خبرگزاری مهر، گروه استانها: نبود برنامه کشت حجم بالای تولید را رقم زده، کرایه‌های حمل سربه فلک کشیده است و برنامه‌های کشت قراردادی محصول درست از آب در نیامده، از صادرات هم خبری نیست؛ این‌ها بخشی از بی‌برنامگی‌هاست که مشکلات را روی دوش سیب‌زمینی‌کاران گلستانی تلنبار کرده است.
مطابق برنامه کشت سازمان جهاد کشاورزی، سالانه باید ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار سیب‌زمینی در گلستان کشت شود؛ نوسان قیمت سیب‌زمینی در بازار و افزایش بی سابقه کرایه حمل این روزها دردسرهای فراوانی را برای سیب‌زمینی‌کاران گلستانی ایجاد کرده است.
کشاورزان بی‌برنامگی مسئولان را عامل اصلی مشکلات پیش روی سیب‌زمینی کاران می‌دانند و مسئولان دلال بازی در بازار سیب‌زمینی و کرایه حمل را عامل مشکلات فراروی کشاورزان گلستانی قلمداد می‌کنند.
یکی از کشاورزان گلستانی درباره مشکلات این روزهای سیب‌زمینی‌کاران استان به خبرنگار مهر گفت: قیمت سیب‌زمینی نوبرانه در استان حدود هزار و ۵۰۰ تومان بود و در هفته گذشته به ۶۰۰ تومان رسید.
عباس مجنی افزود: مسئولان جهاد کشاورزی گلستان برای اینکه بتواند به برنامه‌های ابلاغی سازمان جامع عمل بپوشاند در ابتدای فصل زراعی، به بهانه اینکه کشت قراردادی سیب‌زمینی در استان را برای نخستین بار آغاز کرده‌ایم و قیمت سیب‌زمینی کاهش نمی‌یابد کشاورزان را به کشت بیشتر این محصول ترغیب کردند.
وی با این توضیح که قرارداد کشت فقط در سطح ۱۰۰ هکتار بین کارخانه‌داران و کشاورزان منعقد شد اما ۷۰۰ هکتار کشت محصول در مرکز استان را افزایش داد، اضافه کرد: بی‌برنامگی در ارائه الگوی کشت مناسب و صادرات در کنار نبود نظارت کافی خسارت‌های جبران‌ناپذیری بر کشاورزان وارد کرده است.
این سیب‌زمینی‌کار گلستانی ادامه داد: تا این لحظه کارخانه‌داران خرید محصول از کشاورزان را شروع نکرده‌اند و خبری از صادرات هم نیست.
وی تصریح کرد: این روزها به شدت کرایه حمل افزایش یافته است؛ کرایه حمل بار به تهران از دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به چهار میلیون و ۵۰۰ و کرایه حمل به تبریز از چهار میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به بیش از هفت میلیون تومان رسیده است.
دلال بازی رونق پیدا کرده
مجنی با اشاره به اینکه سیب‌زمینی گلستان در میدان بار گرگان خریدار ندارد، بیان کرد: هیچ نرخ مشخصی برای حمل محصول به سایر استانها وجود ندارد و نظارتی هم انجام نمی‌شود و در این شرایط بازار دلال‌بازی رونق پیدا کرده است؛ دلال بازی را هم می‌توان در خرید پائین محصول مشاهده کرد و هم در افزایش نرخ کرایه حمل.
دبیر خانه کشاورز گرگان هم شرایط فعلی را ناشی از نبود برنامه و بازار داغ دلال بازی دانست و در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: قیمت سیب‌زمینی در استان هفته گذشته به بدترین شرایط رسید؛ دلال بازی و نداشتن ثبات در بازار و همچنین نداشتن برنامه برای خرید تضمینی چنین شرایطی را رقم زده است.
بی‌برنامگی در ارائه الگوی کشت مناسب و صادرات در کنار نبود نظارت کافی خسارت‌های جبران‌ناپذیری بر کشاورزان وارد کرده است محمدتقی احسن با بیان اینکه امیدواریم با خرید تضمینی که از روز یکشنبه هفته جاری آغاز شده بازار به تعادل نسبی دست یابد، افزود: با اعلام شروع خرید تضمینی قیمت سیب‌زمینی استان کمی افزایش یافته اما باز هم کمکی به کشاورزان نمی‌کند.
وی با اشاره به اینکه امروز قیمت به بالای هزار تومان رسیده بود، توضیح داد: اگر کشاورز از هر هکتار ۲۰ تن محصول برداشت کند و هر کیلوگرم سیب‌زمینی را بالای هزار و ۵۰۰ تومان بفروشد تازه هزینه تولید را به دست آورده بدون آنکه سودی برده باشد.
دبیر خانه کشاورز گرگان ادامه داد: با توجه به شرایط آب و هوایی حاکم در منطقه، امسال بسیاری از مزارع سیب‌زمینی استان قارچی بودند و عملکرد در واحد سطح (تُناژ) کاهش یافته است و در این شرایط کشاورزان گلستانی متضرر می‌شوند.
