خبرگزاری مهر -گروه هنر-عطیه مؤذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژه‌ای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته می‌پردازد.
در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامه‌سازان و مدیران سیما، نیم‌نگاهی به حواشی رسانه‌ای و حتی شایعاتی که به‌رغم غیررسمی بودن می‌توانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز پنجشنبه ۲۰ شهریور می‌توانید با پنجاه و چهارمین بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون در هفته‌ای که گذشت، با ما همراه شوید.
چهره هفته؛ عادل فردوسی‌پور
این هفته مجوز تولید برنامه عادل فردوسی‌پور مجری و تهیه‌کننده برنامه‌های ورزشی سیما، در فضایی غیر از تلویزیون و در قالب یک مجموعه مستند ورزشی برای عرضه در فضای مجازی منتشر شد؛ مجوزی که تاریخ آن به اردیبهشت ماه بازمی‌گردد و از طرف وزارت ارشاد صادر شده است. این مجوز در حالی در فضای مجازی منتشر شد که از چند هفته قبل برخی رسانه‌ها خبر از دورخیز این برنامه‌ساز تلویزیونی برای ساخت برنامه‌ای با عنوان «نودِ نو» داده بودند اما مجوز منتشر شده نشان از یک گاف عجیب در موج قبلی خبررسانی‌های چند هفته پیش‌تر داشت و مشخص شد نام برنامه مدنظر در واقع «۹۹» بوده است!
با این حال این تنها هفته‌ای نبود که فردوسی‌پور و احتمال دورخیز او برای تولید یک برنامه اینترنتی خبرساز می‌شود. فردوسی‌پور حدود یک سال و نیم است که جز برنامه «فوتبال ۱۲۰» در شبکه ورزش که تهیه‌کنندگی‌اش را برعهده دارد، در تلویزیون حضور ندارد و با اینکه خودش اهل مصاحبه و خبری کردن برنامه‌ها و کارهایش نیست اما بارها نامش بواسطه اخبار غیررسمی در فضای مجازی و محافل رسانه‌ای مطرح شده است. در چند ماهه اخیر نیز تولید برنامه‌اش در اینترنت همواره مورد رصد رسانه‌ها بوده است.
او پیش از این و در سال گذشته هم ویژه برنامه اینترنتی «کلاسیکو» را تهیه‌کنندگی کرد که با اجرای پژمان جمشیدی همراه بود و حالا قرار است با یک برنامه ۱۵ قسمتی در این فضا فعالیت کند.
هنوز جزئیات جدیدی از این برنامه که با عنوان «۹۹» مجوز ساخت از وزارت ارشاد دریافت کرده در دسترس نیست پیش از این البته این برنامه را با نام «نود نو» مطرح کرده بودند و در خبرهایی منتشر شد که ساترا جلوی تولید آن را گرفته است. همان زمان اما ساترا اعلام کرد که صرفاً توقف تولید و پخش برنامه «ام شو» با این سازمان بوده و درباره دیگر خبرسازی هیچ نقشی نداشته است. چندی بعد هم ساخت این برنامه که حتی در جزئیات آن گفته شده بود پخشش هم دوشنبه‌ها شب‌ها (همان تایم پخش برنامه «نود» در تلویزیون) است به طور تلویحی تکذیب شد. اما فردوسی پور در همه این ماه‌ها نسبت به حواشی و خبرهای مطرح شده پیرامون خود سکوت اختیار کرده است.
حالا انتشار رسمی مجوز برنامه وی گمانه زنی‌های دوباره‌ای را نسبت به فعالیت جدیدش به وجود آورده است. اینکه این برنامه قرار است زنده باشد یا فضای آن چگونه خواهد بود. آنچه در مجوز آمده است «۹۹» یک برنامه ترکیبی به نویسندگی و کارگردانی عادل فردوسی پور است. برنامه‌ای که در ۱۵ قسمت ساخته می‌شود و فضایی مستند دارد بنابراین همین ابتدا این احتمال را که بسیاری مطرح کردند که او «نود» را به شبکه خانگی می‌آورد منتفی می‌کند و شاید خیلی هم شبیه آن برنامه نباشد.
