خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - فرزاد فرهادی: توطئه های واشنگتن علیه سوریه و محور مقاومت پایانی ندارد و این بار با قانونی که واشنگتن «قیصر» نام نهاده است، به دنبال اعمال فشار بر سوریه است. قانون مذکور قرار است که از اواسط ماه ژوئن جاری میلادی از سوی واشنگتن اجرایی شود.
اما این قانون چیست؟
این قانون ضد سوریه و رئیس جمهور و معاونان و علیه افراد و شرکتها و موسساتی است که حمایت مالی ومادی و فناوری از دولت سوریه به عمل می آورند. این قانون بسیاری از بخش های صنعتی سوری و زیرساختها و تولید انرژی و فرآورده های نفتی را شامل می شود و بر شرکتهای خارجی تاثیر می گذارد و مانع مشارکت آنها در بازسازی سوریه می شود و به عبارت دیگر این قانون کل اقتصاد سوریه را هدف قرار داده است.
دو حزب دموکرات و جمهوری خواه در کنگره آمریکا با قانونی که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در بیستم دسامبر ۲۰۱۹ آنرا امضا کرد، موافقت کردند این قانون از ژوئن سال ۲۰۲۰ قابل اجراست.
قانون قیصر در تاریج تحریم های آمریکا علیه سوریه موضوع جدیدی نیست و قبل از آن سوریه از اقدامات ظالمانه آمریکا بی نصیب نمانده است از جمله اینکه در سال ۱۹۷۹ سوریه را کشور حامی تروریسم قلمداد کرده است و قانون مجازات سوریه را در سال ۲۰۰۴ پس از جنگ آمریکا علیه عراق وضع کرده است؛ اما قانون موسوم به قیصر از حیث تحریم فراگیرتر است و آمریکا از سلاح اقتصادی به عنوان سلاح جنگی اصلی استفاده می کند.
قانون قیصر از مَنظر حقوق بین الملل چگونه است؟
قانون قیصر آمریکایی است نه بین المللی و کشورها و سازمان های بین المللی ملزم به اجرای آن نیستند مگر اینکه تحت فصل هفتم شورای امنیت باشد و بحث مبارزه با تروریسم یا دخالت به دلایل انسانی مطرح باشد مشابه آنچه در عراق در سال ۱۹۹۱ با قطعنامه ۶۸۸ شورای امنیت رخ داد و به ایجاد منطقه ممنوعه پروازی در شمال عراق منجر شد یا لیبی بر اساس قطعنامه ۱۹۷۳ علیه معمر قذافی. اما درباره قانون قیصر بعید است که شورای امنیت قطعنامه‌ای صادر کند زیرا روسیه و چین مخالف هستند و از این رو این قانون مشروعیت بین المللی ندارد.
این قانون نوعی قدرت پنهان غیرقانونی دارد و آن ترس کشورها و افراد و شرکتها از تحریم های اقتصادی آمریکاست که ممکن است شامل آنها به سبب رابطه و معامله با سوریه شود و سبب می شود که در هرگونه قرارداد یا توافق تجاری در محاسبات خود بازنگری کنند.
چه طرف‌هایی از این قانون زیان می‌بینند؟
علاوه بر زیان اقتصادی که متوجه دمشق است همه متحدان سوریه و کشورهای حامی و دوست آن زیان می‌بینند از جمله روسیه که منافع مشترکی با سوریه دارد و در معرض تحریم های اقتصادی آمریکا قرار می‌گیرد. همچنین کشورهای اطراف سوریه متضرر می‌شوند زیرا مبادلات تجاری با چهار کشوری که مرز زمینی دارند، از سوی سوریه در حال انجام است.
اهداف قانون قیصر چیست؟
خوب به طور طبیعی اهداف علیه سوریه با توجه به شرایط میدانی و سیاسی و اوضاع منطقه‌ای و بین المللی تغییر می کند. در مرحله اول جنگی که برای سرنگون کردن دولت سوریه به راه افتاد شکست خورد، در مرحله دوم تلاش برای تغییر رفتار دمشق یا تعدیل آن ناکام ماند و در مرحله کنونی قانون قیصر به دنبال تضعیف دولت سوریه از طریق فشار اقتصادی است. این تحرکات آمریکا در بسیاری از کشورهایی که از رفتن زیر هیمنه آمریکا سرباززده اند وجود دارد و تحریم های سختی از سوی واشنگتن علیه آنها اعمال شده است.
از جمله این اهداف می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد؛
- تضعیف اقتصاد دولت سوریه و به زانو درآوردن آن و سوق دادن دمشق به سمت و سویی که اهداف سیاست آمریکا را محقق سازد.
-خارج کردن ایران از سوریه و یا ممانعت از ائتلاف راهبردی میان دو کشور و نیز مقابله با نقش فعال حزب الله به عنوان دشمن رژیم صهیونیستی و سیاست‌های آمریکا. هدف خارج کردن سوریه از محور مقاومت است.
-مقابله با روسیه و جلوگیری از تحقق اهداف مسکو در خاورمیانه و تاثیر گذاری بر منافع راهبردی روسیه و تلاش برای پایان دادن به جهان چند قطبی و تلاش برای حفظ آنچه در روابط بین الملل وجود دارد.
- تلاش برای وارد کردن مخالفان دمشق به حکومت یا مشارکت در قدرت در قالب قانون اساسی جدید.
-بازگشت آمریکا به خاورمیانه به عنوان تنها قدرت و ایجاد موازنه‌های جدید منطقه‌ای و بین المللی که برآورده کننده منافع آمریکا و چنگ انداختن بر منابع خاورمیانه باشد و اهداف اقتصادی را برآورده سازد و از سویی دیگر امنیت رژیم صهیونیستی را برآورده سازد.
