خبرگزاری مهر - گروه بین‌الملل: روز جمعه، حزب لیبرال دموکرات ژاپن که قدرت را در دست دارد؛ رسماً با استعفای «آبه شینزو» از سمت نخست وزیری، موافقت کرد. البته این دومین بار است که آبه به دلیل مشکلات سلامتی از سمت خود کناره می‌گیرد. او در سال ۲۰۰۷ نیز تنها یک سال پس از آغاز نخست وزیری به دلیل یک بیماری مربوط به التهاب روده استعفا داد. اما بار دیگر در سال ۲۰۱۲ پس از یک پیروزی چشمگیر در انتخابات مجلس نمایندگان، مجدداً رهبری کشور را در دست گرفت.
این پرسش مطرح است که اساساً حزب حاکم تا چه میزان از کارنامه قابل قبولی برای پیروزی در انتخابات سال آینده برخوردار است به دنبال اعلام استعفای آبه، تکاپو در میان حزب حاکمِ لیبرال آغاز شده است. این رایزنی‌ها برای انتخاب جانشین آبه در حالی است که یک سال از دوره نخست وزیری وی باقی مانده بود و براساس قانون اساسی ژاپن، حزب حاکم لیبرال دموکرات که بیشترین کرسی‌های مجلس را در اختیار دارد، از این حق برخوردار است که تا پایان دولت و رسیدن به موعد انتخابات پارلمانی سال آینده که سپتامبر ۲۰۲۱ بر گزار می‌شود؛ یکی از اعضای خود را به عنوان نخست وزیر جدید معرفی کند.
اکنون این پرسش مطرح است که گزینه‌های احتمالی نخست وزیری ژاپن پس از آبه چه کسانی هستند و اساساً آبه و حزب حاکم تا چه میزان از کارنامه قابل قبولی برای پیروزی در انتخابات سال آینده برخوردارند؟
منتقدان دولت توکیو همچنان معتقدند که با وجود نزدیک به هشت سال حضور آبه در مسند نخست وزیری ژاپن، او هنوز به دستاوردهای مهمی که بتواند در تاریخ ثبت شود، دست نیافته است در رسانه‌های ژاپنی، نام پنج نفر به عنوان جایگزین آبه بیش از بقیه شنیده می‌شود. اولین نامزد احتمالی جانشینی وی، «تارو آسو» سیاستمدار ۷۹ ساله است که از سال ۲۰۱۲ تا امروز در رأس وزارتخانه‌های مهمی از جمله اقتصاد و دارایی بوده و در کارنامه خود سمت معاونت نخست وزیر را نیز داشته است.
«یوشیده سوگا» دیگر نامزدی است که شانس زیادی برای انتخاب شدن دارد. وی که سخنگوی کابینه ژاپن است؛ یکی از وفادارترین مشاوران آبه در سال‌های اخیر بوده است. او نقش پررنگی در سیاست ژاپن در یک دهه اخیر داشت و توانست آبه را پس از شکست تاریخی در سال ۲۰۰۷ بار دیگر به مقام نخست وزیری برساند.
«شیگرو ایشیبا» کارشناس نظامی، بخت دیگر نخست وزیری است که می‌تواند هیأت دولت را مدیریت کند. ایشیبا هم چون آبه یکی از طرفداران تقویت هر چه بیشتر قدرت نظامی ژاپن است. چهارمین شانس جانشینی آبه، «تارو کونو» وزیر دفاع است. کونو را در ژاپن به عنوان سیاستمدار اصلاح طلب از حزب لیبرال دموکرات می‌شناسند.
«فومیو کوشیدا» نفر آخر این فهرست ۵ نفره است. البته کوشیدا وزیر پیشین امور خارجه ژاپن نیز در میان گزینه‌های مطرح جانشینی آبه قرار دارد. اگر چه به گفته دبیرکل حزب حاکم لیبرال دموکرات، یوشیهیده سوگا نامزد اصلی جانشینی آبه محسوب می‌شود، اما صرف نظر از اینکه کدام یک از چهره‌های حزب حاکم طی یک سال آینده بر مسند نخست وزیری بنشیند، منتقدان دولت توکیو همچنان معتقدند که با وجود نزدیک به هشت سال حضور آبه در مسند نخست وزیری ژاپن، او هنوز به دستاوردهای مهمی که بتواند در تاریخ ثبت شود، دست نیافته است. هدف بلندپروازانه وی برای اصلاح قانون اساسی هنوز دور از دسترس است و از زمان بازگشت به قدرت در سال ۲۰۱۲، پیشرفتی اساسی در این زمینه حاصل نشده است.
برنامه آبه برای اصلاح قانون اساسی با هدف اعزام نیروهای دفاع ملی به عملیات‌های فراسرزمینی، حل اختلافات ارضی با روسیه بر سر جزایر «کوریل»، مسئله اتباع ژاپنی ربوده شده از سوی کره شمالی و بتازگی نیز اختلافات سیاسی- تجاری ژاپن با کره جنوبی، از مهمترین چالش‌های پیش روی جانشین آبه است.
در مجموع باید گفت جانشین نخست‌وزیر ژاپن هرکه باشد، یک سال فرصت دارد تا به وعده‌های انتخاباتی آبه که در واقع برنامه‌های انتخاباتی حزب حاکم لیبرال دموکرات تلقی می‌شود؛ جامه عمل بپوشاند. البته در مقابل، مخالفان حزب حاکم از جمله حزب دموکراتیک خلق (تلفیق حزب دموکراتیک و کیبونوتو) با کناره‌گیری آبه از قدرت و خلاء رهبری در حزب حاکم، یک سال آینده را فرصتی برای نقد حزب حاکم تلقی کرده و در این بین، نیم نگاهی هم به تصاحب نخست وزیری آینده ژاپن دارند. هرچند که حزب حاکم لیبرال دموکرات بعد از جنگ جهانی دوم، همواره طولانی‌ترین حضور را بر مسند قدرت داشته است.