خمینی (ره)، شهدایی همچون سردار سلیمانی، شهید حججی و..... مصداق رضا و تسلیم الهی هستند.
* استاد حوزه علمیه قم