خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ: رایزنی فرهنگی ایران در آلمان
دهه‌ها است که فرهنگ و روابط فرهنگی به عنصری حائز اهمیت در سیاست خارجی آلمان تبدیل شده است. مسئولان دولت فدرال معتقدند که سرمایه‌گذاری‌های فرهنگی در کشورهای مختلف، موفقیت آن‌ها را در عرصه بین‌الملل تضمین می‌کند و از این‌رو، بودجه‌های زیادی برای برگزاری برنامه‌های آموزشی، تأسیس دانشگاه‌ها، حمایت از جوانان مستعد و تأسیس مؤسسات تبادلات فرهنگی در اقصی نقاط جهان اختصاص می‌دهند. یکی از کشورهایی که از دیرباز مورد توجه مقامات دولت فدرال و سایر دولت‌های غربی قرار داشته، لبنان است. تنوع مذهبی و فرهنگی، هم‌مرز بودن با سوریه و فلسطین اشغالی و همچنین افزایش محبوبیت سازمان حزب‌الله در لبنان، موجب شده تا بسیاری از سیاستمداران اروپایی و آمریکایی به این کشور، توجه نشان دهند.
کشورهای غربی در دهه‌های اخیر، تلاش می‌کنند تا از طریق سرمایه‌گذاری در بخش فرهنگی و پژوهشی و همچنین از راه تبلیغات گسترده بر سیستم سیاسی و اجتماعی لبنان تأثیر بگذارند. دولت آلمان و احزاب مختلف این کشور نیز از این قاعده مستثنی نیستند. مقامات دولت آلمان سال ۲۰۱۱، توافقنامه‌ای برای همکاری‌های فرهنگی با دولت لبنان امضا کردند. در گزارش پیش‌رو، تلاش کرده‌ایم تا فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های پژوهشی و فرهنگی آلمان در لبنان را مورد بررسی قرار دهیم:
حضور پرشور سازمان‌های آلمانی در لبنان
دهه‌ها است که سازمان‌های بزرگ پژوهشی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آلمان در کشور لبنان فعالیت می‌کنند. برخی از این سازمان‌ها مانند مؤسسه تبادلات آکادمیک آلمان، بنیاد هاینریش بُل، بنیاد فردریش ابرت، بنیاد رزا لوکزامبورگ و بنیاد کنراد آدنور پروژه‌های متعددی در کشور لبنان دارند و نقش پررنگی در حوزه فرهنگی و آموزشی لبنان بازی می‌کنند.
به طور مثال، مؤسسه تبادلات آکادمیک آلمان، نقش مهمی در تبادلات علمی و فرهنگی میان آلمان و لبنان ایفا می‌کند. این مؤسسه به دانشجویان آلمانی که تمایل دارند در لبنان درس بخوانند، کمک‌هزینه‌های تحصیلی و پژوهشی اهدا می‌کند، همچنین دانشجویان لبنانی که قصد دارند در کشور ژرمن‌ها ادامه تحصیل دهند، می‌توانند از کمک‌هزینه‌های این مؤسسه استفاده کنند. مؤسسه تبادلات آکادمیک آلمان همچنین حامی محققان هر دو کشور است و به گسترش ارتباط میان مؤسسات آموزشی و پژوهشی آلمان و لبنان کمک می‌کند. در سایت این مؤسسه، اطلاعات زیادی درباره دانشگاه‌های دو کشور، بورسیه‌های تحصیلی و زندگی در شهرهای مختلف آن‌ها وجود دارد. از لینک زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره مؤسسه تبادلات آکادمیک در لبنان به دست آورید:
https://www.daad-lebanon.org/de/studieren-forschen-im-libanon/
بنیاد کنراد آدناور نیز، یکی دیگر از مؤسسات آلمانی است که در کشور لبنان فعالیت می‌کند. این بنیاد که به حزب دموکرات مسیحی آلمان نزدیک است، ادعا می‌کند که به دنبال برقراری آزادی، عدالت و همبستگی در کشورهای مختلف است. این بنیاد در راستای اهداف خود با دانشگاه‌ها، انجمن‌های علمی و سازمان‌های مردم‌نهاد در اقصی‌نقاط جهان همکاری می‌کند. بنیاد کنراد آدناور در بیروت، با برگزاری کنفرانس‌ها، کارگاه‌های آموزشی، برگزاری میزگردهای مختلف و همکاری با مؤسسات تحقیقاتی و آموزشی، تلاش می‌کند تا در راستای اهداف خود قدم بردارد. اگر مایلید اطلاعات بیشتری درباره بنیاد آدناور در لبنان به دست آورید به سایت زیر مراجعه کنید:
