خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- مهدی پورحسنی: در قرن بیست و یکم شاهد دو پدیده مهم بین المللی هستیم یکی از آنها تلاش قدرت های جهانی برای شکل دادن به نظم دلخواه بین المللی و دیگر گسترش فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و ایجاد جامعه اطلاعاتی جهانی است.
همزمانی این دو پدیده باعث شده است که قدرت های جهانی عرصه فناوری های قدرتمند اطلاعاتی را به عنوان یکی از عرصه های مهم رقابت بین خودشان تعریف کنند. چین و ایالات متحده دو ابرقدرتی هستند که در حال رقابت در این عرصه ها هستند.
ایالات متحده به دنبال ایجاد و تثبیت نظام سلسه مراتبی و ایجاد هژمونی جهانی و چین نیز به دنبال جلوگیری از ایجاد این نظم و شکل دهی به یک سیستم موازنه قوای جهانی است.
از سوی دیگر جهان شاهد ایجاد وابستگی متقابل اقتصادی و ایجاد زنجیره جهانی ارزش است که کشورهای مختلف جهان از جمله این دو کشور در آن حضور دارند.
درعرصه رقابت جهانی برای ترویج نظم دلخواه بازی با حاصل جمع جبری صفر حاکم است یعنی هر سیاستی که به ترویج یکجانبه گرایی آمریکا کمک کند به معنی کاهش احتمال ایجاد سیستم موازنه قوای دیگر قدرت های منتقد سیستم مانند چین است.
ولی در زنجیره جهانی ارزش به دلیل وابستگی متقابل به ضرر تمامی شرکت کنندگان دراین زنجیره تمام خواهد شد. زیرا منطق سیاسی، نه اقتصادی بر آن حاکم است ولی در عمل دو حوزه اقتصاد و سیاسی در تعامل با هم عمل کرده و یک تصمیم را شکل می دهد.
تحولات چند سال و ماه های اخیر در عرصه دیپلماسی فناوری اطلاعات نشان دهنده تصمیم راهبردی آمریکا برای کنترل و محدود کردن چین در عرصه فضای سایبری است.
یکی از دلایلی که این تصمیم ایالات متحده را در سپهر سیاست این کشور راهبردی نشان می دهد تصویب قوانینی با رای اکثریت مجلس نمایندگان از دو حزب دموکرات و جمهوری خواه و انجام اقدامات مشابه توسط دیگر نهادهای سیاست گذاری در این کشور است.
به عنوان مثال ماه گذشته میلادی پنتاگون شرکت «هوآوی» و ۱۹ شرکت چینی را به ارتباط با ارتش چین متهم کرد یا در ماه جاری میلادی مجلس نمایندگان آمریکا با رای اکثریت اپلیکیشن تیک تاک چینی را به بهانه جمع کردن اطلاعات از کاربران آمریکایی از فعالیت در این کشور منع کرد.
کنگره آمریکا نیز در سال ۲۰۱۸ برای دفاع در برابرتهدیدات بیرونی زنجیره تامین نیمه هادی ها لایحه ای را تصویب کرد و در نتیجه به افزایش فشار به شرکت های فناوری چینی منجر شد و این چالش در سال ۲۰۱۹ با قرار دادن «هوآوی» و ۷۰ شرکت وابسته به لیست سیاه توسط آمریکا افزایش یافت و شرکت های اینتل و کوالکام از فروش تراشه ها به شرکت های چینی منع شدند.
در عرصه متحدین ایالات متحده فرانسه به تازگی اعلام کرده است که به شرکت های داخلی برای خرید تجهیزات هو آوی مجوز می دهد ولی این شرکت ها قادر نخواهند بود تا بعد از سال ۲۰۲۸ این مجوز را تمدید کنند و این به معنی ممنوع کردن فعالیت این شرکت چینی به صورت غیر رسمی است زیرا ریسک خرید تجهیزات از چین را افزایش می دهد.
دولت انگلیس نیز تصمیم گرفته از سال ۲۰۲۷ نسبت به بکار گیری تجهیزات چینی ممنوعیت ایجاد کند. در عرصه قدرت های همسایه چین، هندوستان به دنبال در گیری های خشونت آمیز دو کشور در ژوئن سال جاری به استرالیا، ژاپن و آمریکا نزدیک تر شده و اعلام کرده است که دو شرکت مخابراتی هندی را از بکار گیری تجهیزات چینی منع خواهد کرد.
این محدودیت ها که به شرکت های خصوصی هندی نیز تسری یافته در حالی اعمال می شود که هندی ها تا همین اواخر به دنبال دعوت از شرکت های مخابراتی چینی برای همکاری در هند بوده اند.
تحولات چند سال اخیر در دیپلماسی فناوری ایالات متحده آمریکا نشان می دهد که این کشور به دنبال محدود کردن چین در زمینه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بدون ملاحظه زنجیره جهانی ارزش این فناوری است.
یعنی سیاست محدود کردن چین در عرصه جامعه اطلاعاتی جهانی در اولویت دیپلماسی فناوری اطلاعات ایالات متحده قرار دارد و این سیاست را به قیمت آسیب به زنجیره جهانی ارزش این فناوری در اولویت قرار داده است.
زیرا سیاست مداران آمریکایی ظاهرا به این تحلیل رسیده اند که جامعه اطلاعاتی و فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی، فناوری های دوران ساز قرن بیست و یکم هستند و برای همین شرکت های فناوری اطلاعاتی چینی در صدر اقدامات محدودیت ساز ایالات متحده قرارگرفته است. زیرا به زعم مقامات ایالات متحده با محدود کردن چین دراین فناوری هم از قدرت اقتصادی چین کاسته خواهد شد و هم نفوذ راهبردی این کشور نیز تحت الشعاع قرار خواهد گرفت.
منابع
https://www.cfr.org/blog/cyber-week-review-june-۲۵-۲۰۲۰
https://www.chinadaily.com.cn/a/۲۰۲۰۰۶/۲۲/WS۵ef۰۰۶d۹a۳۱۰۸۳۴۸۱۷۲۵۴۷d۶.html
https://www.cfr.org/blog/cyber-week-review-july-۲۳-۲۰۲۰
https://www.telegraphindia.com/india/pressure-mounts-on-government-to-ban-huawei/cid/۱۷۸۵۰۲۶