وی گفت: در کنار قیمت پائین محصول، مشکلات حمل هم برای سیب‌زمینی‌کاران دردسرساز شده است؛ یک روز کامیون هست و روز دیگر کامیون پیدا نمی‌شود؛ کامیون‌داران هم مشکلات خاص خودشان را دارند و در نهایت تمام مشکلات سر کشاورزی که دستش از همه جا کوتاه است، شکسته می‌شود.
کشاورزی استان رها شده است
احسن با بیان اینکه افزایش کرایه حمل هم مشکلات سیب‌زمینی‌کاران استان را پیچیده‌تر کرده است، اضافه کرد: بخش عمده مشکلات ناشی از دلال بازی است، کرایه حمل هم توافقی اعلام می‌شود، در پیک برداشت محصولات کشاورزی در استان قرار داریم؛ نظارت عالیه‌ای هم وجود ندارد و در نهایت شرایط به گونه‌ای رقم می‌خورد که همه تبعات به کشاورز باز می‌گردد.
وی با این توضیح که بازرگانی و بازار فروش مناسبی برای عرضه محصولات کشاورزی در استان نداریم، تصریح کرد: ما استانی هستیم که کشاورزی‌مان رها شده است؛ هیچ برنامه و سیاستی برای کشت نداریم؛ نظارت‌ها درست انجام نمی‌شود و بحث‌های کلان کشوری مانند تحریم‌ها و عدم صادرات هم بیشتر به مشکلات ما دامن زده است.
اگر کشاورز هر کیلوگرم سیب‌زمینی را بالای هزار و ۵۰۰ تومان بفروشد تازه هزینه تولید را به دست آورده بدون آنکه سودی رده باشد احسن با بیان اینکه کشاورز با دلار هزینه می‌کند و با ریال محصول خود را به فروش می‌رساند، گفت: قیمت ادوات کشاورزی و نهاده‌ها نسبت به سال گذشته چند برابر شده است؛ کشاورز سم ۲۰ هزار تومانی را امسال ۱۲۰ هزار تومان می‌خرد؛ دستمزد کارگر از ۲۵ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان رسیده اما محصول کشاورز با همان ۱۴ هزار ریال پارسال به فروش می‌رسد.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان در خصوص مشکل حمل سیب‌زمینی‌کاران به خبرنگار مهر گفت: هم‌اکنون در فصل پیک برداشت محصولات کشاورزی در استان قرار داریم و در هفته گذشته به دلیل تعطیلات و محدودیت‌های ترافیکی اعمال شده برای افزایش ایمنی سفر و همچنین پیک برداشت سیب‌زمینی کامیون به اندازه کافی به استان نرسید.
مهدی میقانی با اشاره به اینکه نرخ حمل تابع عرضه و تقاضاست، توضیح داد: درصد قابل توجهی از گرانی کرایه حمل ناشی از فعالیت دلالانی است که برای کارخانجات خرید می‌کنند.
به سایر استانها فراخوان داده‌ایم
وی افزود: برای حل مشکل کامیون برای حمل محصول سیب‌زمینی‌کاران به استان‌های دیگر فراخوان داده‌ایم و امید داریم به زودی مشکل کمبود کامیون حل شود.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای گلستان با بیان اینکه مراحل احداث تونل ضدعفونی ریلی و زمینی در مرز اینچه برون هم به پایان رسیده است، اظهار امیدواری کرد که به زودی مشکل صادرات سیب‌زمینی به قزاقستان و کشورهای آسیای میانه از مرز اینچه برون حل شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان هم که در ابتدای فصل کشت به سیب‌زمینی‌کاران نوید سال پررونقی را داده بود، در خصوص تمهیدات انجام شده برای رفع مشکلات گفت: از صبح یکشنبه تعاون روستایی محصول سیب‌زمینی‌کاران را به قیمت توافقی ۵۰ تا ۱۰۰ تومان بیشتر از قیمت بازار خریداری می‌کند.
مختار مهاجر افزود: همچنین تعاون روستایی قراردادی با کارخانه عمل‌آوری سیب‌زمینی در بندرگز منعقد کرده است.
وی ادامه داد: فراخوان اداره کل راهداری برای حل مشکل کمبود کامیون و سایر موارد ذکر شده تمهیداتی است که برای تنظیم بازار سیب‌زمینی در استان اندیشیده شده تا زمانی که صادرات آزاد شود.
افزایش تولید، افت شدید قیمت سیب‌زمینی، کاهش صادرات و ماندن محصول روی دست کشاورزان از چالش‌های همیشگی سیب‌زمینی‌کاران گلستانی است و برنامه‌ریزی مناسب جهادکشاورزی و اجرای الگوی کشت در استان را می‌طلبد.