خود فردوسی‌پور هم هنوز به اعلام خبرهای رسمی و مصاحبه درباره برنامه‌اش ورود نکرده است و حتی می‌توان گفت با سکوتش حاشیه‌ها را به نحوی مدیریت هم کرده است؛ اتفاقی که به نوعی نشان از هوشمندی او برای جلوگیری از ایجاد فضای تقابلی با تلویزیون دارد.
بر این اساس فردوسی پور یکی از چهره‌های خبرساز هفته گذشته بود که رسانه‌ها مدام فعالیت‌های وی را رصد کرده و می‌کنند و باید اذعان کرد هنوز در سیبل پیگیری رسانه‌ها قرار دارد.
حاشیه هفته؛ باز شدن پرونده «جام‌جم» جدید؛ از حواشی دوره قبل چه خبر!؟
این هفته خبری از طرف معاونت سیمای رسانه ملی منتشر شد که طی آن دبیر و اعضای شورای سیاستگذاری ششمین جشنواره «جام جم» منصوب شدند. جشنواره «جام جم» طی دهه ۹۰ و توسط صداوسیما پایه گذاری و اولین دوره آن هم در سال ۹۰ برگزار شد. این جشنواره بخش‌های مختلفی دارد و سعی می‌کند تولیدات و چهره‌ها و هنرمندانی را که در تلویزیون شاخص بوده‌اند و به رای گذاشته شده‌اند بررسی کرده و مورد رقابت قرار دهد.
پنجمین دوره از این جشنواره که در سال ۹۷ برگزار شد اما دچار حاشیه‌هایی شد که عجیب‌ترین آن طرح شائبه دستکاری در آرای مردمی این رویداد و تأیید این شائبه از سوی برخی مدیران سیما بود. در دوره پنجم برای اولین بار رای‌گیری مردمی اضافه شده بود که همین رای‌گیری با ابهام دستکاری و تخلف مواجه شد؛ ابهامی که هنوز هم برطرف نشده است!
بعد از آن مسئولان جشنواره و صداوسیما به پیگیری‌ها نسبت به تخلف در آرای مردمی جشنواره وعده دادند و حتی میرباقری در نشست برنامه‌های نوروز ۹۸ که دو سال قبل برگزار شد اعلام کرد که خودش نسبت به این اتفاق شکایت دارد و پلیس فتا را هم در جریان گذاشته است. پلیس فتا نیز از تشکیل پرونده خبر داد و حتی طی مراحل بعدی عنوان شد که فرد متخلف هم دستگیر شده است!
فرد متخلف اما هیچ گاه به شکل رسمی و حتی غیررسمی به رسانه‌ها معرفی نشد و پرونده عجیب حواشی جشنواره تلویزیونی جام جم اگرچه ممکن است برای صداوسیما مختومه شده باشد اما هنوز برای رسانه‌ها و افکار عمومی مفتوح و بدون سرانجام است.
سال گذشته که به دلیل برگزاری انتخابات مجلس و اتفاقات مختلف خبری جشنواره جام جم برگزار نشد و حالا ششمین جشنواره به امسال موکول شده است. با این حال همزمان با اولین خبر رسمی از این جشنواره و تفویض دبیری جشنواره از مسعود احمدی افزادی به مهرداد عظیمی لزوم اطلاع رسانی درباره تخلف و حاشیه جشنواره پیشین و پاسخگویی به افکار عمومی یک بار دیگر احساس می‌شود. به ویژه که احمدی افزادی که این روزها مدیریت شبکه آموزش و متولی مدرسه تلویزیونی ایران است در شورای سیاستگذاری جشنواره هم حضور دارد و بهتر در جریان کم و کیف اتفاقات و حواشی جشنواره قبلی قرار دارد.
