خبرگزاری مهر - گروه استانها، فاطمه حیاتی: مشقت‌های نخل‌داری بر هیچ‌کس پوشیده نیست؛ از کاشت تا برداشت شاید سال‌ها طول بکشد و طی این سال‌ها نخلداران رنج‌های بسیار زیادی را متحمل می‌شوند تا شاید پاجوشی که کاشته‌اند تبدیل به نخل شود و ثمری به آنها بدهد.
به‌طور متوسط باید پنج سال صبر کنی تا نخلی که کاشته‌ای، با هزاران دردسر و خون‌دل خوردن، ثمر بدهد؛ آن‌هم ثمری بسیار کم که در سال‌های اول ثمردهی قابل‌توجه و قابل‌فروش نیست.
نخلداران پس از سال‌ها مرارت و با صرف هزینه‌های بسیار زیاد، به محصول می‌رسند و امیدوارند که با فروش محصول بتوانند هزینه‌های یک سال زندگی خانواده خود را تأمین کنند ولی همواره با سختی‌های فراوانی روبرو هستند.
در این سال‌ها که بی‌آبی یکی از مهمترین دغدغه‌ها و چالش تکراری نخلداران بوده است، بازار فروش نیز با نوسان جدی روبرو بوده و محصول برخی از کشاورزان روی دست آنها مانده و برخی از کشاورزان نیز خرمای خود را مفت داده‌اند.
در حالی که سال گذشته تاجران و دلالان چند برابر کشاورزی که یک سال برای تولید خرما زحمت کشیده بود سود برده‌اند، امسال نیز تلاش دارند که خرما را مفت از دستان کشاورزان بگیرند و سود چند برابری ببرند حدود شش میلیون اصله نخل در عرصه ۳۴ هزار هکتاری نخیلات استان بوشهر وجود دارد که به طور متوسط سالانه ۱۶۵ هزار تن محصول در قالب خارک، رطب و خرما می‌دهد.
نخل‌ها سالانه یک بار ثمر می‌دهند و کشاورز باید محصول خود را به قیمتی بفروشد که بتواند با درآمد حاصل از آن یک سال زندگی خود را بچرخاند ولی تعیین نرخ و قیمت خرما در دست هزاران نخل‌دار زحمت کش نیست و این قیمت را تاجران و دلالان تعیین می‌کنند.
سال گذشته خرمای نخلداران استان بوشهر را که کبکاب مهمترین واریته آن است، با قیمت حدود هفت تا هشت هزار تومان از نخلداران خریدند و با کمترین هزینه بسته‌بندی و راهی بازار مصرف کردند که در برخی ماه‌ها قیمت خرما به ۴۰ هزار تومان نیز رسید.
در حالی که سال گذشته تاجران و دلالان چند برابر کشاورزی که یک سال برای تولید خرما زحمت کشیده بود سود برده‌اند، امسال نیز تلاش دارند که خرما را مفت از دستان کشاورزان بگیرند و سود چند برابری ببرند.
در حالی که تورم شدیدی را طی یک سال اخیر شاهد بوده‌ایم، انتظار می‌رفت که خرما با افزایش ۵۰ درصدی قیمت روبرو شود و نسبت به تورم، نرخ خرید خرما از نخلداران نیز افزایش یابد ولی اینگونه نبوده است.
دلالان جولان می‌دهند
حبیب بنافی از نخلداران استان بوشهر به خبرنگار مهر گفت: در حالی که چند روزی تا فصل برداشت خرما باقی نمانده است، هنوز قیمت ثابتی برای خرید خرما از نخلداران وجود ندارد و قیمت‌های پیشنهادی نوسان زیادی دارد.
وی با انتقاد از روند دلالی در بازار خرما بیان کرد: دلالان عرصه خرما شروع به برگزاری جلساتی کرده و قیمت‌هایی را در این جلسات تعیین می‌کنند که نهایتاً به ضرر کشاورزان و به نفع دلالان تمام می‌شود.
بنافی افزود: گویا امسال تاجران خرما پا را فراتر گذاشته‌اند و تصمیم بر این شده که اصلاً قیمتی تعیین نشود که این قشر زحمتکش در سردرگمی به سر ببرند و هیچ‌گونه توانی برای چانه زنی در زمان برداشت وجود نداشته باشد.
وی بیان کرد: امروز برای تولید ۱۰ تا ۱۲ تن خرما مبلغی حدود ۲۰ میلیون تومان به صورت مستقیم و با سرمایه‌ای به مبلغ یک میلیارد تومان نیاز داریم و در پایان یکسال کشاورز با این حجم سرمایه گذاری چنانچه خرما به قیمت سال گذشته باشد باید منتظر ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان درآمد برای گذران یکسال زندگی در این وضعیت بد اقتصادی باشد.
این فعال حوزه نخل و خرما تاکید کرد: چنانچه پایین‌تر از قیمت پارسال باشد کشاورزان متوجه ضررهای هنگفتی خواهند شد که معیشت و زندگی آنها را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
دلالان به سود کم راضی نیستند
مهدی بحرینی عضو انجمن خرما استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: متأسفانه دلالان به سود کم راضی نیستند و در انتظار سودهای ۱۰۰ درصدی و ۲۰۰ درصدی هستند.
دلالان و تاجران خرما تلاش می‌کنند تا امنیت سرمایه‌گذاری خود را به باغ‌داران تحمیل کنند وی اضافه کرد: دلالان و تاجران خرما تلاش می‌کنند تا امنیت سرمایه‌گذاری خود را بر روی دوش باغ‌داران تحمیل کنند و خرما را با کمترین قیمت بخرند تا اگر هم سود چند برابری نکردند، ضرری متوجه آنها نشود.
