به گزارش خبرنگار مهر، دکتر محمد عبدالاحد، مجری طرح دستگاه پیشرفته تشخیص میزان اکسیژن فعال (RDSS) برای شناسایی افراد با احتمال ابتلا به کرونا و عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران امروز در مراسم معرفی دستگاه پیشرفته تشخیص میزان اکسیژن فعال در خلط جهت شناسایی افراد با احتمال ابتلا به کرونا که به صورت آنلاین در محل ستاد توسعه فناوری نانو برگزار شد، عنوان کرد: در موضوع کرونا دو موضوع قابل بحث است که یکی مربوط به فرد در معرض ویروس و دیگری به بیمار مبتلا شده میشود.
وی با بیان اینکه ارگانهای بدن فردی که مبتلا به ویروس کرونا شده معمولاً درگیر میشود، بیان کرد: زمانی که ویروس وارد سلولهای دستگاه تنفسی میشود، در ۳ مرحله سلول تنفسی را درگیر میکند که در مرحله اول ویروس قصد تقسیم شدن را دارد از این رو نقشه ژنتیکی خود را به سلولهای ریوی دیکته میکند و سلول ریوی برای تکثیر ویروس، مجبور است سوخت و ساز خود را افزایش دهد.
عبدالاحد تاکید کرد: افزایش سوخت و ساز سلول منجر به تولید اکسیژن فعال به نام «میتوکندریا راس» میشود و تا زمانی که «راس» درون سلولی به حد اشباع نرسد، راسی از درون به بیرون سلول نفوذ نخواهد کرد ولی اگر این ماده از حد اشباع خود خارج شود به بیرون سلول نفوذ میکند؛ در همین راستا، آلودگیهای اکسیژن فعال در فضای محیط تنفسی که یک محیط مرطوب است، ایجاد میشوند.
این محقق خاطر نشان کرد: وقتی که ویروس وارد بدن میشود سیستم ایمنی بدن متوجه متابولیسم غیر طبیعی تحت تاثیر عامل خارجی میشود و درصدد بر میآید که علیه این عامل ملتهب کننده وارد عمل شود؛ مکانیزم دفاعی سیستم ایمنی بدن برای از بین بردن ویروس، تولید یکسری اکسیژن فعال سمی است تا بتواند از این طریق ویروسهای تقسیم شده را از بین ببرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران افزود: در مرحله دوم این بیماری افزایش مجدد اکسیژن فعال صورت میگیرد که در این وضعیت میزان اکسیژن فعال در محیط ریه ایجاد خواهد شد.
عبدالاحد خاطر نشان کرد: سیستم ریه سیستمی است که در صورت مواجهه با عوامل بیماری زا زیاد تمایل ندارد که از سیستم ایمنی بدن کمک بگیرد به همین دلیل التهابات ریوی معمولاً خطرناک هستند. در صورتی که سیستم ایمنی بدن به کمک ریه برود فرد دچار کم اکسیژنی میشود و در سایر ارگانها اختلال به وجود میآورد.
وی با بیان اینکه در صورتی که سیستم دفاعی درون سلولی نتواند بیماری را کنترل کند، سلول ریوی میترکد و ویروسها، یکسری آنزیمها و «راس» های تولید شده از آن خارج میشوند گفت: آنزیمهای منتشر شده در بدن سیستم ایمنی مرکزی بدن را مطلع میکنند و در مرحله سوم آنزیمهای هشدار دهنده التهاب عفونت بدن فعال و شروع به ترشح میکنند.
عبدالاحد خاطر نشان کرد: در این شرایط این آنزیمهای هشدار دهنده به انواع سلولهای ایمنی مانند نوتروفیلها و T سلها خبر میدهند که در ریه اتفاقاتی در حال رخ دادن است و به طور ناگهانی به میزان بسیار زیادی سلولهای ایمنی وارد ریه میشوند که در این سلولها در ریه دچار تقسیمهایی میشوند تا عامل التهابزا که ویروس است را از بین ببرند و شروع به تولید اکسیژن فعال سمی میکنند.
وی ادامه داد: در ادامه بافت ریوی از بین میرود و آنچه که ما در تصاویر CT ریوی بیماران مبتلا مشاهده میکنیم در واقع لاشه سلولهای ایمنی و ویروس است که به دلیل برهمکنش شدید سیستم ایمنی و سلولهای ریوی اتفاق افتاده است و همه این مراحل در مدت زمان کوتاهی رخ میدهد.
وی خاطر نشان کرد: ما نمونههایی از راس ناشی از بیماریهایی چون سل و آسم در شرایط پاندمی کنونی نداشتیم که تست شود ولی متابولیسمها نشان میدهد که ماده راسی که ویروس کووید -۱۹ ایجاد میکند بیشتر از راس تولید شده در سایر بیماریها است.
کارآزمایی های بالینی در ۳ بیمارستان
وی با اشاره به کارکرد این دستگاه گفت: کار آزماییهای بالینی این دستگاه روی بیماران مبتلا بستری شده در بخشهای عفونی، بیماران بستری در بخشهای ICU و بیماران در معرض ویروس در بیمارستانهای امام خمینی، لقمان و نورافشان (۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر از بیماران) انجام گرفت. نتایج این کارآزمایی ها نشان داد که اختلاف معناداری میان سطح «راس» افرادی که از نظر پزشکان قطعاً مبتلا به کرونا هستند و افرادی که از نظر پزشک قطعاً به کرونا مبتلا نشدهاند، وجود دارد.
نتایج جدید مبتلایان به کرونا با دستگاه
عبدالاحد عنوان کرد: در مرحله دوم تحقیقات به سراغ افراد عادی جامعه که مبتلا به سرفه، آبریزش بینی و بیماریهای عفونی غیر کرونا مانند سینوزیت بودند، رفتیم و با استفاده از این دستگاه از آنها تست گرفتیم که نتایج نشان داد میزان «راس» تولید شده در بیمار مبتلا به آسم بسیار کمتر از افراد مبتلا به کووید ۱۹ است و در سی تی اسکن، ریه آنها پاک است.
وی با بیان اینکه ۱۰ تا ۱۵ نفر از این دسته از بیماران را مورد بررسی قرار دادیم، بیان کرد: نتیجه این بررسیها نشان داد که اگر کسی بیماری ریوی نداشته باشد فرد دچار مشکل نخواهد شد.
عبدالاحد افزود: همچنین بررسیها نشان داد که برخی که به تشخیص پزشک کرونا داشتهاند، کرونا نداشتند بلکه دچار آسم کهنه بودهاند در حالی که بیمار از وجود بیماری خود مطلع نبود و با مشورت با پزشک معالج تشخیص صحیح داده شد.
وی با اشاره به برخی تحقیقات در زمینه کرونا گفت: برخی از متخصصان به نتیجه رسیدند که بروز آنفلوآنزای فصلی میتواند منجر به تولید «راس» شود ولی در مقالات علمی منتشر شده اعلام شده است که آنفلوآنزای فصلی سرکوب کننده «راس» است.
وی با بیان اینکه اکسیژن تراپی منجر به بهبود تنفس بیمار میشود، بیان کرد: برخی متخصصان جهانی پیشنهاد تجویز قرص جوشان N-Acetylcysteine یا «استیل سیستئین» را میدهند زیرا این دارو میزان «راس» موجود در بدن بیماران را سرکوب میکند تا بیماران مبتلا درمانهای بهتری را دریافت کنند.
عبدالاحد بیان کرد: تشخیص «راس» مهمترین ابزار تشخیصی است که میزان و شدت بیماری را مشخص میکند که در این شرایط از اهمیت بالایی برخوردار است.