به گزارش خبرنگار مهر، دو هفته قبل در اقدامی بی سر و صدا، گیت های اخذ عوارض دستی و نقدی قطعه یک آزادراه تهران-شمال که بهمن ماه سال گذشته با حضور رئیس جمهور به بهره برداری رسیده بود، به باند برگشت این آزادراه بازگشت.
این در حالی است که بیش از یک سال از آغاز طرح اخذ الکترونیکی عوارض آزادراه‌ها می‌گذرد و در مرحله اول قرار بود ۴ آزادراه تهران-قم، تهران-ساوه، کرج-قزوین و قزوین-رشت به عنوان آزادراه‌های پایلوت دریافت الکترونیکی عوارض انتخاب شوند؛ همچنین دو آزادراه همت-کرج و تهران-شمال نیز از همان ابتدای افتتاح و بهره برداری، بدون ایجاد تأسیسات دریافت عوارض نقدی احداث شده بودند و خودروهای عبوری از این آزادراه، عوارض آن را به صورت الکترونیکی پرداخت می‌کردند.
با توجه به اینکه آزادراه‌های کشور در حال حاضر با سرمایه گذاری بخش خصوصی احداث می‌شوند، دریافت عوارض برای سرمایه گذار با هدف استهلاک اصل و سود سرمایه از اهمیت بالایی برخوردار است؛ برای دولت نیز دریافت منظم عوارض آزادراه‌ها از این منظر اهمیت دارد که سبب جلب اعتماد سرمایه گذار بخش خصوصی شده و می‌تواند از این سرمایه گذاران برای پیشبرد سایر پروژه‌های عمرانی خود بهره ببرد.
طرح دریافت عوارض الکترونیکی آزادراه‌ها متوقف شد؟
با این حال، بازگشت گیت های دریافت نقدی عوارض در آزادراه تهران-شمال و همچنین راه اندازی مجدد فرآیند دریافت نقدی عوارض در آزادراه تهران-قم در روزهای اخیر نشان می‌دهد، وزارت راه و شهرسازی در اجرای طرح دریافت عوارض الکترونیکی آزادراه‌ها با مشکل روبه رو شده است.
موضوعی که سبب واکنش وزیر راه و شهرسازی نیز شد.
وزیر راه: اگر مردم همراهی نکنند، مجبوریم گیت های دریافت نقدی عوارض را بازگردانیم
محمد اسلامی چهارشنبه هفته گذشته در حاشیه مراسم افتتاح مرکز جهادی پیشرفت راه‌آهن، در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که اگر مردم عوارض آزادراهی به صورت الکترونیک را پرداخت نکنند چه مشکلی در ادامه پروژه الکترونیکی شدن آزاد راه‌ها رخ خواهد داد، توضیح داد: امیدوارم مردم کمک کنند، طرح‌های تکمیلی برای الکترونیکی کردن آزادراه‌ها نیازمند همکاری مردم است.
وی ادامه داد: در ۴ آزادراه پروژه الکترونیکی کردن عوارض را شروع کردیم و اگر مردم نسبت به پرداخت الکترونیکی عوارض آزادراهی کم کاری کنند مجبوریم برگردانیم، سرمایه‌گذار نمی‌تواند اقساط تسهیلات را پرداخت کند و باید مردم عوارض الکترونیک را به موقع پرداخت کنند تا ما از الکترونیکی کردن عوارض آزادراهی در ادامه منصرف نشویم.
معاون وزیر راه: نیمی از خودروهای عبوری از آزادراه‌ها عوارض نمی‌دهند
بلافاصله پس از اظهار نظر وزیر راه، خیرالله خادمی معاون وزیر راه و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل نیز همان روز (چهارشنبه هفته قبل) در برنامه زنده شبکه خبر با موضوع عوارض الکترونیکی آزادراه‌ها اظهار داشت: از اوایل سال ۹۸، ۵ آزادراه که در اختیار وزارت راه و شهرسازی بود، بابت الکترونیکی شدن عوارض، مشخص و این پروژه در عوارضی این آزادراه‌ها اجرا شد.
وی افزود: پس از آن مقرر شد الکترونیکی شدن عوارض آزادراه‌ها در بقیه آزادراه‌های کشور هم اجرا شود، به هر حال این کاری ضروری است که موجب تسهیل رفت و آمد، کاهش ترافیک و کاهش توقف و ایستایی خودروها در عوارضی‌ها می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: موردی که در یک سال اخیر در این باره رخ داد، این است که با مشکل عدم پرداخت عوارض الکترونیک از سوی مردم مواجه هستیم، پلاک خودرو به محض عبور از عوارضی ثبت می‌شود و به مالک خودرو پیامکی مبنی بر پرداخت عوارض، همچنین آدرس پرداخت، ارسال می‌شود و یا کاربر می‌تواند از طریق وب سایت یا اپلیکیشن و چندین روش دیگر این عوارضی را پرداخت کند و تا ۴۸ ساعت هم مهلت وجود دارد این عوارضی پرداخت شود و در این مدت خودرو جریمه نمی‌شود.
