خبرگزاری مهر- گروه استانها: سکینه اسمی- هر چند آذربایجان غربی با سهم ۰.۷ درصدی از جنگلهای کشور سرانه کمتری در این حوزه را به خود اختصاص داده و از ۱۷ شهرستان استان تنها شهرستانهای پیرانشهر و سردشت دارای پوشش جنگلی است که در ابتدای ناحیه جنگلی زاگرس قرار دارند اما همه ساله خطر آتش سوزی موجب از بین رفتن پوشش جنگلی و مرتعی در این استان میشود.
عوامل انسانی، بی احتیاطی و بی توجهی مردم به مراتع و جنگلها، افزایش دما، وزش بادهای گرم به همراه کمبود امکانات و نیروی انسانی از مهمترین عواملی است که همه ساله موجب بروز آتش سوزی در پوشش گیاهی مراتع و جنگلهای استان میشود.
از سه میلیون و ۷۴۱ هزار هکتار مساحت خشکی آذربایجان غربی دو میلیون و ۷۴۵ هزار هکتار عرصههای منابع طبیعی است که دو میلیون و ۶۵۳ هزار هکتار آن مراتع و ۱۰۱ هزار هکتار آن را عرصههای جنگلی دربرمیگیرد.
در سالهای اخیر با وجود افزایش آمار آتش سوزی در مراتع و جنگلها نبود اطفا هوایی، کمبود امکانات و تجهیزات به همراه نیروی انسانی مشکل مضاعفی بر مسائل پیش روی مراتع و جنگلهای استان افزوده است.
به دلیل قرار گرفتن جنگلهای استان در ناحیه زاگرس و نیز اهمیت جنگلها و مراتع از نظر کنترل آبهای سطحی و تغذیه آبهای زیرزمینی، مبارزه با آلودگی هوا، مبارزه با فرسایش خاک، جلوگیری از آلودگی زیست محیطی، تلطیف هوا، نقش اقتصادی برای تولید مواد دارویی و صنعتی، ضرورت حفاظت از این عرصهها بیش از پیش نمایان میشود.
۹ هکتار از جنگلهای آذربایجان غربی امسال طعمه حریق شده است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت مراتع و جنگلهای استان و حوادث آتش سوزی طی سال جاری به خبرنگار مهر گفت: امسال تاکنون چهار مورد آتش سوزی در مساحت مجموع ۹ هکتار از مساحت جنگلی و پوشش گیاهی استان رخ داده است.
هادی قاسمی افزایش مناسب بارشهای زمستانی و بهار و در پی آن رشد پوشش گیاهی نسبت به سالهای اخیر را مورد اشاره قرار داد و افزود: با افزایش پوشش گیاهی در مراتع و جنگلهای استانی با آغاز فصل گرما خطر آتش سوزی نیز افزایش مییابد که در این راستا اطلاع رسانی و فرهنگ سازی ضروری است.
وی با بیان اینکه در سالهای اخیر موارد متعددی از آتش سوزی در بخش مراتع و جنگلهای استان رخ داد و خسارات مالی زیادی را متحمل استان کرد گفت: امسال قوانین و مجازات شدیدی از جمله ۱۰ سال زندان برای افرادی که به صورت عمدی اقدام به آتش سوزی در منابع طبیعی استان بکنند در نظر گرفته شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه آتش سوزی هر هکتار مرتع یا جنگل میلیاردها ریال خسارت به منابع طبیعی وارد میکند اضافه کرد: تنها راه جلوگیری از بروز این خسارت، پیشگیری و روشن نکردن آتش به همراه افزایش آگاهی و فرهنگ سازی در این زمینه است که تفاهم نامهای برای آموزش روستاییان، دهیاران و بهره برداران استان با استانداری منعقد شده است.
قاسمی از افزایش کشیکهای شبانه روزی برای دریافت گزارش آتش سوزی در سریعترین زمان خبر داد و خاطرنشان کرد: امسال ۱۳ گشت با همکاری بخش خصوصی راه اندازی شده تا در مواقع بحرانی و آتش سوزی و نیز بازرسی از مناطق جنگلی و مرتعی استان انجام فعالیت کنند.