https://www.kas.de/de/web/libanon/home
از دیگر مؤسسات آلمانی که در لبنان فعالیت دارد، می‌توان به بنیاد هاینریش بل اشاره کرد. این بنیاد در حوزه تغییرات آب و هوایی، جنبش‌های اجتماعی، حقوق بشر و برابری جنسیتی فعالیت دارد و به دانشجویان و پژوهشگرانی که در حوزه‌های فوق کار می‌کنند، بورسیه اهدا می‌کند. مسئولان این بنیاد در سال ۲۰۰۴، دفتر بیروت را تأسیس کردند. از طریق لینک زیر می‌توانید از فعالیت‌های بنیاد بل در لبنان مطلع شوید:
https://lb.boell.org/
بنیاد فردریش ابرت از دیگر سازمان‌های معروف آلمان است که در کشور لبنان فعالیت دارد. این بنیاد یکی از قدیمی‌ترین سازمان‌های آلمانی است که در حوزه دموکراسی، آموزش سیاسی و حمایت از دانشجویان و پژوهشان فعالیت می‌کند. دفتر این بنیاد در سال ۱۹۶۶ در بیروت تأسیس شد. مسئولان این بنیاد ادعا می‌کنند که از ابتدا با هدف ترویج دمکراسی، ترغیب گروه‌های مختلف مذهبی، سیاسی و اجتماعی به گفت‌وگو با یکدیگر و همچنین حمایت از برابری جنسی و عدالت اجتماعی، در کشور لبنان فعالیت کرده‌اند. اگر مایلید که اطلاعات بیشتری درباره این سازمان به دست آورید، به لینک زیر مراجعه کنید:
https://www.fes-lebanon.org/about-us/fes-in-lebanon/
از دیگر سازمان‌های مهم آلمانی که در حال‌حاضر در لبنان فعالیت دارند، می‌توان به بنیاد رزا لوکزامبورگ اشاره کرد. این بنیاد در سال ۲۰۱۷، فعالیت خود را در بیروت آغاز کرده است. بنیاد رزا لوکزامبورگ در لبنان، در سه حوزه لبنان، عراق و سوریه فعالیت می‌کند. هدف این بنیاد، تقویت صلح، مقابله با پیامدهای مهاجرت و نقض حقوق بشر و همچنین حمایت از دانشجویان و پژوهشگران لبنانی است. لینک زیر می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره این بنیاد در اختیار شما قرار دهد:
https://www.rosalux-lb.org/index.php/de
آموزش زبان آلمانی
همه می‌دانند که گسترش آموزش زبان آلمانی و همچنین ارزش‌های اجتماعی ژرمن‌ها از مهم‌ترین اهداف دولت فدرال در سراسر جهان است. تأسیس مؤسسه گوته در بیروت نیز با همین هدف صورت گرفته است. مؤسسه گوته در بیروت، کلاس‌هایی برای آموزش زبان به بزرگسالان، جوانان و کودکان برگزار می‌کند. همچنین در این مرکز، امتحانات رسمی مؤسسه گوته برگزار می‌شود. این مؤسسه همچنین شرایطی را برای حضور هنرمندان لبنانی در آلمان فراهم می‌کند و کمک‌هزینه‌هایی را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. همچنین مؤسسه گوته در بیروت، با داشتن کتابخانه و سالن‌های مخصوص کتابخوانی، محبوبیت زیادی میان دانش‌آموزان و دانشجویان پیدا کرده است. برای آشنایی با فعالیت‌های مؤسسه گوته در لبنان، می‌توانید به سایت زیر مراجعه کنید:
https://www.goethe.de/ins/lb/de/ueb.html
مدرسه آلمانی در بیروت
از دیگر فعالیت‌های فرهنگی آلمان در خارج از مرزهای این کشور می‌توان به گسترش فعالیت مدارس آلمانی در جهان اشاره کرد. این مدارس، مکانی برای گفت‌وگوهای بینافرهنگی هستند. در حال‌حاضر، بیش از ۱۴۰ مدرسه آلمانی در سراسر جهان وجود دارد که مدرسه بیروت یکی از آن‌ها است. در این مدرسه، کلاس‌های درس تا مقطع دبیرستان به زبان آلمانی دایر است و در آن، کلاس‌های دیپلم زبان آلمانی نیز برگزار می‌شود. در این مدرسه علاوه بر زبان آلمانی، زبان‌های انگلیسی، عربی، اسپانیایی و فرانسوی نیز آموزش داده می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت زیر مراجعه کنید:
https://www.lehrer-weltweit.de/schule/deutsche-internationale-schule-beirut-libanon