بحرینی با اشاره به اینکه قیمت‌های پایین فشار زیادی را به نخلداران وارد می‌کند تصریح کرد: برخی دلالان با پخش شایعاتی در فضای حقیقی و مجازی تلاش دارند تا قیمت خرما را پایین نگه دارند.
وی خواستار حمایت از نخلداران به طرق مختلف شد و بیان کرد: انتظار می‌رود فضا برای نگهداری خرما در این فصل فراهم باشد و سردخانه‌ها نیز در سطح استان گسترش یابد تا نخلداران مجبور به فروش محصول خود در ابتدای برداشت نباشند.
عضو انجمن خرما استان بوشهر خاطرنشان کرد: برخی از کشاورزان به دلیل نداشتن بنیه مالی مناسب مجبور به پیش‌فروش محصول خود هستند و ابزار لازم برای برداشت و نگهداری خرما را ندارند.
لزوم توجه به اقتصاد نخلداران
رئیس شورای اسلامی شهر آب‌پخش در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه آب‌پخش یکی از قطب‌های اصلی خرمای کشور است، اظهار داشت: امرار معاش بخش زیادی از مردم آب‌پخش از طریق نخل و خرما است.
فرخ عباسی اضافه کرد: از ۵۰ هزار تن خرمای تولیدی منطقه آب‌پخش فقط ظرفیت لازم برای نگهداری ۱۷ هزار تن محصول در سردخانه‌ها وجود دارد و انتظار می‌رود که زمینه توسعه سردخانه‌ها فراهم شود.
وی خواستار ایفای نقش نظارتی دولت برای تنظیم بازار خرما شد و بیان کرد: وضع قانون‌های حمایتی و حمایت از نخلداران، خرید بخشی از خرما در راستای تنظیم بازار از دیگر اقداماتی است که باید انجام شود.
رئیس شورای شهر آب‌پخش با بیان اینکه قیمت خرید تضمینی باید با کار کارشناسی انجام شود، تصریح کرد: انتظار می‌رود قیمت نگهداری خرما در سردخانه‌ها متناسب با میزان افزایش قیمت خرما باشد.
وی ایجاد و راه اندازی مرکز تخصصی و پژوهشی خرما در آب‌پخش را ضروری دانست و بیان کرد: انتظار می‌رود نمایندگان مجلس نیز با تشکیل فراکسیون نخل و خرما به اقتصاد نخلداران کمک کنند.
قیمت خرما متناسب با تورم افزایش یابد
حسن فریبرزی رئیس خانه کشاورز آب‌پخش نیز اظهار داشت: کشاورزان سالی یک‌بار از نخیلات خود برداشت می‌کنند و باید با همین محصول برداشتی هزینه‌های یک سال زندگی خود را تأمین کنند.
قیمت خرما نیز متناسب با تورم افزایش یابد تا نخلداران قادر به تأمین معاش یک ساله خود باشند وی به افزایش قیمت کالاها در کشور اشاره کرد و ادامه داد: انتظار می‌رود قیمت خرما نیز متناسب با تورم افزایش یابد تا نخلداران قادر به تأمین معاش یک ساله خود باشند.
فریبرزی با اشاره به اینکه افراد دارای تمکن مالی خرما را با نازل‌ترین قیمت از نخلداران می‌خرند تصریح کرد: الان زمانی برای انجام کارهای درازمدت وجود ندارد و باید در کوتاه‌مدت دولت به داد نخلداران برسد.
تسهیل در صادرات خرما
نماینده مردم شهرستان دشتستان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تلاش‌های گسترده‌ای را برای بهبود بازار خرما داشته‌ایم و همچنان با جدیت پیگیر این موضوع هستیم.
ابراهیم رضایی با بیان اینکه برای تسهیل صادرات خرما نیز رایزنی‌های را داشته‌ایم افزود: خوشبختانه عوارض صادرات خرما برداشته شده است و برگشت پول صادرکنندگان نیز با نرخ آزاد انجام خواهد شد.
وی توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری خرما را یک ضرورت دانست و ادامه داد: خرما قابلیت تبدیلی بالایی دارد و محصولات متعددی از آن تولید می‌شود که باید زمینه توسعه این صنایع اشتغال‌آفرین را فراهم کنیم.
نماینده مردم شهرستان دشتستان در مجلس شورای اسلامی با ابراز امیدواری برای ایجاد شرایط مطلوب برای خرما، گفت: راجع به قیمت خرما خوش‌بین هستیم و امیدواریم قیمتی باشد که نخلداران سود کنند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه امسال عوارضی برای صادرات خرما نیست و ارز هم آزاد به کشور برمی‌گردد، پیش‌بینی می‌کنیم که وضعیت خرما بهتر شود.
وقت برای نخل داران لحظه به لحظه تنگ‌تر می‌شود و تا چند روز دیگر باید تکلیف محصول خود را تعیین کنند.
انتظار می‌رود مسئولان در این فرصت کم راهکارهایی اتخاذ کنند تا نخلداران متضرر نشوند.
تسهیل روند صادرات و رسیدن خبرهای خوش در این زمینه می‌تواند مهمترین راهکار در کوتاه مدت باشد تا تاجران خرما نیز رغبت بیشتری برای خرید خرما با قیمت بالاتر از نخلداران داشته باشند.