«چگونه با ماهی قزل آلا سفر کنیم؟» شامل یادداشت‌های مطبوعاتی اومبرتو اکو با ترجمه غلامرضا امامی منتشر شد. یادداشت‌های این کتاب نوع نگاه ویژه اکو به فرهنگسازی را برای مخاطبان روشن می‌کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، انتشارات کتاب کوچه «چگونه با ماهی قزل آلا سفر کنیم؟» اثر اومبرتو اکو و ترجمه غلامرضا امامی را با شمارگان هزار نسخه، ۲۱۲ صفحه و بهای ۳۸ هزار تومان منتشر کرد. این کتاب شامل بخشی از طنزها و یادداشت‌های این فیلسوف فقید ایتالیایی است که در مطبوعات ایتالیا منتشر شده بودند.

«نامه اومبرتو اکو به نوه‌اش و نسل نو» نخستین یادداشت منتشر شده در کتاب و «چگونه با آرامش برای مرگ مهیا شویم؟» آخرین یادداشت است. عناوین برخی از یادداشت‌های دیگر به این شرح است: «چگونه مراسم اعدام را با پخش مستقیم و زنده از تلویزیون تماشا کنیم؟»، «چگونه برای جست‌وجوی چیزی از اینترنت استفاده کنیم؟»، «چگونه در برابر هرج و مرج رسانه‌ای دوام بیاوریم؟»، «چگونه به چهره‌های آشنا واکنش نشان دهیم؟»، «چگونه از زمان آگاه نباشیم؟»، «چگونه یک کتابخانه شخصی را سازماندهی کنیم؟»، «چگونه یک کتابخانه عمومی را اداره کنیم؟»، «چگونه از گمرک رد شویم؟»، «چگونه از سه نقطه (…) استفاده کنیم؟»، «چگونه به چهره‌ای محبوب تبدیل شویم؟»، «چگونه بستنی بخوریم؟»، «چگونه می‌توان با کشیدن سیگار برگ پیام فرستاد؟»، «چگونه از موبایل استفاده نکنیم؟»، «چگونه در خانه به فلسفه بپردازیم؟»، «چگونه منحرفین جنسی را فراموش نکنیم؟» و...

یکی از مهم‌ترین نکته‌هایی که از یادداشت‌های منتشر شده در این کتاب می‌توان دریافت، نگاه غیردستوری (نگاهی هم سطح با مخاطب که از بالا به پایین نیست) اومبرتو اکو به عنوان یکی از شاخص‌ترین فلاسفه قرن بیستم به مقوله فرهنگ است. اکو در نامه به نوه‌اش که درباره چگونگی استفاده از اینترنت و فضای مجازی از طریق تبلت است، می‌گوید: «فقط می‌خواهم به تو توصیه‌ای بکنم، الان که داری از تبلت استفاده می‌کنی، این عمل می‌تواند برات مفید باشد. نمی‌خواهم به تو توصیه کنم که این کار را نکنی، البته نه به این دلیل که به نظرت مثل یک پیرمرد احمق به نظر نرسم، بلکه چون خودم هم از اینترنت استفاده می‌کنم. تنها توصیه‌ای که می‌توانم به تو بکنم این است که به صدها سایت پرونوگرافی توجهی نکن.»

اکو چند خط بعدتر به سادگی هرچه تمامتر خطرات تماشای پورن را این‌گونه خلاصه می‌کند: «اگر من فقط رابطه جنسی را در کامپیوتر می‌دیدم، پدرت هرگز به دنیا نمی‌آمد و تو هم وجود نداشتی.» این نقطه شروع بحث اکو با نوه‌اش درباره خطرات فضای مجازی است. او نمی‌گوید که به عنوان بزرگترت به تو دستور می‌دهم که از تبلت استفاده نکن و یا همینطور به پسرش نیز اجبار یا توصیه نکرده که برای نوه‌اش تبلت خریداری نکند. او به سادگی خطر تماشای پورن را در یک خط برای نوه‌اش گوشزد کرده است. خطری که بسیاری از روانشناسان  تلاش دارند تا آن را برای خانواده‌ها باز کنند.

اکو در ادامه این یادداشت هم توصیه مهم دیگری به نوه‌اش می‌کند و آن این است که هر وقت برای جست‌وجوی مفهومی از اینترنت کمک گرفت، تلاش کند تا آن را به خاطر بسپارد تا برای همان مفهوم دوباره به اینترنت رجوع نکند، چرا اینکار باعث می‌شود تا حافظه‌اش را به کار بیاندازد.

چنین دیدگاهی در سایر یادداشت‌های او نیز به چشم می‌خورد. او در یادداشت «چگونه تعطیلاتی فاخر داشته باشیم؟» با انتقاد از نویسندگان نامدار و مشهوری که هنگام پیشنهاد مطالعاتی‌شان مخاطبان را بی‌مایه و کم سواد معرفی می‌کنند، بدون تکبر و فخرفروشی مرسوم، به معرفی کتاب به مخاطبان می‌پردازد. او در این معرفی حتی آثار متعلق به سنت فرهنگ ایرانی – اسلامی را نیز فراموش نکرده و کتاب‌های «قابوس نامه» و «السعاده و السعاد» را به مخاطبان به عنوان آثاری جذاب پیشنهاد می‌کند.

ایرانیان اکو را به عنوان استاد فلسفه و نشانه‌شناس و همچنین نویسنده رمان‌های مشهوری چون «نام گل سرخ» و «آونگ فوکو» می‌شناسند، اما اکو را با این یادداشت‌ها نیز باید شناخت. امامی در مقدمه خود بر این کتاب نوشته است: «همواره از اکو سه چهره به یادگار می‌ماند: چهره استاد بزرگ دانشگاه، محقق نشانه شناسی و قرون وسطی که بیش از سی دانشگاه بزرگ جهان به وی دکترای افتخاری دادند اما او تا پایان عمر به تدریس در دانشگاه بولونیا – کهن‌ترین و معتبرترین دانشگاه اروپا – پرداخت.

چهره دیگر وی نویسنده‌ای نامدار است که با رمان «نام گل سرخ» و رمان‌های دیگر شهرتی جهانی یافت. سومین چهره وی که کمتر به آن پرداخته شده، چهره روزنامه‌نگاری زبردست و نویسنده‌ای یگانه است که هر هفته در مطبوعات ایتالیا به جد و طنز یادداشت‌هایی می‌نوشت.»

این یادداشت‌های اکو آموزه‌های زیادی برای ایرانیان در همه سنین دربر دارد. باید والدین، نوجوانان و جوانان و حتی مسئولان مملکت نیز این یادداشت‌ها را بخوانند.