خبرگزاری مهر، گروه استانها- آناهیتا رحیمی؛ جامعه شناسانی که بر حاکمیت تکنیک تأکید میکنند بر این باور هستند که فناوری و تکنولوژی، سبک زندگی، روابط و تعاملات اجتماعی را تغییر میدهد. امروزه نیز دنیا با تمام تغییرات قابل ملاحظه نسبت به زمانهای گذشته در حال حرکت به سوی پیشرفت است. دنیایی که امکانات جدیدی را به ارمغان آورده و کمتر کسی میتواند بدون اینترنت و حتی گوشی موبایل زندگی کند.
اگر در یک نگاه، دنیای امروز را با زمانهای گذشته که چندان دور هم نیست مقایسه کنیم به این نتیجه میرسیم که برخی از کارهای سنتی همچون تهیه مواد غذایی رب، آبلیمو و آبغوره در حیاط منازل قدیمی رنگ باخته است و اکثر افراد در آپارتمانهای لوکس زندگی میکنند و نسبت به این گونه موارد، نگاه تمسخر آمیزی دارند.
زندگی اکنون به سفارشات اینترنتی، تهیه غذاهای فستفودی، خرید از هایپرمارکتها همراه با قرعه کشیها ختم میشود؛ دنیایی که به نوعی راحتی را بر تجربه لذت روزهای گذشته ترجیح داده و اکثر افراد نیز شیفته آن شدهاند.
زندگی امروزی، اکنون بر روی دایره فضاهای مجازی گسترده شده است که در انتخاب پخت غذا و پوشاک، یاور بی همتایی به شمار میرود.
شتاب تغییر به دلیل فناوری و تکنولوژی
دکترای جامعه شناسی با اشاره بر سخنرانی مقام معظم رهبری در روز اول فروردین سال ۱۳۹۷ در مشهد مقدس، مبنی بر اینکه فناوری فرهنگ و سبک زندگی به وجود میآورد، به خبرنگار مهر گفت: با فناوری و تکنولوژی جدید از قرن هجدهم و ورود صنعت، به تدریج سبک زندگی، امیال و شیوه زندگی تغییر پیدا کرد و شتاب تغییر به دلیل فناوری و تکنولوژی، سبک زندگی انسانها را از غذا خوردن تا پوشاک تغییر داد.
آنچه که زندگی اجتماعی را تغییر داده، تکنیک و فن است که بر اساس تئوری تکنوکراتها، فن آوری و تکنولوژی عاملی برای تغییر سبک زندگی، روابط و تعاملات اجتماعی است
امان اله قرایی مقدم با تأکید بر اینکه فناوری و تکنولوژی، پدید آورنده فرهنگ است ادامه داد: آنچه که زندگی اجتماعی را تغییر داده، تکنیک و فن است که بر اساس تئوری تکنوکراتها، فن آوری و تکنولوژی عاملی برای تغییر سبک زندگی، روابط و تعاملات اجتماعی است.
فناوری پدید آورنده فخرفروشی و اشرافیگری
وی افزود: فناوری موجب پدید آمدن فخرفروشی و اشرافی گری میشود که همین نتیجه تغییرات تکنولوژی است که زمانی که تکنولوژی پدید آمد فکر نیز تغییر یافت.
قرایی مقدم توضیح داد: در جامعه شناسی هر چیزی که کارکرد بهتری داشته باشد باقی مانده و دیگری که کارکرد خود را از دست داده از بین میرود.
وی در پایان گفت: اگر ما به دنبال توسعه و رشد هستیم باید تکنولوژی داشته باشیم.
برخی از کارها با مرور زمان رنگ باخته است
در این میان یکی از شهروندان تبریزی به خبرنگار مهر گفت: اینکه شیوه زندگی در مقایسه با گذشته تغییر پیدا کرده شکی در آن نیست اما آدمی باید خود را در هر دوره با این تغییرات سازش دهد.
معصومه خانم ادامه داد: اما برخی از تغییرهایی که در سبک زندگی شاهد آن هستیم مواردی است که در گذشته تمام بانوان خانه دار آن را بدون هیچ خجالت انجام میدادند اما این روزها تمام آن کارها رنگ باخته است.
وی گفت: در زمان قدیم هر دختری قبل از ازدواج خود، فوت و فن کارهایی مثل تهیه رب خانگی، آبلیمو، آبغوره را از مادر خود آموزش میدید اما با گذشت زمان، همین کارها که روزی هنر بود اکنون از چشم افتاده و همه افراد در صدد تهیه این مواد غذایی به صورت حاضری هستند.