باید دید مرتضی میرباقری معاون سیما که حکم اعضای شورای سیاستگذاری دوره جدید را امضا کرده، برنامه‌ای برای شفاف‌سازی درباره حواشی دوره گذشته جشنواره «جام‌جم» دارد؟
اتفاق ویژه هفته؛ ترکیب حرفه‌ای داوران یک جشنواره تلویزیونی
جشنواره مستند سیما چند دوره است که توسط شبکه مستند در حال برگزاری است که به دوره مدیریت سلیم غفوری در این شبکه باز می‌گردد. هم اکنون دوره چهارم این جشنواره در حال برگزاری است که تا اواخر مهر ماه ادامه دارد.
این هفته خبری درباره این جشنواره منتشر شد که ترکیب داوران را اطلاع رسانی کرد. در این ترکیب نام‌های مختلفی از مستندسازان قدیمی و جدید اما حرفه‌ای دیده می‌شد. ابراهیم حاتمی کیا شاید شناخته‌شده‌ترین چهره این ترکیب حتی برای عموم مردم باشد که او را با سینمای داستانی می‌شناسند و کارش را با ساخت آثار مستند آغاز کرده است. مصطفی رزاق کریمی دیگر داور جشنواره از چهره‌های پیشکسوت و مطرح در عرصه مستندسازی است که فعالیت‌های وی باعث شده است در عرصه بین‌المللی هم شناخته شده باشد.
لقمان خالدی، وحید فرجی و محدثه گلچین عارفی دیگر اعضای ترکیب داوری را تشکیل می‌دهند که هر سه از چهره‌های شناخته‌شده و معتبر در فضای مستندسازی محسوب می‌شوند. این ترکیب می‌تواند در روند انتخاب حرفه‌ای آثار جشنواره و حتی زمینه سازی برای دوره‌های بعدی کمک کننده باشد.
جشنواره مستند طی چندین دوره برگزاری نگاه مستندسازان را به خود جلب کرده است و تلویزیون را که بستر اصلی پخش و عرضه مستند است در اختیار مستندسازان قرار داده است. با این حال یکی از انتقادات مهم در دوره‌های مختلف برگزاری به این جشنواره انتخاب سلیقه‌ای و محدود آثار مستند بوده است و اینکه همه مستندسازان نتوانسته‌اند در این دایره انتخابی آثارشان را قرار دهند.
حال ترکیب داوران می‌تواند به روند حرفه‌ای تر این جشنواره در انتخاب آثار بعدی هم کمک کند.
سینما در سیما؛ واکنش به‌موقع سیما به جنبش تقلبی «می تو» در سینمای ایران
جنبش «می تو» ابتدا در سینمای جهان شکل گرفت و برخی زنان درباره آزارها و تجاوزهای جنسی که در عرصه سینما با آن موجه بوده‌اند لب به سخن گشودند. در ایران هم چندی است که برخی در تلاش بودند با گرته‌برداری از این جنبش به زعم خود افشاگری درباره «تجاوز در سینمای ایران» را فراگیر کنند. این تلاش زمانی صورت جدی‌تری به خود گرفت که پرونده فردی متجاوز نسبت به دانشجویان دانشگاه هنر در فضای مجازی مطرح و به اقدام قضایی علیه فرد خاطی انجامید.
در بین برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی برنامه «کافه هنر» خیلی زود وارد میدان شد و به پیگیری مسائل مرتبط با پرونده دانشجویان هنر پرداخت و حتی گفتگویی با رحمت امینی از مسئولان این دانشگاه و پیگیری شکایت دانشجویان پرداخت که یک اتفاق ویژه بود و برنامه را با توجه به محتوای هنری آن با یک اتفاق روز هم پیش برده بود.
ماجرای طرح ادعای مجازی اما همانطور که انتظار می‌رفت خیلی زود به انحراف کشیده شد و به مرور ابعاد دیگری هم پیدا کرد و حتی وارد حاشیه‌هایی شد که تا حدی از اهمیت ماجرای اولیه کاست. برنامه «نقد سینما» جمعه هفته گذشته با مرور تلویحی این ماجرا به اتهام زنی‌های بدون سند در این حوزه پرداخت.
