مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم از اعلام نتایج رتبه‌‏بندی نشریات علمی براساس آیین نامه جدید خبر داد و گفت: ۵ درصد نشریات رتبه بین المللی گرفتند.

به گزارش خبرگزاری مهر، محسن شریفی گفت: اولین ارزیابی نشریات علمی برای سال ۱۳۹۸ بر اساس آیین نامه جدید نشریات علمی توسط کمیسیون علمی نشریات و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام انجام گرفت و نتیجه آن هم اکنون بر روی سامانه نشریات علمی به آدرس Journals.msrt.ir قرار گرفته است.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم در این خصوص توضیح داد: در این ارزیابی توسط گروه های کارشناسی و نیز داوران تخصصی برای هر نشریه  اعمال نظر کردند و امتیازهای کسب شده و رتبه هر نشریه تعیین شد. در ارزیابی سال ۹۸ امتیاز کل ۱۰۰۰ امتیاز بوده و رتبه نشریات بر اساس امتیاز کسب شده و مطابق جدول زیر تعیین شد.

ردیف

امتیاز کسب‌شده از شاخص‌های ارزیابی یا پایگاه‬ ‏های نمایه‌شده

رتبه

۱

نشریات پایگاه‬ ‏های WoS * (JCR Q ۱ -Q ۴)، Scopus (Q ۱ -Q ۴)

بین‌المللی

۲

کسب ۸۰۱ تا ۱۰۰۰ امتیاز

الف

۳

کسب ۶۰۱ تا ۸۰۰ امتیاز

ب

۴

کسب ۴۰۱ تا ۶۰۰ امتیاز

ج

۵

کسب ۴۰۰ امتیاز و پایین‌تر

د

به گفته وی، نشریات علمی در صورت داشتن اعتراض، از زمان اعلام نتایج تا یک‌ماه فرصت دارند از طریق سامانه فوق درخواست بررسی مجدد کنند. پس از بررسی درخواست، نتیجه نهایی در سامانه اعلام می‌شود.

شریفی تصریح کرد: بر اساس آیین نامه نشریات علمی مصوب ۲ اردیبهشت ۹۸، به جای دسته بندی نشریات به صورت علمی- پژوهشی یا علمی- ترویجی، تمامی نشریات مشمول این آیین نامه با عنوان یکسان «نشریه علمی» شناخته می شوند و رتبه کسب شده در ارزیابی های سالانه به عنوان «اعتبار نشریه» قلمداد می شود. بنابراین در رابطه با ارزیابی‌های مختلف نظیر ارتقاء و ترفیع اعضای هیئت علمی و کفایت دستاوردهای پژوهشی رساله / پایان نامه دانشجویان تحصیلات تکمیلی، رتبه نشریات علمی در ارزیابی‌های سالانه مورد توجه قرار می‏‬ گیرد و محاسبه امتیاز مقاله بر اساس رتبه نشریات شامل بین‏‬ المللی، الف، ب. ج یا د صورت خواهد گرفت.

نتایج ارزیابی نشریات در سال ۹۸

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم بیان کرد: به طور کلی در رتبه ‏بندی نشریات علمی سال ۱۳۹۸، حدود ۵ درصد نشریات رتبه بین المللی، ۷ درصد رتبه الف، ۶۰ درصد رتبه ب، ۱۳ درصد رتبه ج و ۱۵ درصد رتبه د کسب کرده‏ اند. ارزیابی نشریات علمی هر سال یکبار بر اساس شاخص های اعلام شده صورت می‏‬ گیرد و ان شاءالله به‌زودی کار ارزیابی سال ۱۳۹۹ شروع خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: برنامه‬ ‏ریزی به ‌گونه‏‬ ای صورت گرفته است که نتیجه ارزیابی سال ۱۳۹۹ را تا پایان سال یا نهایتاً اوایل سال ۱۴۰۰ اعلام کنیم. بنابراین نشریات علمی باید همیشه اطلاعات خود را در سامانه تکمیل و شماره ها را کاملاً به ‏روز منتشر کنند. در غیر این‬ صورت امکان ارزیابی آنها فراهم نیست و از چرخه ارزیابی باز خواهند ماند.

شریفی با توجه به اهمیت نشر علم و جایگاه آن در چرخه علم و فناوری عنوان کرد: نشریات علمی که مقالات علمی را منتشر می کنند، همواره نمایانگر دستاوردهای علمی و تخصصی بوده‏‬ و از اهمیت ویژه ‏ای برای توسعه علوم و تحقیقات برخوردار هستند و در نهایت به عنوان یکی از شاخص‏‬ های مهم در پایگاه‏‬ های علم سنجی یک کشور مورد رصد قرار می‏ گیرند.

مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه ریزی امور پژوهشی وزارت علوم ادامه داد: بر اساس اسناد بالا دستی از جمله ماده ۲۰ برنامه پنجم توسعه و بند ۴ از اقدامات ملی راهبرد کلان ۴ و بند ۲۵ اقدامات ملی از راهبرد کلان ۹ نقشه جامع علمی کشور، یکی از راهبردهای اصلی، حمایت از نشریات علمی و تولیدات علمی داخلی به منظور افزایش سهم تحقیق و پژوهش از تولید ناخالص داخلی، تعیین شده است.

شریفی افزود: بدین لحاظ ضرورت وجود جایگاهی برای سیاست‏گذاری و برنامه ‏ریزی در این حوزه و تدوین ضوابط و معیارهای استاندارد برای بررسی و اعتبار بخشی به این گروه از نشریات به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تکلیف شده است. کمیسیون بررسی نشریات علمی در طول دوره حیات خود بنابر شرح وظایف محوله اقدام به تدوین آیین‬ ‏نامه‬ ‏ها و ضوابطی برای ایجاد نشریات علمی کرده است که در طول این دوره‏‬ ها بنا به مقتضیات دوره زمانی خود تغییراتی داشته است.

اختیارات موسسه صاحب امتیاز نشریات افزایش یافته است

وی به آخرین تغییرات آیین نامه ای نشریات اشاره کرد و گفت: در آخرین نسخه آیین‬ ‏نامه ابلاغ شده مورخ اردیبهشت ۱۳۹۸ و با توجه به اینکه اهداف برنامه پنجم مرتبط با این موضوع محقق شده است، آیین‬ ‏نامه مذکور سعی در ارتقای سطح کیفی و استانداردسازی نشریات مطابق با سطح استانداردهای بین‬ ‏المللی کرده است. در این آیین‬ ‏نامه از یک سو اختیارات موسسه صاحب امتیاز بیشتر و از سوی دیگر شاخص‬ ‏هایی دقیق‬ ‏تر برای ارزیابی و رتبه‏‬ بندی نشریات علمی در نظر گرفته شده است.

تعداد نشریات وابسته به وزارت علوم به ۱۳۶۰ مورد رسید

شریفی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد نشریات علمی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در مجموع به ۱۳۶۰ نشریه رسیده است، تصریح کرد: با توجه به دستیابی به اهداف برنامه پنجم توسعه از لحاظ کمی، کمیسیون بررسی نشریات علمی از اواخر سال ۱۳۹۳ اقدام به سیاست‏گذاری در جهت کاهش تعداد اعتباردهی جدید و توجه به امر ارزیابی و رتبه‏‬ بندی نشریات علمی کرد. بر این اساس سامانه الکترونیکی ارزیابی نشریات علمی ایجاد و اولین رتبه‬ ‏بندی نشریات علمی بر اساس شاخص‏‬ های اولیه انجام شد. اما در سال ۹۷ و ۹۸ به منظور بهبود کیفی نشریات علمی و ساماندهی آنها در راستای نیاز کشور و نیز استانداردسازی نشریات علمی، نظام نشریات علمی بر اساس وضعیت بین‬ ‏المللی و با توجه به تجربه موجود در کشور، مورد بازبینی اساسی قرار گرفت.

راه‏‬ اندازی نشریات و صدور مجوز آن ها برون سپاری شده است

وی عنوان کرد: در نظام قدیم کلیه فرایند درخواست نشریات از ابتدا تا صدور مجوز علمی توسط کمیسیون نشریات علمی صورت می‏‬ گرفت و به دلیل حجم کار زیاد امکان نظارت دقیق بر عملکرد نشریات وجود نداشت. در حالی که در نظام جدید بخش راه‏‬ اندازی نشریات و صدور مجوز در دانشگاه‬ ‏ها، مراکز پژوهشی و انجمن‏ های علمی برون سپاری شده است و کمیسیون نشریات علمی به نقش اصلی خود در سیاستگذاری و استانداردسازی و نیز ارزیابی عملکرد نشریات علمی می‬ ‏پردازد.

هدف آیین نامه جدید نشریات ارتقا کیفی است

شریفی خاطرنشان کرد: به منظور تشویق نشریات به حضور در عرصه بین ‏المللی، اگر نشریه در فهرست پایگاه JCR باشد یا در نمایه های استنادی Web of Science یا Scopus حائز درجه های Q ۱ تا Q ۴ شده باشد، پس از ثبت نام اولیه و خارج از فرآیند ارزیابی، در گروه نشریات معتبر بین‌المللی قرار می ‬‏گیرد.

وی مهم‌ترین سیاست‬ ‏ها و اهداف آیین‬ ‏نامه جدید نشریات را نظارت و ارتقای کیفی نشریات علمی، استانداردسازی نشریات علمی داخلی، کمک به حضور نشریات علمی داخلی به زبان فارسی و زبان‌های بین‌المللی، در نمایه‌های بین‌المللی، افزایش نقش نشریات در ارتقای بهره‌وری و کاربردی شدن دستاوردهای پژوهشی کشور و افزایش رقابتِ سازنده میان نشریات در راستای بهبود کیفیت انتشارات علمی بیان کرد.