یک فعال محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه تخریبهای بسیاری در منطقه طبیعی تنگ سرخ صورت گرفته است، گفت: اخیراً نیز با حضور مدیران کل سازمان محیط زیست و منابع طبیعی فارس و همچنین تشکلهای محیط زیستی و نمایندگان شبکه تشکلهای محیط زیستی فارس از منطقه تنگ سرخ واقع در شمال غرب شیراز بازدید به عمل آمد.
بهمن ایزدی با اظهار تأسف از تخریب گسترده و تغییر کاربری میراث ارزشمند طبیعی منطقه، افزود: بسیاری از اراضی منطقه با فنس و حصارکشی به صورت غیر قانونی به عرصههای خصوصی و باغات شخصی تبدیل شده است.
این فعال محیط زیست ادامه داد: زمینهای منابع طبیعی و مراتع که بسیاری از آن نواحی تا سالهای اخیر جزو ایل راههای عشایر کوچنده قشقایی محسوب میشدند با تغییر کاربری، به زمینهای کشاورزی تبدیل و موجب شدهاند که شکل ناحیههای طبیعی و کارکردهای اکولوژیک و هیدرولوژیک آن مناطق به شدت آسیب ببیند.
وی در ادامه با اشاره به فعالیت غیر قانونی و معدن کاوی در این منطقه افزود: سنگهای لایهای و مطبق طبیعی که نقش عمدهای در حفظ خاک منطقه دارند در طول سالیان گذشته توسط بهره برداران، غیر قانونی تخریب شدهاند و تاکنون پنج دهانه معدن غیر قانونی با تخریب پوشش گیاهی در آن بوم ناحیه ایجاد شده است.
ایزدی یادآور شد: مخربان، سنگهای مالون منطقه تنگ سرخ که کاربردهای مختلف ساختمانی دارد را به قیمتهای گزاف در شیراز و شهرکهای اقماری به فروش میرسانند.
این فعال محیط زیست ادامه داد: متأسفانه تاکنون هیچ برخورد جدی در این زمینه با متخلفان نشده و آنها به علاوه عملیات استخراج در آن پنج دهانه معدن غیر مجاز، با ایجاد راههای دسترسی متعدد به طول چندین کیلومتر، خسارات غیر قابل جبرانی به رویشگاههای گیاهی و زیستگاههای جانوری وارد آوردهاند.
نابودی سروهای ۴۰۰ ساله
ایزدی در ادامه افزود: از سالیان گذشته تاکنون تحت لوای معدن کاوی، تصرف اراضی، ایجاد راههای مواصلاتی توسط متخلفین، موجب شده که تعادلات اکولوژیکی تنگ سرخ و ارتفاعات پیرامونی آن به شدت خسارت ببیند. آتش زدن مکرر جنگلهای متراکم و پوشش گیاهی که در واقع از عرصههایی هستند که مالکیت ملی دارد از جمله شگردهای غاصبین در تنگ سرخ است تا متعاقباً با از بین بردن رویشگاههای طبیعی و با تغییر کاربری آن عرصهها، آن نواحی را غصب کنند.
وی تاکید کرد: لذا با ضعف برخورد دستگاههای اجرایی ذی ربط، اقدامات غاصبان در اراضی متصرفی تثبیت شده و برای تصرف سایر اراضی دولتی که از انفال محسوب میشود، گستاختر شدهاند.
ایزدی با اشاره به اینکه برداشت سنگهای معدنی در این منطقه آسیب جدی به پوشش گیاهی و درختان وارد کرده است افزود: درخت و درختچههای جنگلی مانند بادام وحشی، زالزالک، کیکم و یا سرو کوهی که نقش مؤثری در تعادل آب و هوا دارند به دلیل تخریب صخرهها و استخراج مواد معدنی به شدت آسیب دیدهاند و حتی برخی از سروهای کوهی چهار صد ساله که در ایجاد توازن و تعادل شرایط طبیعی محیط، نقش ارزشمندی دارند، یا خشکیدهاند و یا در مسیر خشکیدگی قرار گرفتهاند.
وی تصریح کرد: کوه سرخ قلات، تنگ سرخ و ارتفاعات دراک در خود آبخوانهای پر اهمیتی در تأمین آب مورد نیاز شیراز دارند وهمچنین کانال ورودی هوای پاک به جلگه شیراز محسوب میشوند.
این فعال زیست محیطی ادامه داد: بخش زیادی از آب آشامیدنی سالم شهروندان شیراز و همچنین آب شرب بخش قابل توجهی از باغات قصردشت شیراز از این کوهها و تنگ سرخ تأمین میشود لذا این گونه فعالیتهای غیر مجاز و سود جویانه کوه خواران، در کوتاه مدت و بلند مدت تأثیر مخربی بر به هم خوردن تعادلات محیط زیستی و حتی اجتماعی شیراز تا بوم ناحیه دریاچه مهارلو میگذارد.
ایزدی با اشاره به اینکه در دامنه دراک ۱۱ دهانه چاه آب شرب وجود دارد، افزود: کوه سرخ هم وظیفه تأمین بخش وسیعی از آب شهرکهای اقماری شمال غرب شیراز را ایفا میکند که متأسفانه آن شهرکها به دلیل عدم برنامههای مبتنی بر آمایش سرزمین توسط مدیریت شهری شیراز، طی سه دهه گذشته بصورت قارچ گونه گسترش یافتند و هم اکنون شاهد تأثیرات زیانبار آن نواحی بر جلگه شیراز هستیم.
ایزدی با بیان اینکه احداث معدن شن و ماسه در محدوده کودیان، کوه قلات، تنگ سرخ و سرزمینهای پیرامونی آن بر اساس پروتکل مصوب شده در بهار امسال که به امضا سازمانهای دولتی ذیربط رسیده ممنوع است، افزود: ۲۴ معدن در مناطق قلات و حوالی کودیان واقع در شمال غرب کوه سرخ قلات مجوز فعالیت داشتند که بر اساس مفاد آن پروتکل مجوز ۲۲ معدن توسط سازمان صمت تمدید نشد.
وی تصریح کرد: قرار بود دو معدن دیگر که هنوز فعالیت معدن کاوی نیز انجام نداده بودند. بدون انجام هرگونه فعالیت معدن کاوی از آن محل به مناطق مناسب دیگری در اطراف شیراز منتقل شوند که متأسفانه از حدود سه هفته پیش بهره بردار یکی از این معادن بصورت غیر قانونی دستورالعملهای پروتکل موصوف را نادیده گرفته و تا کنون در حال فعالیت و تخریب بخش وسیعی از رویشگاههای غنی ارتفاعات جنوب شرق کودیان است و به اعتراضات بومیان و تشکلهای محیط زیستی آن ناحیه که محل سکونت شأن تحت تأثیر ریزگرد ناشی از معدن کاوی قرار گرفته، بی توجه است و همچنان به کار مخرب خویش ادامه میدهد.
وی با یادآوری اینکه از دو ماه قبل این منطقه با درایت سازمان حفاظت محیط زیست فارس به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد، افزود: شکار بی رویه در کوه سرخ قلات و دراک توسط متخلفین باعث به خطر افتادن حیات تنوع زیستی آن سامان و همچنین رو به انقراض قرار گرفتن کل و بز که بزرگترین پستاندار آن ناحیه است و به علاوه پرندگانی مانند کبک و تیهو و… شده است.