وی ادامه داد: در یک سال اخیر با وجود مناسب بودن شرایط الکترونیکی شدن عوارضی آزادراه‌ها، استقبال مردم از این روش مناسب نبود، در این یک سال ۵۰ درصد عوارض‌ها هنوز پرداخت نشده است؛ این عدم پرداخت، موجب شده سرمایه‌گذاران به منابع مالی خود نرسند.
مدیرعامل شرکت ساخت: به این نتیجه رسیدیم که فعلاً عوارض الکترونیکی ادامه نیابد
خادمی اضافه کرد: تأکید وزیر راه و شهرسازی این است که در این ۵ آزادراه الکترونیکی شدن عوارض ادامه یابد، ولی به این نتیجه رسیدیم که با این شرایط شاید این سیستم ادامه نیابد، در همین آزادراه تهران-شمال گیت‌های عوارضی از روز اول الکترونیک بود اما کمتر از ۱۰ درصد از کاربران عوارض را پرداخت کردند و همین امر موجب شد که سرمایه‌گذار دچار مشکل شود و بنابراین باند برگشت را نقدی کردیم.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور افزود: اگر مردم از این سیستم استقبال نکنند ممکن است سیستم ETC (پرداخت الکترونیک عوارضی) در آزادراه‌های خصوصی لغو شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره اهرم‌های دولت برای پرداخت عوارض الکترونیک گفت: وزیر راه و شهرسازی تفاهم‌نامه‌ای با پلیس راه امضا کرده است تا از اهرم پلیس استفاده کنیم، اما تا مردم استقبال نکنند هیچ راهی وجود ندارد و فقط همکاری مردم لازم است.
مشاور وزیر راه: تفاهم نامه وزارت راه و پلیس برای وصول عوارض است نه جریمه خودروها
در همین ارتباط سید حسین میرشفیع، مشاور وزیر راه و شهرسازی در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: وزارت راه و شهرسازی در حال انجام توافقی با پلیس راهور برای وصول عوارض است.
وی ادامه داد: اگر این توافق نهایی شود، مشکلات عدم امکان دریافت عوارض هم برطرف خواهد شد.
مشاور امور زیربنایی وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: به هیچ وجه قرار نیست اخذ عوارض الکترونیکی جمع آوری و متوقف شود؛ وزیر راه و شهرسازی دستور قاطع داده که اخذ الکترونیکی عوارض آزادراهی ادامه یابد.
میرشفیع گفت: قرار است آزادراه‌های جدید هم افزوده شود؛ در حال حاضر کسانی که عوارض الکترونیکی را نمی‌دهند، جریمه نمی‌شوند چون ما به دنبال این مسیر نرفته‌ایم اما قانونا می‌شود این موضوع را پیگیری کرد. البته این تفاهم نامه وزارت راه با پلیس برای وصول عوارض است نه جریمه خودروهایی که عوارض نمی‌دهند.
نماینده بخش خصوصی: سرمایه گذاران، از ساخت آزادراه دلسرد شده‌اند
در همین رابطه، خدایار خاشع، دبیر کمیته شرکت‌های سرمایه گذار در آزادراه‌ها (نماینده بخش خصوصی) در گفت وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: سیستم عوارض الکترونیکی آزادراه‌ها از همان ابتدا به مشکل برخورد به گونه‌ای که در ۱۰ ماه پس از راه اندازی این سیستم، ۶۰ درصد خودروهای عبوری عوارض آزادراه را پرداخت نمی‌کردند.
وی افزود: این موضوع سبب دلسردی شرکت‌های سرمایه گذار در حوزه ساخت آزادراه شده و درنتیجه از دو هفته گذشته باند برگشت قطعه یک آزادراه تهران-شمال، اقدام به راه اندازی گیت اخذ دستی و نقدی عوارض کرده است.
نماینده بخش خصوصی خواستار تدوین و تصویب قوانین بالادستی این موضوع با همکاری وزارت راه و کمیسیون عمران مجلس شد تا این فرآیندی که می‌تواند کارآمد باشد، در ادامه راه با مشکل حادتر مواجه نشود.