خبرگزاری مهر، گروه استانها: کارشناسان میگویند کودتایی خاموش اما شعلهور علیه طبیعت استان شکل گرفته است و با دست خالی نمیتوان به جنگ آتش در عرصههای طبیعی رفت.
در سال جاری آتش ابتدا به دامان زاگرس افتاد و عرصههای طبیعی جنوب و جنوب غربی ایران در آتش سوخت و حالا هر روز نقطه جدیدی به آن اضافه میشود.
مسئولان و کارشناسان معتقدند با بارندگیهای چند ماه گذشته، پوشش گیاهی مناسبی در عرصههای طبیعی گلستان ایجاد شده و با گرم شدن هوا یک سهل انگاری کافی است تا منابع طبیعی استان خاکستر شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در این فصل با توجه به پوشش گیاهی، روزهای گرم و فصل برداشت محصول، شرایط برای حریق در عرصههای جنگلی و مراتع استان مهیاست.
ابوطالب قزلسفلو با بیان اینکه اقدامات لازم برای جلوگیری از وقوع حریق و کاهش خسارتهای احتمالی در دستور کار قرار گرفته است، افزود: در این فصل آتش زدن کاه و کلش مزارع کشاورزی، بیاحتیاطی در انداختن ته مانده سیگار و آتش روشن کردن در عرصههای جنگلی، احتمال وقوع حریق در مراتع و جنگلهای استان را افزایش میدهد.
وی با بیان اینکه نگرانی در این حوزه وجود دارد و نیروهای یگان حفاظت در آماده باش هستند، ادامه داد: همچنین در راستای پیشگیری، در مناطق بحرانی (اطراف جنگلهای سوزنی برگ) و مناطق پر ریسک (مناطقی که بین عرصههای جنگلی با مزارع کشاورزی مرز مشترک داریم) ایجاد آتشبُر را آغاز کردهایم.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان با اشاره به اینکه حدود ۶ هزار و ۸۰۰ کیلومتر بین عرصههای طبیعی و مزارع کشاورزی مرز مشترک داریم، تصریح کرد: خوشبختانه از ابتدای سال تاکنون آتشسوزی در عرصههای طبیعی استان نداشتهایم.
وی به آمار آتشسوزیهای سال گذشته هم اشاره و بیان کرد: سال گذشته ۲۲۴ فقره حریق اتفاق افتاد که ۲۰۰ هکتار از عرصههای جنگلی و مرتعی استان طعمه حریق شد.
زنگ خطر آتشسوزی به صدا درآمده
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان هم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در حال حاضر به شدت نگران وقوع حریق در عرصههای طبیعی استان و مناطق تحت مدیریت هستیم؛ در دو سال اخیر شاهد افزایش نزولات جوی در استان بودهایم هرچند بهبود پوشش گیاهی و وضعیت زیستگاهها را به همراه داشته اما دغدغه وقوع حریق داریم.
پیگیر بودیم تجهیزاتی را برای مناطق تحت مدیریت فراهم کنیم اما امکانات فراهم شده کمتر از نیاز واقعی استان است محمدرضا کنعانی افزود: سال گذشته با تمهیدات انجام شده و استمرار بارش در فصل گرم، شاهد آتشسوزی گسترده نبودیم و حریقها سریع اطفا شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر پوشش گیاهی در عرصههای طبیعی استان خوب است و با هشدارهای سازمان هواشناسی و آتشسوزیهایی که در زاگرس اتفاق افتاده، زنگ خطر در استان هم به صدا درآمده و احتمال حریق در مناطق تحت پوشش به ویژه پارک ملی گلستان وجود دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان یادآور شد: ماهم نگران وقوع حریق در تابستان هستیم چراکه در سالهای گذشته در پارک ملی گلستان شاهد آتشسوزیهای تاریخی بودهایم که چند هفته اطفا آن طول کشیده است.
وی تصریح کرد: اقداماتی از سنوات گذشته داشتهایم و پیگیر بودیم تجهیزاتی را برای مناطق تحت مدیریت فراهم کنیم اما امکانات فراهم شده کمتر از نیاز واقعی استان است.
کنعانی تأکید کرد: هماکنون چالش اصلی ما حریق در کشور است و احتمال درگیر شدن استان هم بسیار زیاد است و پیگیر هستیم با همافزایی سایر دستگاهها در کارگروه مقابله با حریق استان، یکسری امکانات و تجهیزات فراهم کنیم.