۸ منطقه بحرانی مستعد آتش سوزی در آذربایجان غربی شناسایی شد
وی با تاکید بر اینکه امسال قصد استفاده از همراهی مردم و نهادهای اجرایی را برای مقابله با خسارتهای ناشی از آتش سوزی در مراتع و جنگلهای استان داریم، افزود: با توجه به بارندگیهای خوب در سطح استان و افزایش پوشش گیاهی در مراتع ملی، احتمال آتش سوزی نیز افزایش یافته و از مردم به ویژه روستاییان تقاضا داریم رعایت موارد ایمنی را به هنگام حضور در طبیعت مد نظر قرار دهند و از روشن کردن هر گونه آتش در بستر مراتع خودداری کنند.
قاسمی از شناسایی هشت منطقه مستعد آتش سوزی در مناطق جنگلی و مراتع استان خبر داد و گفت: از این مناطق دو منطقه در شمال، دو منطقه در ارومیه و مابقی در شهرهای جنوبی استان شناسایی شده و تمهیدات لازم برای جلوگیری از بروز آتش سوزی در این مناطق اندیشیده شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی با بیان اینکه در سال گذشته هفت مورد آتش سوزی در جنگلهای سردشت، پیرانشهر و بخشی از مهاباد گزارش شد که مساحت این آتش سوزی ۱۵ هکتار اعلام شد اضافه کرد: سامانه ۱۵۰۴ این ادارهکل بهصورت شبانهروزی آماده دریافت گزارش اتفاقات احتمالی در استان است.
وی در خصوص تجهیزات و امکانات اطفای حریق در استان گفت: با توجه به مساحت مراتع و جنگلهای استان با کمبود تجهیزات و نیروی انسانی در زمینه اطفا حریق مواجه بودیم که امسال با بخش خصوصی گشتهای بازرسی و اطفا حریق افزایش یافته و نیز بخشی از تجهیزات از جمله آتش کوب، کپسول و … خریداری شده که طی هفتههای آینده به استان تزریق میشود.
پایگاه اطفا حریق هوایی در آذربایجان غربی شامل استخر آب است
قاسمی با تاکید بر اینکه با وجود کمبود تجهیزات و نیروی انسانی آماده مقابله با هرگونه آتش سوزی احتمالی در جنگلهای استان هستیم، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه دهیارها و شوراهای روستایی نزدیک به جنگلها هستند امسال سازمان، کلاسهای آموزشی اطفای حریق در روستاهای نزدیک جنگل از جمله در سلماس، ارومیه، سردشت، پیرانشهر و مهاباد برگزار کرد.
وی با بیان اینکه طبق استاندارد به ازای هر شش هزار هکتار جنگل یک نیروی حفاظتی باید به کار گرفته شود، اضافه کرد: در حال حاضر تنها ۸۵ نیروی حفاظت از منابع طبیعی و جنگلهای استان فعال هستند که از میانگین کشوری بسیار پایین بوده و یک معضل بزرگ برای جنگل داری استان است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی در خصوص اطفا حریق هوایی در استان نیز به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر پایگاه اطفا هوایی در استان فعال نداریم و هم اکنون در حال تکمیل ساختمان این پایگاه هستیم که رایزنیهای لازم با مرکز در این خصوص انجام شده است.
اظهارات قاسمی در خصوص نبود پایگاه هوایی استان در حالی مطرح میشود که سال ۹۵ خبری مبنی بر افتتاح نخستین پایگاه اطفا هوایی شمال غرب کشور در ارومیه را شاهد بودیم.
مدیرکل مدیریت بحران آذربایجان غربی در خصوص افتتاح پایگاه اطفا حریق هوایی در استان در سال ۹۵ و مانور خبری در خصوص آن گفت: این پایگاه یک استخر بزرگ آب را شامل میشود که بالگردهای استانهای شمال غرب کشور در مواقع بحرانی از این استخر آبگیری میکنند.
