خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ؛ حسین بختیاری مدیرعامل مجمع هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی است که تلاش می‌کند بتواند زیرساخت‌های مشکلات هنرمندان این حوزه را به گوش مسئولان مربوطه برساند و آنها را با کمک نمایندگان مجلس به سرانجام برساند. از سال‌ها پیش او و همکارانش در این راستا فعالیت کرده‌اند حالا فعالیت شأن برای تشکیل کمیته صنایع دستی در مجلس به بار نشسته است چون این کمیته تشکیل شد و حالا می‌توانند مشکلات قانونی صنایع دستی را پیگیری کنند. بختیاری در سرای هنر فردوسی که جمع زیادی از هنرمندان صنایع دستی با همراهی بخش خصوصی در آنجا فعالیت دارند پاسخگوی سوالات خبرنگار مهر بود.
* از مدت‌ها پیش بحث تشکیل کمیسیون صنایع دستی مطرح بود گویا در مجلس بالاخره به آن پرداخته شد اما این بار با عنوان کمیته صنایع دستی فعالیت می‌کند. چه نیازی به تشکیل این کمیته وجود داشت؟
در جلسه‌ای با حضور رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس پیشنهاد کردیم کمیته صنایع دستی تشکیل شود این پیشنهاد مورد قبول واقع شده و در نهایت تشکیل شد و اکنون برای اولین بار کمیته‌ای تحت عنوان تبلیغات ارشاد گردشگری و صنایع دستی وجود دارد این کمیته قبلاً با نام ارشاد و تبلیغات وجود داشته و بعداً به آن گردشگری و صنایع دستی اضافه شد.
* یعنی هنوز صنایع دستی کمیته مستقلی ندارد؟
خیر. ندارد. ما از رئیس مجلس خواستیم تا دستور تشکیل کمیسیون صنایع دستی و گردشگری را صادر کند. هدف ما تشکیل کمیسیون است اما تا این روند طی و موافقت با آن گرفته شود؛ تشکیل کمیته می‌تواند مؤثرترین راه برای رسیدن به هدف اصلی باشد.
ما معتقدیم اگر وزارتخانه بزرگی مانند میراث فرهنگی وجود دارد باید کمیسیون مربوطه آن هم در مجلس وجود داشته باشد و نمایندگان مرتبط در این حوزه فعالیت کرده و قوانین و لوایح و طرح‌ها را بررسی کنند و روی آنها نظر دهند و به صحن مجلس ببرند. پس نیاز است که زیرساخت آن تشکیل شود پس تا زمان تشکیل آن زیرساخت اصلی ما می‌توانیم کمیته تخصصی در کمیسیون فرهنگی داشته باشیم. انتظار ما این است که صنایع دستی مورد توجه بیشتری قرار گیرد چون از زمان تشکیل صنایع دستی پس از انقلاب تا کنون، دوره دهم مجلس بیشترین فعالیت را در حوزه صنایع دستی داشته است. مانند تصویب قانون حمایت از هنرمندان و اساتید صنایع دستی، تصویب قانون تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه و مالیات بر ارزش افزوده صنایع دستی. ما در دوره قبلی پرتعدادترین فراکسیون‌های صنایع دستی و فرش را در مجلس داشتیم پس انتظار می‌رود این روند در دوره مجلس جدید بیشتر شود.
* چه مشکلاتی را با اعضای این کمیته در میان خواهید گذاشت؟
یکی از مشکلات ما حوزه بازرگانی و اقتصاد صنایع دستی است. سال‌های زیادی است که توصیه می‌کنیم این بخش را فعال کنند چون اگر این مشکل حل شود هنرمند هم می‌تواند بهتر تولید کند اما متأسفانه در حوزه بازرگانی یک ساختار مناسب و تلاشگر نداریم. ما اکنون از نمایندگان مجلس با تشکیل این کمیته می‌خواهیم تا به این موضوعات و مشکلات بپردازند و به این ترتیب بخشی از مطالبات خود را اعلام کنیم.