مقابله با دست خالی میسّر نیست
یک دکترای محیط زیست هم در گفتگو با خبرنگار مهر با اظهار کرد: تحقیقات معتبر انجام شده جهانی و دیتاهای ثبت شده هواشناسی نشان میدهد ژانویه ۲۰۲۰ (دی و بهمن ۹۸) گرمترین و کم بارشترین سال کره زمین بوده است و امسال هم کره زمین تابستان گرمی را تجربه میکند.
مزدک دربیکی با این توضیح که ایران هم از این قاعده (تابستان گرم) مستثنی نیست، افزود: ما در دوره خشکسالی قرار داریم؛ اگر بارندگیهای چند ماه اخیر که باعث افزایش پوشش گیاهی جنگلها، مراتع و کوهپایههای استان را جدا کنیم، سایر شرایط برای افزایش احتمال آتشسوزی در عرصههای طبیعی استان مهیاست.
دولت و حکومت باید بپذیرد برای مقابله با آتشسوزیهای مختلف به ویژه در شمال ایران با دست خالی نمیتوان آتش گسترده را خاموش کرد وی ادامه داد: با شیوع بیماری کووید ۱۹ و اعمال قرنطینه، حضور مردم در عرصههای طبیعی و مناطق حفاظت شده کمتر شده و بارندگیها پوشش گیاهی را افزایش داده است.
این دکترای محیط زیست اضافه کرد: این سه عامل در کنار افزایش حضور مردم در عرصههای طبیعی به دلیل برداشته شدن محدویتهای تفرجی، خطر آتشسوزی در مناطق جنگلی و مرتعی استان را افزایش داده است.
وی با اشاره به اینکه با افزایش دما در پنج ماه آینده حضور مردم در طبیعت افزایش مییابد و این موضوع خطر آتشسوزیهای آگاهانه و ناآگاهانه در گلستان را بیشتر میکند، توضیح داد: در ماههای آینده با تعطیلی مدارس و دانشگاهها و آغاز فصل سفر، مردم به دلیل جبران فشار روانی ناشی از بیماری کرونا، به طرز بسیار زیادی وارد مناطق طبیعی میشوند و این امر میتواند خطرآفرین باشد.
دربیکی تصریح کرد: دور از انتظار نیست در چنین شرایطی حتی کسانی که اهل طبیعت نبودهاند و فرهنگ استفاده از طبیعت را بلد نبوده و ناآگاهانه رفتار میکنند، هم وارد عرصههای طبیعی استان شوند و متأسفانه فرهنگ غلطی رایج شده که با ورود به عرصههای جنگلی در هر نقطهای آتش روشن میشود و همه این موارد دست به دست هم میدهد تا شرایط برای خطر آتشسوزی گسترده و متناوب مهیاتر شود.
این عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: دولت و حکومت باید بپذیرد برای مقابله با آتشسوزیهای مختلف به ویژه در شمال ایران با دست خالی نمیتوان با آتش گسترده مقابله کرد.
آتش با بیل و کلنگ خاموش نمیشود
وی تأکید کرد: دولت و حکومت باید بپذیرد با نیروهای مردمی و بسیج و هلال احمر و … و با امکانات و تجهیزات موجود نمیتوانیم با آتشسوزیهای احتمالی گلستان مقابله کنیم بلکه نیازمند یگان مجهز و آموزش دیده هستیم.
دربیکی اضافه کرد: تجربه پارک ملی گلستان بارها نشان داده خاموش کردن آتش با بیل و کلنگ میسر نیست و نیازمند یگان هوایی تخصصی و در اختیار هستیم.
وی با اشاره به اینکه اگر موضوع از سوی مسئولان جدی گرفته نشود و امکانات و تجهیزات کافی برای مقابله تأمین نشود، بعید نیست ما هم به سرنوشت استرالیا و سوختن عرصههای طبیعی گرفتار میشویم، متذکر شد: نمیتوانیم در آتشسوزی جنگلها و مراتع استان منتظر باشیم بالگرد پس از گذشت چند روز از آتشسوزی به استان برسد؛ سازمان جنگلها و محیط زیست باید یگان تخصصی هوایی داشته باشند تا شاهد سریال تکراری آتشسوزی عرصههای طبیعی نباشیم.
بروز آتش سوزی در عرصههای طبیعی استان بسیار محتمل است و اگر تدابیر لازم اندیشیده نشود، جنگلها و مراتع گلستان قربانی کودتای خاموش اما شعلهور آتش بیتدبیری میشوند و طبیعت استان در آتش بیتدبیری میسوزد.