به گزارش خبرنگار مهر، راه آهن استراتژیک و ۶۲۸ کیلومتری چابهار - زاهدان به دلیل متصل کردن تنها بندر اقیانوسی کشور - بندر شهید بهشتی چابهار - به شبکه ریلی و قرار گرفتن در پروژه یک کمربند یک راه که شرق آسیا (چین) را به اروپا و آسیای میانه متصل می‌کند، یکی از مهمتری شریان ارتباطی در توسعه ترانزیت و تبادل کالا میان ایران با کشورهای منطقه است، با سرعت و توجه ویژه در حال انجام است.
ریل گذاری این پروژه امروز سه شنبه ۱۷ تیر ماه با حضور وزیر راه و شهرسازی آغاز می‌شود.
اولین پروژه عمرانی با ریل ۱۰۰ درصد داخلی
قرار است ریل مورد نیاز این پروژه از جنس UC۶۰ که برای نخستین بار توسط شرکت ذوب آهن اصفهان تولید و عرضه شده و پس از تکمیل ریل گذاری و آغاز بهره برداری از آن، شهرهای چابهار، نیکشهر، ایرانشهر و خاش را به زاهدان متصل می‌کند.
زیرسازی راه آهن زاهدان - چابهار، در بخش‌های زیادی از مسیر به اتمام رسیده و عملیات ریل گذاری آنکه امروز آغاز می‌شود، تا پایان امسال به ایستگاه خاش به طول ۱۵۰ کیلومتر می‌رسد.
دستیابی به هدف هاب ترانزیتی شدن مرکز آسیا با تکمیل پروژه تا سرخس
اگرچه اتصال بندر استراتژیک چابهار با خط آهن به شبکه ریلی در زاهدان از اهمیت بالایی برخوردار است، اما کارشناسان معتقدند امتداد آن از زاهدان به زابل، بیرجند، تربت حیدریه و نهایتاً از طریق مشهد، به خط آهن سرخس-سرخس در شمال شرق کشور برای توسعه ترانزیت کالا از کشورهای آسیای میانه، روسیه، حاشیه دریای خزر و قفقاز و همچنین اتصال آن به افغانستان از طریق راه آهن خواف-هرات از اهمیت بالاتری برخوردار است.
برخی اهداف راه آهن چابهار-زاهدان به این شرح است:
۱- ایجاد کریدور تمام ریلی در شرق کشور از جنوب تا شمال
۲- اتصال چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور به شبکه ریلی
۳- کمک به توسعه سواحل مکران از طریق ایجاد حمل و نقل ریل
۴- اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آب‌های آزاد اقیانوسی
۵- ایجاد بستر مناسب برای توسعه و رشد اقتصادی شهرهای محور ریلی شرق کشور
۶- صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش تصادفات جاده‌ای
۷ - ایجاد توسعه و امنیت پایدار در منطقه
۸- ایجاد همکاری‌های دائمی با کشورهای منطقه و سایر کشورها با ایجاد تبادلات تجاری و ترانزیتی
۹- امکان انتقال کالاهای کشورهای همسایه از جمله افغانستان از طریق ریل
ویژگی‌های فنی و اجتماعی خط آهن چابهار-زاهدان
بر اساس اعلام‌های قبلی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، پیش بینی می‌شود با احداث و تکمیل راه آهن چابهار - زاهدان در سال نخست راه اندازی این طرح (۱۴۰۱)، ۹۲۷ هزار مسافر و ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن بار از این محور جابجا شوند و در سال ۱۴۲۰ این میزان جابجایی به ۲ میلیون و ۴۰ هزار مسافر و ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تن بار افزایش یابد.
شهرهای واقع در مسیر راه آهن چابهار زاهدان عبارتند از شهر جدید تیس، شهرستان کنارک، نیکشهر، ایرانشهر و خاش؛ ۳۴ ایستگاه نیز در این محور قرار دارد که ۶ ایستگاه آن اصلی و درجه یک و مابقی درجه ۳ هستند؛ یک ایستگاه هم تشکیلاتی است.