در حال تنظیم نامه‌ای برای رئیس کمیسیون هستیم تا فعالان صنایع دستی برای ارائه گزارش وضعیت موجود به حضور اعضا برسند ما معتقدیم تنها نمایندگان، عضو این کمیته نیستند بلکه همه افراد مرتبط عضو هستند. یکی از مشکلات بیمه هنرمندان صنایع دستی و قالیبافان بود این قانون برای سه دوره قبل است اما چرا هیچ وقت به آن پرداخته نشد. قبلاً بیش از ۷۰ هزار نفر بیمه بودند الان کمتر از ۴۰ هزار نفر بیمه شدند. چون دولت می‌بایست بودجه لازم را به سازمان تأمین اجتماعی می‌داد. دیدگاه متولیان دولتی به صنایع دستی نباید صرفاً اقتصادی باشد بلکه باید این نگاه به نگاه فرهنگی تغییر کند تمام میراث فرهنگی ساخته شده توسط بشر کار دست هنرمندان هنرهای سنتی و صنایع دستی بوده است.
موضوع دیگر در حوزه مالیاتی است که از هنرمندان گرفته می‌شود. گرفتن مالیات خوب است اما از چه کسانی؟ ما پیگیر هستیم تا این اتفاق نیفتد و برای فعالیت هنرمندان صنایع دستی مالیات در نظر گرفته نشود. یکی از دلایل ما برای اینکه می‌گوئیم متولیان وزارت میراث فرهنگی کارآمدی لازم را برای اداره امور ندارند همین است که در جلسات حضور پیدا کرده و می‌گویند هر کسی بالاتر از ۲۰۰ میلیون تومان درآمد سالانه داشت، مشمول مالیات شود. در واقع شخص وزیر میراث فرهنگی با این موضوع موافقت کرده است این اتفاق نشان می‌دهد که اهمیت صنایع دستی را درک نکرده‌اند آیا می‌دانند که ۲۰۰ میلیون تومان برای صنایع دستی چقدر می‌شود چطور از گردشگری حمایت می‌شود اما از هنرمندان صنایع دستی مالیات می‌گیرند؟ متأسفانه مدیران اکنون درایت لازم را برای اداره صنایع دستی ندارند.
* موارد دیگری که با نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در میان گذاشتید چه بود؟
در نامه‌ای به بیان برخی از مشکلات و مطالبات هنرمندان و صنعتگران و فعالان و تشکل‌های این بخش و طرح سوال از مسئولان اجرایی خصوصاً وزیر میراث فرهنگی پرداختیم مانند اینکه علت عدم اجرای قانون حمایت از اساتید و هنرمندان صنایع دستی ابلاغ شده اسفند ۹۶ چیست؟ علت عدم همکاری مناسب وزارتخانه با تشکل‌های صنایع دستی و اختصاص وام ۷ میلیارد تومان به تشکل‌های گردشگری چیست؟ چون اگرچه وام به گردشگری تعلق می‌گیرد اما به هنرمندان صنایع دستی توجهی نمی‌شود. مورد دیگر اینکه علت عدم حضور تشکل‌های ملی صنایع دستی در جلسات مهم و عدم شفافیت و برنامه مشخص معاونت مربوطه برای حمایت از تولید و صادرات صنایع دستی چیست و چرا به صورت شایسته از هنرمندان صنایع دستی آسیب دیده از کرونا حمایت نمی‌شود.
* اعلام شد که هنرمندان صنایع دستی هم می‌توانند از وام‌های حمایتی بهره مند شوند، چه تعداد هنرمند موفق به کسب این وام شدند؟
یک بار شنیدم که ۲۸ هزار نفر در سامانه کارا ثبت نام کرده‌اند تا این وام را بگیرند. ممکن است تعداد کمی باشند که می‌توانند وام حمایتی صنایع دستی را بگیرند به برخی از استان‌ها کمک شد که ناکافی است. ما به عنوان هنرمندان خلاق صنایع دستی به این وام‌ها نیاز نداریم مشکل اصلی ما عقب نگه داشته شدن هست هنرمندان صنایع دستی آنقدر باید خودکفا شوند که احتیاجی به این وام‌ها نداشته باشند.