امیرعباس جعفری با بیان اینکه این استخر آب به معنی پایگاه هوایی اطفا حریق مطرح میشود افزود: استان هیچ بالگردی در مواقع بروز آتش سوری در مناطق جنگلی و مرتعی ندارد ولی در حال تأمین امکانات و تجهیزات مورد نیاز در بخش یگان حفاظت منابع طبیعی برای مدیریت بحران آتش سوزی هستیم.
استقرار تیمهای اطفا حریق در مناطق حفاظت شده آذربایجان غربی
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز در آخرین گفتگوی خبری از استقرار هشت تیم واکنش سریع، جهت پیشگیری و اطفا حریق در مناطق پنجگانه تحت حفاظت و مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان خبر داد و گفت: هشت تیم واکنش سریع، با ۴۵ نفر نیرو جهت پیشگیری و اطفا حریق در مناطق پنجگانه تحت حفاظت و مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست تشکیل شده است.
رضا خیری با اشاره به اینکه در پی حریقهای اخیر در جنگلهای زاگرس و مناطق تحت حفاظت محیط زیست کشور، یگان حفاظت استان، جهت مقابله با احتمال وقوع حریق اقدام به ساماندهی نیروهای یگان حفاظت با همیاری تشکلهای مردم نهاد زیست محیطی کرده است، افزود: تیمهای مذکور در " پارک ملی دریاچه ارومیه"، "منطقه حفاظت شده مراکان"، مناطق حفاظت شده جنگلی" میرآباد سردشت و پیرانشهر"، "منطقه حفاظت شده نوروزلو میاندوآب"، "پناهگاه حیات وحش سوتاو و حمامیان بوکان"، " پناهگاه حیات وحش کانی برازان مهاباد"و "تالاب سولدوز نقده" تشکیل و فعال هستند.
فرمانده یگان اداره کل حفاظت محیط زیست استان از مردم استان در خواست کرد تا در صورت روشن کردن آتش در مناطق پس از اتمام حتماً از خاموش شدن آن اطمینان حاصل کنند تا به طور ناخواسته منجر به آتش گرفتن مناطق در این فصل گرما نباشیم، چون طبیعت نه تنها به ما بلکه به آیندگان نیز تعلق دارد و ما باید امانتدار خوبی برای آیندگان باشیم.
وی گفت: وقوع آتش سوزی در زیستگاهها و رویشگاهها میتواند دلایل مختلفی از جمله عوامل طبیعی و یا انسانی (عمدی، سهوی) داشته باشد، که اغلب اوقات یک سهل انگاری در ایجاد آتش در طبیعت توسط گردشگران، دامداران و چوپانان محلی به ویژه در روزهای گرم تابستان که پوشش گیاهی مناطق به طور کامل خشک شده است، میتواند باعث ایجاد حریقهای گسترده در جنگلها شود.
خیری همچنین در ارتباط با خساراتی که در اثر تخریب مناطق جنگلی ایجاد میشود گفت: هنگامی که یک محدوده جنگلی یا مرتعی طعمه حریق میشود، زادآوری طبیعی جنگل از بین رفته و تنوع زیستی آن منطقه نیز نابود میشود.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در ادامه گفت: برای پیشگیری از وقوع آتش سوزی در جنگلها و مراتع استان، تمامی شهروندان به ویژه گردشگران و همچنین دامداران محلی لازم است تا توجه کافی به هشدارهای سازمان حفاظت محیط زیست داشته باشند و از ایجاد آتش در نقاط حادثه خیز جنگلها خودداری کنند. سامانه ارتباطی ۱۵۴۰ نیز راهی است که شهروندان میتوانند حوادث آتش سوزی در رویشگاههای طبیعی را به اطلاع یگان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی برسانند.
برگزاری دورههای آموزشی و مانور برای نیروهای واکنش سریع اطفای حریق، پایش مستمر مناطق حادثه خیز به ویژه در ایام تعطیل پایان هفته، تعامل با جوامع محلی با هدف آگاه سازی مردم محلی با خطرات آتش سوزی از جمله اقدامات است که میتواند در راستای کاهش آتش سوزیها مؤثر واقع شود.