به گزارش خبرنگار مهر، با افزایش دمای هوا و وزش گرم بادها که منجر به خشک شدن پوشش گیاهی متراکم عرصههای جنگلی و مرتعی شده است، شاهد وقوع آتشسوزیهای متعدد و مکرر در سطح کشور در چند روز اخیر بودهایم و چند صد هکتار از منابع ارزشمند ملی طعمه حریق شده است.
این آتش سوزی از پنجم خردادماه و در جنگل های شهرستان الیگودرز استان لرستان آغاز شد که موجب خساراتی به عرصههای منابع طبیعی در این منطقه شده است.
با توجه به موقعیت رشته کوه های زاگرس و محدودیتهای موجود در امکانات امدادی به دلیل وجود مناطق صعب العبور، تعیین گستره و میزان مخاطره این آتش سوزی برای تصمیم گیری جهت عملیات پاسخ و ارسال امکانات مورد نیاز ضروری است.
در دست داشتن اطلاعات دقیق و به روز از آتشسوزی مانند موقعیت، ارتفاع، راههای دسترسی، مواد سوختنی در دسترس، جهت وزش باد، منابع آبی نزدیک به محل آتشسوزی و ... نقش مهمی در مدیریت، مهار و اطفاء آتشسوزی ایفا میکند. از این رو با بهرهگیری از قابلیتهای فناوری فضایی و سیستم اطلاعات مکانی میتوان این اطلاعات را در کمترین زمان ممکن تجزیه و تحلیل کرده و تصمیمات مؤثر در مدیریت آتش اتخاذ کرد.
لذا برای نخستین بار در کشور طبق درخواست سازمان مدیریت بحران، تهیه اطلاعات ماهوارهای جهت صحت سنجی و ارزیابی مخاطره این آتش سوزی به مرکز پایش ماهوارهای سازمان فضایی ایران محول شد.
بر این اساس سازمان فضایی ایران گستره و جهت انتشار این آتش سوزی را بر مبنای تحلیل اطلاعات ماهوارهای سنجش از دور، استخراج و اطلاعات مورد نیاز را جهت ارسال امداد هوایی و طرح ریزی عملیات اطفاء حریق، گزارش داده است.
نقشه ماهواره ای پیشبینی ریسک آتشسوزی از ۱۱ تا ۱۳ خردادماه نشان می دهد که بخشهای عمدهای از عرصههای منابع طبیعی شامل ناحیه رویشی زاگرس، در معرض آتشسوزی قرار دارند و ضروری است اطلاعرسانی و اقدامات پیشگیرانه در دستور کار قرار گیرد.
تصاویر ماهواره ای گویای این است که ناحیه رویشی زاگرس در محدوده استان های ایلام، لرستان، کرمانشاه، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و فارس در معرض خطر بالای آتش سوزی نسبت به سایر استان های کشور قرار دارد. استان خراسان شمالی در شمال شرق کشور نیز در معرض ریسک بالای آتشسوزی قرار دارد.
بر اساس نقشه پیشبینی ریسک آتشسوزی برای روز سه شنبه ۱۳ خرداد نیز با استمرار هوای گرم و خشک شدن پوششهای گیاهی، دامنه رشته کوههای زاگرس به طور کامل یعنی از جنوب استان آذربایجان غربی تا استان هرمزگان در معرض خطر بالای آتش سوزی قرار گرفته است. همچنین استانهای خراسان شمالی و قسمتهایی از استانهای زنجان، تهران و قزوین نیز در معرض ریسک بالای آتشسوزی قرار دارند.
در همین حال سازمان فضایی ایران نقشه سه بعدی از موقعیت آتشسوزی در ارتفاعات دیل گچساران را نیز منتشر کرد. این نقشه ماهواره ای نحوه پیشروی آتش در این ارتفاعات را نشان می دهد.
در تصویر زیر نیز مساحت محدوده حریق گچساران ۲۳۴ هکتار تخمین زده شده است. در این تصویر پوشش گیاهی در دامنه رنگ سبز مشاهده میشود.
تصاویر ماهواره ای محدوده آتش سوزی در ارتفاعات کوه سیاه شهرستان دشتستان نیز گویای این است که حدود ۱۵.۶۹ کیلومتر مربع از ارتفاعات این شهرستان دچار حریق شده است. با توجه به ترکیب باندهای مورد استفاده در این نقشه، پوشش گیاهی در دامنه رنگ سبز مشاهده می شود.
محدوده این حریق توسط سامانه پایش آتش سوزی روی تصویر دریافتی از سنجنده Terra-MODIS در روز هشتم خرداد شناسایی شده بود.
تصویر زیر نیز مربوط به پایش ماهواره ای آتش سوزی در منطقه الیگودرز است.
سازمان فضایی ایران همچنین مدل ارتفاع رقومی زمین به صورت مجازی را ارائه داده که امدادگران و مسئولان با استفاده از این مدل می توانند در زمان وقوع مخاطرات طبیعی همچون آتش سوزی در مناطق مختلف و صعب العبور روی مناطق حریق پرواز کرده و از ابعاد مختلف، منطقه حریق را بررسی و مطالعه کنند.