الان بحث تشکیل صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستبافت و احیای آثار تاریخی مطرح است دولت باید روی این موضوع سرمایه گذاری کند و چند سال در این صندوق سرانه بدهد تا بتوانند این صندوق را در فرابورس ارائه کنند و هنرمندان هم در این بخش وارد شوند و هر کدام از هنرمندان که راغب هستند می‌توانند در آن سرمایه گذاری کنند و هنرمندان را از این طریق توانمند کنیم تا اگر چنین بحران‌هایی مانند کرونا بوجود آمد خودشان بتوانند از پس کار خود برآیند.
* چرا تا کنون حوزه صنایع دستی وارد بازار بورس نشده است؟
سال ۸۸ می‌خواستیم صنایع دستی را وارد بورس کنیم اما دولت سهم خواهی کرد و اجازه نداد که این اتفاق بیفتد وقتی معادله‌ای بهم می‌خورد تا دوباره این معادله احیا شود آن هم در زمان بی اعتمادی چقدر زمان می‌برد؟ الان امکان تشکیل دوباره هلدینگ و ورود به بازار بورس و فرابورس وجود دارد تنها باید دولت سرمایه گذاری لازم را کند. ما اکنون افراد متقاضی زیادی داریم که می‌خواهند سرمایه خود را از بخش‌های دیگر وارد حوزه صنایع دستی کنند اما متأسفانه متولیان دولتی هیچ برنامه‌ای برای جذب این افراد ندارد. وظیفه دولت در هر بخشی ایجاد تسهیلات لازم برای علاقه مندان برای مشارکت و سرمایه گذاری در آن بخش است سوالم این است که دولت در این حوزه چه اقدامی انجام داده است. خیلی از افراد بودند که سرمایه خود را در حوزه واردات و صادرات به کار می‌بردند ولی با تحریم‌ها نتوانستند خوب کار کنند به همین دلیل تمایل داشتند در حوزه صنایع دستی وارد شوند اما نتوانستیم این افراد را جذب کنیم.
* در حوزه جذب سرمایه گذار برای صنایع دستی یک بار جلسه‌ای با حضور برج داران برگزار شد، نتیجه آن جلسه چه بود؟
جلسه نمادین و بی اثری در حوزه جذب سرمایه گذاران و برج داران برگزار شد اما کسی پیگیر نشد چون وزارت میراث فرهنگی برای آن برنامه‌ای نداشت. وزارت میراث فرهنگی تصور می‌کند که صنایع دستی به سرمایه گذار نیاز ندارد و هر زمان هنرمندان خواستند می‌توانند با دادن یک میلیون تومان وام به آنها رسالت خودشان را انجام دهند حتی شنیدم این وزارتخانه در برخی از استان‌ها مانند استان کهگیلویه و بویراحمد کمک نقدی ۲۰۰ هزار تومانی به هنرمند آسیب دیده از کرونا کرده است! در وزارت میراث فرهنگی اداره کل حمایت از تولیدات صنایع دستی وجود دارد می‌خواهم این افراد حمایت‌هایی که از تولیدات انجام داده‌اند را در ۲۰ سال اخیر فهرست کنند ما هم بدانیم چه حمایت‌هایی شده است همیشه اعلام می‌کنند که طبق آمار گمرک در حوزه صادرات صنایع دستی کار کرده‌اند من می‌خواهم بدانم در کجای گمرک تعریف صنایع دستی وجود دارد جز بخش سایر که دوستان آن را صنایع دستی قلمداد کرده‌اند!