تاثیر قانون قیصر برای همسایگان به ویژه لبنان چیست؟
باتوجه به موقعیت جغرافیایی میان لبنان و سوریه و پیوندهای اقتصادی و اجتماعی و سیاسی این قانون به مستقیم بر لبنان تاثیرگذار است. از حیث قانون و حقوق بین الملل، دولت لبنان الزامی به اجرای قانون قیصر ندارد.
لبنان ۳۷۵ کیلومتر مرز زمینی با سوریه دارد و سوریه به مثابه دروازه ای به جهان عرب و خاورمیانه است و منافع لبنان ایجاب می کند که روابط قوی با سوریه داشته باشد. اما فشارهای آمریکا علیه لبنان و دودستگی میان لبنانی در موضوع روابط با سوریه مانع برقراری روابط سوریه و لبنان می شود.
تاثیرات قانون قیصر بر لبنان شامل تعدیل نقش یونفیل در جنوب لبنان و استقرار آن در مرز با سوریه با هدف قطع راههای تجاری میان لبنان و سوریه است که خسارات اقتصادی زیادی برای اقتصاد لبنان دارد. همچنین هدف از این قانون مقاومت لبنان و قطع ارتباط آن با سوریه است تا مانع از مشارکت آن در مبارزه با تروریسم در سوریه شود و راهها را به روی آن ببندد. همچنین هدف ممانعت از بازگشت آوارگان سوری به کشورشان به بهانه نبود امنیت است که این فشار مضاعفی بر اقتصاد نابسامان لبنان دارد. در واقع هدف این است که با مخالفت با بازگشت آوارگان این برگه را از دست روسها خارج و در دست آمریکاییها به عنوان اهرم فشار در هر گفتگویی با دمشق قرار گیرد.
از جمله تاثیرات قانون قیصر بر لبنان می تواند تحریم علیه برخی شخصیت های لبنانی که ارتباط با دولت سوریه دارند، باشد. به موجب قانون قیصر اقتصاد لبنان بسیار آسیب می بیند به موجب قانون قیصر اقتصاد لبنان بسیار آسیب می بیند به ویژه در مبحث بازسازی سوریه. لبنانی ها توان مشارکت در بازسازی سوریه را نخواهند داشت؛ زیرا با چماق تحریم ها روبرو می شوند. نقل و انتقال کالا به لبنان و برعکس دچار آسیب می شود و کشاورزان، صنعتگران، تجار، بنادر، باربری ها و رانندگان لبنانی متضرر می شوند. مبادله تجاری میان لبنان و کشورهای عربی کاهش می یابد و این زیان سنگینی به اقتصاد بحران زده لبنان وارد می کند.
قدر مسلم آن است که این قانون دولت سوریه را هدف قرار می دهد و بحران اقتصادی آنرا تعمیق می کند. هدف تحریم سوریه و متحدان و دوستان آن است و در ادامه سلسله تصمیمات ظالمانه واشنگتن علیه سوریه و منطقه است. این قانون به مثابه تجاوز آشکار به ملت سوریه و اقتصاد و ملت آن است و هدف خارج کردن سوریه از حلقه مقاومت و قطع ارتباط آن با دوستان و تشدید تحریم ها علیه آن است و اینکه دمشق را از نیازهای اساسی، تکنولوژی، صنعتی، مالی و غذایی محروم کند.
در واقع آمریکا به دنبال آن است که کاری که با عراق به همراهی رژیم صهیونیستی کرد با سوریه هم تکرار کند تا از حیث دارو و گاز و مواد سوختی و انرژی و دیگر نیازهای اساسی در تنگنا قرار گیرد.
اما این تجاوز آشکار آمریکا علیه سوریه و منطقه، همگرایی میان کشورهای منطقه را طلب می کند این تجاوز آشکار آمریکا علیه سوریه و منطقه، همگرایی میان کشورهای منطقه را طلب می کند؛ زیرا کل منطقه را هدف قرار می دهد. در واقع برای آمریکا هرآنچه منافعش را تامین کند، مجاز است از ایجاد گروههای تروریستی گرفته تا وضع تحریم های ظالمانه. درواقع سوریه تاوان ایستادگی در برابر دولت آمریکا و طرحهای پلید آنرا می دهد. این تروریسم اقتصادی و بخشی از جنگ اقتصادی علیه سوریه با هدف گرسنه نگه داشتن ملت سوریه و به زانو درآوردن دولت سوریه است.
در واقع آمریکا از طریق قانون قیصر به دنبال تحقق اهدافی است که از طریق جنگ نتوانسته است که آنها را محقق سازد. آمریکا با فشار اقتصادی و مالی می خواهد مردم سوریه را به زانو درآورد اما سوری ها آماده دور جدیدی از مبارزه با همه مشکلات معیشتی که از آن رنج می برند، هستند. این قانون نقض آشکار ساده ترین اصول حقوق بشر و حقوق بین الملل است و دولت آمریکا مسئول رنج سوری ها و به تنگنا افتادن آنها و نیز کشورهای اطراف آن به ویژه لبنانی هاست.
قانون قیصر فصل جدیدی از جنگ علیه سوریه با ابزار اقتصادی است که راه به جایی نخواهد برد و سوری ها همانطور که جنگ نظامی و تروریستی را به شکست کشاندند این جنگ اقتصادی را نیز باشکست روبرو خواهند کرد. این قانون نوعی باج خواهی از سوی دولت آمریکاست.