این شهروند تبریزی در پایان اضافه کرد: با وجود اینکه کارهای سنتی در زمان حاضر از دید برخی از افراد از مد افتاده اما من به دلیل سالم بودن و عدم مواد نگه دارنده تمام مواد غذایی مورد نیاز را خودم تهیه میکنم.
کنترل سبک زندگی
دکترای روانشناسی معتقد است که سبک زندگی امری نیست که بتوان از دست آن و یا گاهی از شر آن رها شد بلکه باید با اتحاد برای برخی قضیهها و بهانههای کوچک برای بهتر شدن، سبک زندگی را کنترل کرد تا هم از دست روی بد تغییر در امان ماند و هم زندگی دلخواه و به روزی داشت.
روزنا اصغرنژاد ادامه داد: تغییر سبک زندگی بحثی است که نمیتوان آن را خوب یا بد دانست؛ گاهی جنبه خوب به خود گرفته و باعث نجات زندگی انسانها در برخی اوقات میشود اما گاهی نیز روی بد خود را نشان داده و موجب از هم دور شدن و سردیهای افسار گسیختهای میشود.
جنبههای خوب و بد تغییر سبک زندگی
وی به تغییر سبک زندگی بشر در طول سالهای نه چندان دور اشارهای کرده و افزود: شاید به این علت باشد که خانوادههای پر جمعیت، رفته رفته جایگاه خود را به خانوادههای کم جمعیت تغییر داده و همین امر موجب کاهش صمیمیت بین خانوادهها شده که از سویی کم فرزندی و تک فرزندی را نیز بر خانوادهها حاکم ساخته است.
خانوادههای پر جمعیت، رفته رفته جایگاه خود را به خانوادههای کم جمعیت تغییر داده و همین امر موجب کاهش صمیمیت بین خانوادهها میشود
وی در ادامه توضیح داد: همین امر موجب توجه زیاد خانوادهها بر فرزندان و حمایت زیاد آنان میشود که کاهش احساس مسئولیت در آنان را در پی داشته و در نتیجه حس راحت طلبی و سهل گیری را در بسیاری از این فرزندان، پرورش میدهد و به نوعی با واژه صبر، غریب شده و در سایه تکنولوژیهای جدید به خصوص تلفن همراه که به راحتی کار همه را راه میاندازد، از دست صفهای طولانی که ساعتها صرف این قضیه میکردند خلاص شدهاند.
مادران شاغل، یک بحث اصلی در این حوزه
اصغرنژاد به خبرنگار مهر گفت: بحث اصلی مادران شاغل در این حوزه میباشد؛ مادرانی که در گذشتهها، خودشان رب و آبلیمو تهیه میکردند اما در حال حاضر جای آنان را مادرانی پر کردهاند که در خانههای ۵۰ متری زندگی میکنند و حتی جایی برای ظرف رب ندارند چه برسد به اینکه بخواهند از این قبیل کارها انجام دهند.
به گفته دکترای روانشناسی واقعیت امر این است که آیا در دنیایی که لحظه به لحظه در حال تغییرات است آیا خود را میتوان کنار کشید و تأثیر نپذیرفت؟
وی ادامه داد: در این میان آنچه که مورد توجه است خوراکیهای سالمی بود که از دل همین خانههای قدیمی و حیاطها بیرون میآمد و این غذای سالم، تن و روح سالمی تحویل جامعه داده و علاوه بر این نتیجه نیز میگرفت.
فضای مجازی و شیوع ویروس کرونا
وی اضافه کرد: اکنون زندگی ما به گونهای شده است که به لطف فضای مجازی (به تازگی شیوع ویروس کرونا هم مزید بر علت شده است) حال و احوال مجازی به راه انداختهایم؛ دیگر چه انتظاری از کسی میتوان داشت که ماهها پدر و مادر خود را ندیده و صرفاً بر یک احوالپرسی اینترنتی بسنده کرده است. آیا انتظار داریم این فرد، خرید خود را پیاده انجام دهد و یا غذای خود را بپزد.
اصغرنژاد در پایان گفت: نکته نگران کننده این است که مادرانی که خودشان رب تهیه میکردند جای آنان را مادرانی پر کرده است که اهل اینگونه کارها نبوده و حتی دل و دماغ این کارها را نیز ندارند؛ حال نگرانی اصلی در اینجاست که نسل بعد این مادران چه خواهد شد؟
دنیای امروز با تمام تغییرات در حال گذر است؛ دنیایی که نمیتوان خود را از تمام تغییرات موجود در آن کنار کشید و بی تفاوت ساخت؛ باز شدن پای فضاهای مجازی چندان بی تقصیر هم نیست اما نباید رسم پدر و مادران خود را بر شتاب زدگی دنیای امروز ناشی از پیشرفتهای تکنولوژی قربانی کرد.