امیررضا مافی مجری کارشناس برنامه در سخنانی در برنامه‌ای که جمعه هفته پیش روی آنتن رفت، بیان کرد: با تأکید بر اینکه اصل جنبش «می‌تو» هم در آمریکا به راه افتاد تا بخش‌هایی از واقعیت نادیده بماند، افزود: در فرهنگ ما همه چیز متفاوت از غرب است اما گویی میلی وجود دارد تا از ابزارهای شبکه‌های اجتماعی بهره‌گیری شود و کاری مشابه آنچه در غرب رخ داده اینجا هم رقم بخورد، در صورتی که این اتفاق ممکن نیست.
در ادامه برنامه نیز احسان شاه‌قاسمی مدرس و پژوهشگر دانشگاه هم با تأکید بر موضع مافی گفت: در کشور ما این تنها نمونه نیست و غالباً زمانی که می‌خواهیم از یک پدیده تقلید کنیم، معمولاً شرایط رقت‌باری پیش می‌آوریم! درباره اصل جنبش «می‌تو» و اصالتش می‌توان ساعت‌ها صحبت کرد اما همین پدیده با تمام نقدهایی که به آن وارد می‌کنیم، وقتی به ایران می‌رسد تبدیل می‌شود به مجموعه‌ای از اتهام‌زنی‌های نامشخص، با منابع نامشخص و در زمان‌هایی مشکوک!
پرداختن به اتفاقات و جریانات روز جامعه به‌ویژه این دست موضوعات حساس در فضای مجازی، در تلویزیون آن هم در شرایطی که برنامه‌های تخصصی در این باره معمولاً سکوت می‌کنند حرکتی قابل تحسین در راستای وظایف رسانه ملی است. به ویژه در قبال خبرهایی که موجی در جامعه به راه می‌اندازند و سکوت صداوسیما و رسانه‌های رسمی می‌تواند به یک «مارپیچ سکوت» دامن بزند. «مارپیچ سکوت» نظریه‌ای است که الیزابت نوئل نیومن مطرح کرد و طی آن به این مساله پرداخت که قدرت رسانه‌ها یا سلیقه عام می‌تواند عقاید مخالف یا اقلیت را مأیوس کند و آن‌ها را در یک مارپیچ سکوت به انفعال و فراموشی وادار کند.
پیشنهاد هفته؛ سریال «بوم و بانو»
حدود ۲ هفته است که سریال‌های تلویزیونی به روز شده‌اند و این شب‌ها سه شبکه اصلی سریال‌های جدیدی را در کنداکتور پخش قرار داده است. از ابتدای این هفته نیز سریال «بوم و بانو» به کارگردانی سعید سلطانی روی آنتن شبکه دو سیما رفته است. شبکه دو سیما معمولاً در ترکیب سریال‌های تلویزیونی که روی آنتن شبکه‌های اصلی می‌رود بین سه شبکه کمتر سریال موفقی داشته است و طی ۶ ماه گذشته فقط «بچه مهندس» بود که توانست اقبال مخاطبان را به دست بیاورد.
«بوم و بانو» با این حال در میان سریال‌های «سرزده» و «زمین گرم» که این شب‌ها از دو شبکه یک و سه روی آنتن می‌رود آغاز موفق‌آمیزتری داشت. سریالی که با یک ملودرام شروع شد ترکیبی از بازیگران مختلف را به کار گرفته است و در همین چند قسمت ریتم مناسبی در روایت قصه و اتفاقات داشته است.
حال و هوای سریال نیز در بستری تاریخی رخ می‌دهد و جذابیت‌های بصری و فرهنگی را پیش روی مخاطب قرار داده است.
در این سریال بازیگرانی همچون مسعود رایگان، بهنام تشکر، مهدی احمدی، شیوا خنیاگر، دیبا زاهدی و… به ایفای نقش پرداخته‌اند.
سریال «بوم و بانو» به کارگردانی سعید سلطانی و تهیه کنندگی آرمان زرین‌کوب ساخته شده است و این شب‌ها ساعت ۲۱:۳۰ روی آنتن شبکه دو سیما می‌رود.