آنگونه که معاون ساخت و توسعه راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور پیش از این به مهر خبر داده بود، برای ساخت این مسیر ریلی ۶۲۸ کیلومتری، ۳۹ دستگاه تونل به طول مجموعاً بیش از ۱.۵ کیلومتر، ۱۲۸ دستگاه پل به طول بیش از ۱.۵ کیلومتر و ۸۰ تقاطع با راه‌های اصلی و فرعی استان سیستان و بلوچستان تعبیه شده است.
همچنین عرض مسیر ۷ متر و سرعت طراحی شده برای قطارهای مسافری ۱۶۰ و باری ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در نظر گرفته شده است.
منابع مالی پیش بینی شده برای احداث خط آهن چابهار زاهدان، علاوه بر اعتبارات ردیف بودجه‌ای سالانه، شامل: ۱. تأمین اعتبار ۳۰۰ میلیون یورویی از محل تسهیلات صندوق توسعه ملی است که اواخر سال ۹۷ با موافقت رهبر معظم انقلاب به این پروژه به صورت مرحله‌ای در حال تزریق است و نیز، ۲. پیش بینی تأمین ۲۵ درصد مبلغ قرارداد حداقل به میزان ۵۰۰ میلیارد تومان توسط قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) می‌شود.
معاون شرکت ساخت: ریل گذاری از زاهدان شروع می‌شود / ۳۰۰ میلیون یورو کافی است
عباس خطیبی معاون ساخت و توسعه راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه امروز ریل گذاری راه آهن چابهار-زاهدان آغاز می‌شود، گفت: در سال‌های گذشته که اجرای این پروژه در جریان بود، در مواردی با مشکل کمبود منابع مالی مواجه می‌شدیم؛ تا اینکه با موافقت رهبر معظم انقلاب، تسهیلات ۳۰۰ میلیون یورویی از محل صندوق توسعه ملی به این پروژه اختصاص یافت.
وی ادامه داد: از اواخر سال گذشته قصد داشتیم ریل گذاری این محور را آغاز کنیم که با معضل شیوع کرونا مواجه شدیم و به امروز موکول شد.
معاون شرکت ساخت و توسعه افزود: تزریق منابع صندوق توسعه ملی به پروژه، توانست اتفاقات خوبی برای آن رقم بزند و توانستیم با این منابع، ماشین آلات و نیروی انسانی جدید به آن وارد کنیم.
خطیبی با اشاره به اینکه ریل مورد نیاز این پروژه ۱۰۰ درصد تولید داخل است و از محصولات ذوب آهن در آن استفاده می‌شود، اظهار داشت: طبق مذاکراتی که با این شرکت و قرارگاه داشتیم، ذوب آهن تا کنون هزار تن ریلی ملی به زاهدان منتقل کرده است؛ قرارگاه خاتم (ص) نیز کارخانه تولید تراورس در زاهدان راه اندازی کرده تا همزمان محصولات آن در این پروژه مورد استفاده قرار گیرد.
به گفته این مقام مسئول در وزارت راه، ریل گذاری به دلیل آنکه زاهدان در شبکه ریلی قرار دارد، از این ایستگاه آغاز می‌شود که از سمت ایستگاه جیگولی در انتهای خط کرمان-زاهدان خواهد بود.
وی ادامه داد: پس از آن به سمت خاش و ایرانشهر ریل گذاری ها ادامه می‌یابد؛ با توجه به اینکه ریل گذاری این محور قرار است مکانیزه انجام شود، از سرعت بالایی برخوردار است.
معاون شرکت ساخت و توسعه، پیشرفت کلی طرح راه آهن چابهار-زاهدان را ۴۴ درصد و پیشرفت زیرسازی آن را ۶۱ درصد دانست و گفت: در بخش‌هایی که زیرسازی تکمیل شده، بالاست گذاری می‌کنیم.
به گفته خطیبی، ۳۰۰ میلیون یوروی تخصیص از سوی صندوق توسعه ملی، کفاف مخارج تکمیل این پروژه را خواهد داد و احتمالاً به تعدیل جدید قیمت‌ها نیازی نخواهیم داشت.