خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا در بیانیهای اعلام کرد اسرائیل و امارات به توافقی برای «عادیسازی کامل روابط» دست پیدا کردهاند.
بنا به درخواست ترامپ و با حمایت امارات متحده عربی، اسرائیل اعلام حاکمیت بر مناطق اعلامشده در «چشمانداز صلح» ترامپ را تعلیق کرده و تلاشهای خودش را بر توسعه روابط با سایر کشورها در جهان عرب و اسلام متمرکز خواهد کرد.
هیأتهای اسرائیل و امارات در هفتههای آتی برای امضای توافقات دوجانبه در زمینههای سرمایهگذاری، توریسم، پروازهای مستقیم، امنیت، مخابرات، فناوری، انرژی، بهداشت، فرهنگ، محیط زیست، تأسیس سفارتخانههای دوجانبه و سایر حیطههای دارای منافع دوطرفه دیدار خواهند کرد. بر این اساس امارات بعد از مصر و اردن سومین کشور عربی خواهد بود که روابط رسمی و علنی با اسرائیل را آغاز میکند.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با «پروفسور جان دان» استاد دانشگاه کمبریج تنظیم نموده که در ادامه میآید.
*امارات متحده عربی و اسرائیل روابط خود را عادی کردند. دلایل این موضوع چیست و چه تأثیری بر معادلات منطقه خواهد داشت؟
هم امارات و هم اسرائیل در حال حاضر با مشکلات زیادی روبرو هستند. نتانیاهو ناامید شده و به سرعت ضعیف میشود (اگرچه به نظر نمیرسد که هیچ سیاستمدار برتر اسرائیلی به طرز قاطعانهای قویتر شود).
امارات متحده عربی تحت فشار اقتصادی است و تحت فشارهای نظامی زیادی در یمن و لیبی قرار دارد. هر دو نسبت به ایران وحشت زده و خصمانه هستند. اگر دوام توافق اثبات شود، زمانی اسرائیل را تقویت خواهد کرد که اکثر نیروهای دیگر که بر روی آن عمل میکنند، آن را تضعیف کنند.
نتانیاهو به هر چیزی که میتواند به عنوان یک موفقیت معرفی شود، نیاز دارد. با توجه به استانداردهای تاریخی، از منظر تل آویو، این یک موفقیت بزرگ برای دیپلماسی اسرائیل است.
من شک دارم که این توافق دوام داشته باشد، هرچند استراتژی آینده امارات متحده عربی روشنتر از اسرائیل است.
در اسرائیل با ناامیدی نتانیاهو مواجه هستیم.
*این عادی سازی روابط با وساطت ترامپ بوده و قرار است این توافق در کاخ سفید هم امضا شود. ترامپ از این موضوع چه استفاده تبلیغاتی در انتخابات ریاست جمهوری خواهد داشت؟
این توافق در واقع چیزی نیست که ترامپ بخواهد از آن به عنوان یک پیروزی شخصی استفاده کند (حتی با وجود رها کردن رویاهای داماد و تلاشهای دیپلماتیک او). هر توافق یک توافق است … ممکن است این توافق برخی از لابیهای اسرائیل در ایالات متحده آمریکا را خوشحال کند، اما آنها تعداد زیادی از انتخاب کنندگان آمریکایی نیستند.
*این توافق از سوی دیگر نشان از نگرانی امارات و عربستان از آمریکای بدون ترامپ است. در واقع با وارد کردن اسرائیل به روابط امنیتی و سیاسی آشکار، این دو کشور حمایتهای دولت آمریکا را بیشتر خواهند داشت. ارزیابی شما چیست؟
فکر نمیکنم که این توافق پیامدهای واضحی برای جانشین دموکرات ترامپ داشته باشد. بایدن حداقل به طور حتم سعی در نجات توافق هستهای با ایران خواهد کرد. هیچیک از اقداماتی که ترامپ انجام میدهد پیامدهای بسیار پایداری برای هر کاری که بعداً تصمیم به انجام آن خواهد گرفت، ندارد. همانطور که گفتم هر توافق یک توافق جدید است.
*امارات اعلام کرده که بر اساس این توافق طرح الحاق لغو شده است. این در حالی است که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد طرح الحاق کرانه باختری همچنان روی میز است و فقط به تعویق افتاده است. ارزیابی شما چیست؟
فکر میکنم از قبل به نتانیاهو گفته شده است که او نمیتواند کرانه باختری را ضمیمه کند، اما تا زمانی که او بتواند، برنامهاش برای انجام این کار همیشه به تعویق میافتد و هرگز به صراحت رها نمیشود. این برنامه کاری او است.
*آیا این توافق به معنای شکست معامله قرن نیست؟ چرا که اراضی که قرار است مطابق معامله قرن توسط اسرائیل اشغال شود با این توافق ظاهراً نمیتواند ملحق شود (البته بر اساس اعلام امارات متحده عربی)
من فکر نمیکنم که هیچ گونه چشم اندازی از تکمیل معامله قرن و اجرای آن وجود داشته باشد. بدترین معاملات به دو طرف نیاز دارد تا با آن موافقت کنند.