به گزارش خبرگزاری مهر، اولین نشست هم اندیشی «شیوههای بینالمللی تبلیغ در عرصه رسانه» با حضور کارشناسان تبلیغ عرصه بینالملل و مدیران و متولیان گروه معارف اسلامی شبکه جام جم و برنامه سمت خدا به میزبانی مجمع جهانی اهل بیت (ع) برگزار شد.
در این نشست دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) اظهار داشت: امروزه شبکهها و رسانههای داخلی و برون مرزی فرصت ارزشمندی برای ترویج معارف دین فراهم کردهاند. باید با شناخت دقیق رسانه، پیام و مخاطب بیشترین استفاده را از فرصت پیش آمده داشته باشیم.
آیتالله رضا رمضانی با تأکید بر ضرورت مطالعه میدانی و گفتگو با کارشناسان تبلیغ در عرصه بینالملل برای تهیه نقشه راه، درباره شاخصهها و ویژگیهای شیعه گفت: باید آموزههای محوری و راهبردی شیعه را شناسایی کنیم و تاکیدمان در عرصه تبلیغ بر روی همان محورها باشد. بحث عقلانیت در شیعه برجسته و غالب است این امتیاز مهمی برای مکتب اهل بیت (ع) است و دنیای امروز هم از آن استقبال میکند. در قرآن بیش از ۳۰۰ آیه درباره عقلانیت وجود دارد. ویژگی دیگر معنویت تشیع است امروزه غرب به دنبال معنویت است و معنویت شیعی به عنوان یک معنویت حقیقی میتواند نقش مهمی در مقابل معنویتهای کاذب ایفا کند. محور بعدی عدالت است که از ارکان اندیشه شیعی است. عدالت در آیات و روایات ما بسیار مورد توجه قرار گرفته است. همچنین اندیشه مقاومت و ظلم ستیزی از برجستگیهای اندیشه تشیع میباشد؛ تشیع دین عزت و سربلندی است و این از مهمترین آموزههایی است که وجه تمایز ما را از مسیحیت نشان میدهد. برخی از روشنفکران، اسلام رحمانی را به گونهای طرح میکنند که هیچ جهاد و یا مقاومتی در آن نیست در حالی که مقاومت ذیل بحث رحمت خداوند است.
وی افزود: در معرفی دین، برجسته کردن زبان عقل و فطرت مهم است. در حوزههای اجتماعی، عقلانیت باید معنویت محور بوده و معنویت باید عقلانی باشد؛ همه ارکانی که گفتیم با هم نسبت دارند و یکدیگر را کامل میکنند. همچنین سخن از کرامات و معجزات و امثال اینها باید چاشنی بحثها و در راستای آن محورها باشد. چون بعضی از مطالب سخنرانان با منطق عقل جور در نمیآید و باعث تضعیف برخی اعتقادات مردم میشود. محور برخی سخنرانیها کرامت گویی است؛ اینگونه سخنرانیها اثر بلند مدت و معرفت افزایی ندارد اگر تاثیری هم باشد کوتاه مدت است. باید بر طبق حدیث "رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا"، علوم اهل بیت (ع) را با روش اعتدال به مردم تبیین کنیم؛ احکام را یاد گرفته و به دیگران یاد بدهیم و این باید محور باشد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) با بیان اینکه تبلیغ، گفتگو، پرسش و پاسخهای مبلغان باید کارکرد رفتاری و اخلاق محور باشد، در ادامه گفت: ضرورت دارد در منابر مناقب اهل بیت (ع) گفته شود و مباحث عقاید با عقل و فطرت بیان شوند؛ چون زبان قرآن، زبان عقل و فطرت است. در یکی از مناطق آلمان پروژه تحقیقاتی آغاز کردند که قرآن، کتاب امروز نیست چون زبان و پیامبر آن متعلق به قوم و سرزمین دیگری است و از قرآن صرفاً باید به مباحث موعظه آن توجه کنیم نه آیات جنگ و جهاد؛ پس قرآن نمیتواند کتاب زندگی برای تمام بشر و همه اقشار و ملتها باشد. به آنها پاسخ دادم که مخاطب قرآن، عقل و فطرت است. قرآن کتاب زندگی انسانها است به خاطر اینکه احکام عقلی و فطری قرآن، فرازمانی است و پیامبر (ص) هم طبق صریح آیات قرآن، برای تمام بشریت آمده است و نه محدوده جغرافیایی خاص.
