خبرگزاری مهر، گروه استانها - سید احمد میرعمادی*: در نظام آفرینش، قوانین کلی و تخلف ناپذیری حاکم است که روابط پدیده‌ها را تبیین و تنظیم می‌کند که در اصطلاح به آنها سنّت‌های الهی گفته می‌شود. مثل سنّت هدایت عمومی موجودات، «رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَی کلَّ شَیءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَی»
پروردگار ما همان کسی است که به هر موجودی، آنچه را که لازمه آفرینش او بوده داده، پس هدایت کرده است. (سوره طه آیه ۵۰)
یا سنّت ابتلاء و امتحان (سوره بقره آیه ۱۵۵)، یا سنّت امداد (سوره آل عمران آیه ۱۲۳) ، یا سنّت پیروزی حق بر باطل (سوره انفال آیه ۷) و (سوره شوری آیه ۲۴) یا سنّت راحتی پس از سختی، «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْرًا» بدنبال هر سختی راحتی هست. (سوره انشراح آیه ۵)
یکی از ویژگی‌های سنّت‌های الهی عمومیت و فراگیر بودن آن است، یعنی به زمان، مکان و افراد خاص ارتباط ندارد، بلکه شامل همه زمان‌ها، مکان‌ها، افراد و حالات گوناگون است، هرچند ممکن است، این‌ها هر یک شرایط و اقتضائات خاص خودشان را داشته باشند ولی قوانین حاکم بر آنها یکسان و شامل گذشته، حال و آینده می‌شود، همچنان که قرآن می‌فرماید: «سُنَّةَ اللَّهِ فِی الَّذِینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ ۖ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِیلًا» این سنّت خداوند در میان اقوام پیشین بوده و برای سنّت الهی هیچ‌گونه تغییری نخواهی یافت. (سوره احزاب آیه ۶۳)
امیرالمؤمنین علی (ع) می‌فرماید: «إِنَّ الدَّهْرَ یجْرِی بِالْبَاقِینَ کجَرْیهِ بِالْمَاضِینَ» روزگار در مورد آیندگان همانگونه سپری می‌شود که در مورد گذشتگان سپری شد (نهج البلاغه خطبه ۱۵۷)
یک بخش از سنت‌های الهی مربوط به جوامع بشری و سرنوشت انسان‌ها است، از آنجایی که حالات، رفتار و برخورد افراد در مواجهه با مسائل، مشکلات، بیماری‌ها، مخالفت‌ها با یکدیگر شباهت‌هایی دارند و یکسان هستند لذا خداوند متعال در قرآن با یادآوری سنّت‌های الهی زمینه آرامش بخشی و امید آفرینی را فراهم می‌کند و به انسان می‌فهماند بسیاری از اموری که بدان مبتلا هستیم، اختصاص به ما ندارد، بلکه دیگران و گذشتگان هم همین سرنوشت را داشتند لذا جای نگرانی نیست و این خاصیت روزگار است، ایمان و باور به سنّت‌های الهی در ایجاد آرامش و حل مشکلات بسیار راه گشا است.
به عنوان مثال خداوند در قرآن در موارد متعدد به پیامبر اکرم (ص) دلداری و تسلّا می‌دهد، مبنی بر اینکه اگر تو را تکذیب می‌کنند یا تو را اذیت می‌کنند، قبل از تو پیامبران گذشته هم تکذیب شدند. «وَلَقَدْ کذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِک فَصَبَرُوا عَلَی مَا کذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّی أَتَاهُمْ نَصْرُنَا» (سوره انعام آیه ۳۴) پیامبران گذشته در مقابل تکذیب، صبر و استقامت نمودند، اذیت شدند تا اینکه ما آنها را یاری کردیم، پس اگر شما هم در مقابل تکذیب و اذیت و آزار، صبر و مقاومت کنید، شما را هم یاری می‌کنیم، این سنت الهی است؛ این آیه به انسان آرامش و امید می‌دهد.
یا اینکه می‌فرماید: اگر تو را استهزاء و مسخره کردند، ناراحت نباشی «لَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِک» پیامبران قبل از توهم مسخره شدند (سوره انعام آیه ۱۰) یا اینکه می‌فرماید: آنچه درباره تو گفته می‌شود، درباره پیامبران قبلی گفته شد «مَا یقَالُ لَک إِلَّا مَا قَدْ قِیلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِک» (سوره فصلت آیه ۴۳) پس صبر و مقاومت کن همچنان که آنان صبر کردند.
«فَاصْبِرْ کمَا صَبَرَ أُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ» (سوره احقاف آیه ۳۵)
سرانجام می‌فرماید: ما سرگذشت پیامبران گذشته را برای تو شرح می‌دهیم تا بوسیله آن قلبت آرامش پیدا کند و امیدوار گردید، «وَکلًّا نَقُصُّ عَلَیک مِنْ أَنْبَاءِ الرُّسُلِ مَا نُثَبِّتُ بِهِ فُؤَادَک» (سوره هود آیه ۱۲۰)