وی با بیان اینکه برای گفتن سخن باید ملاحظات زیادی مورد نظر داشت، افزود: به دلیل گستردگی ابزار اطلاع رسانی و وجود شبکههای اجتماعی، امکان دارد عالمی در جایی سخنی بگوید و برخی مغرضانه این سخن را همه جا منتشر کنند و این سبب وهن دین یا حملاتی علیه دین شود. همچنین نباید همه چیز را به اسلام نسبت داد که از نظر اسلام اینگونه است و … گاهی برخی سخنها که در میان علما هم مخالفان زیادی دارد به عنوان رای قطعی اسلام معرفی میشود و دشمنان اینها را برجسته کرده و علیه دین به کار میبرند؛ باید به امور یقینی و قدر متیقنها توجه داشت و امور اختلافی را حتیالامکان بیان نکرد.
آیتالله رمضانی همچنین گفت: ضروری است در کنار بیان احکام، عقاید و اخلاق به فلسفه این مباحث نیز بپردازیم و تبیین کنیم. اغلب مخاطبان در غرب و اروپا سکولار هستند لذا ادبیات و نحوه بیان باید بینالمللی باشد، به گونهای که آنها هم بتوانند با مباحث ناب اسلامی ارتباط برقرار کنند. در معارف دینی، دعاهای طلایی داریم مثل دعا کردن به شفای همه مریضها، برطرف شدن فقر همه مستمندان، آزادی اسیران و … که این دعاها مسلمان و غیر مسلمان ندارد و همه دنیا را شامل میشود. ترویج اخلاق محوری از موضع دین و معرفی قرآن به عنوان کتاب زندگی باید محور باشد.
وی با بیان اینکه پاسخ به شبهات، متناسب با زمان و به شکل ایجابی باشد، افزود: در ارائه مطالب دینی به زبان و ادبیات مخاطبان توجه کنیم. دستاوردهای نظام را با توجه به ذائقه عمومی مردم بیان کنیم. مبلغان عرصه بینالملل باید بر فن و مهارت تبلیغ مسلط باشند. همچنین باید توجه داشت که برخی سوالات و مباحث مثل احکام برای ما بدیهی است اما برای برخی مخاطبان خارج کشور، نظری است و باید برای آنها تبیین کرد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) ادامه داد: مکرر دیدهایم که مجری برای اداره برنامه دینی تربیت نشده و آمادگی و مهارت لازم را ندارد. باید نیروهایی برای اداره برنامه دینی تربیت شوند و این کار پشتوانه میخواهد. همچنین ضرورت دارد برای مخاطبان مختلف از جمله کودک، نوجوان، جوان و زنان برنامههای مستقل و ویژه تهیه شود.
وی با بیان اینکه امروزه دنیا تشنه معنویت است، افزود: در دانشگاههای بزرگ دنیا دنبال شناخت این معنویتی هستند که به برکت انقلاب به وجود آمده است؛ لذا کرسیهای اسلام شناسی، تشیع شناسی و شناخت عرفان شیعی را راه اندازی کردهاند و به صورت دقیق درباره این مباحث تحقیق میکنند.
آیتالله رمضانی با بیان اینکه امروز بهترین زمان برای تبلیغ در عرصه بینالملل است افزود: باید مخاطب، زبان و ادبیات بینالملل را شناخت. مخاطبان مدینه و مکه ی قرآن متفاوت هستند، لسان آیات الهی نیز در مواجهه با این دو گروه تفاوت دارد. به همین دلیل برخی جاها باید به مباحث اخلاق و معنویت بپردازیم و جایی که مخاطبان ما افراد مؤمن و با ایمانی هستند میتوان به مباحث دیگر پرداخت.
وی با توجه به در پیش بودن ماه محرم اظهار داشت: امام حسین (ع) فقط متعلق به شیعیان نیست بلکه علاوه بر مسلمانان به همه انسانها و آزادی خواهان تعلق دارد. امام حسین (ع) شخصیت جهانی است. اگر بخواهیم به جریان عاشورا از ابعاد اخلاقی، عرفانی، اجتماعی، سیاسی و … نگاه کنیم به صاحب نظران و متخصصان مربوطه نیاز داریم. چون رسانه بینالمللی است، نگاه نیز باید بینالمللی باشد. امام حسین (ع)، امام البشر است و نباید محدود معرفی شود.
پیش از سخنان دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع)؛ حجج اسلام سید حسین حسینی قمی کارشناس برنامه سمت خدا و مسئول سابق مرکز اسلامی در سوئد، موسوی خراسانی و واعظی از مبلغان عرصه بینالملل، سیدمحسن میرباقری کارشناس قرآنی رسانه ملی، سید عبدالمجید رکنی تهیه کننده برنامه سمت خدا و محمد مهدی ملک قاسمی مدیر گروه معارف اسلامی شبکه جهانی جام جم، دیدگاهها و نظرات خود را درباره اقتضائات و ضرورتهای شناخت راههای تبلیغ در عرصه رسانه بیان کردند.