به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از یورو نیوز، پیشتازی جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در نظرسنجی‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا احتمال زمامداری دموکرات‌ها در این کشور از روز ۲۰ ژانویه (اول بهمن) را افزایش داده است.
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که هر چهار سال یک بار برگزار می‌شود نه تنها بر سرنوشت شهروندان این کشور بلکه بر سرنوشت اتباع بسیاری از کشورهای جهان تاثیر می‌گذارد.
راهیابی احتمالی نامزد دموکرات‌ها به کاخ سفید این پرسش را پدید می‌آورد که آمریکا در دوران پس از دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی ایالات متحده چه سیاستی را در مواجهه با بحران‌ها و چالش‌های پیش رو در عرصه جهانی اتخاذ خواهد کرد.
جو بایدن در عرصه سیاست خارجی از اصولی چون همکاری با متحدان سنتی واشنگتن، حمایت از حقوق بشر و مقابله با حکومت‌های دیکتاتوری دفاع می‌کند. این در حالی است که دونالد ترامپ به ندرت به چنین اصولی در عرصه سیاست خارجی تکیه کرده است. در این گزارش برخی از چالش‌های پیش روی جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و سیاست‌های او در عرصه سیاست خارجی بررسی شده است.
سرنوشت توافق هسته‌ای با ایران؛ دو گام برای بازگشت به پشت میز مذاکره
یکی از اعضای سابق تیم سیاست خارجی جو بایدن به خبرنگار پایگاه اینترنتی واکس در حوزه امنیت ملی گفته است که موضوع ایران یکی از «اولویت های اولیه» دولت جو بایدن خواهد بود. به گفته وی آمریکا در صورت پیروزی احتمالی جو بایدن در گام نخست از اجرای متقابل برجام از طرف ایران و آمریکا استقبال خواهد کرد.
این امر به این معنا خواهد بود که جو بایدن آماده است تا در صورت کاهش سطح غنی سازی اورانیوم و رعایت تعهدات برجامی ایران در زمینه ذخیره اورانیوم غنی شده، بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای با تهران را اعلام کند.
دموکرات‌ها قصد دارند تا در گام دوم با همکاری متحدان اروپایی آمریکا به ایران فشار بیاورند تا حاضر به مذاکره بر سر مسائل منطقه و برنامه موشکی خود شود.
انتخابات ریاست جمهوری سال آینده ایران احتمالاً جو بایدن را در صورت راهیابی به کاخ سفید مجبور خواهد کرد تا هر چه سریع‌تر به دنبال اجرای کامل تعهدات برجامی ایران باشد.
تغییرات آب و هوایی؛ بازگشت به توافق پاریس
تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین چالشی مهم برای جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو خواهد بود. دونالد ترامپ همانطور که چهار سال پیش در جریان کارزارش وعده داده بود تصمیم به خروج آمریکا از توافق پاریس گرفت.
ایالات متحده قرار است در عمل روز چهار نوامبر (۱۴ آبان) یعنی تنها یک روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از توافق پاریس خارج شود. جو بایدن اعلام کرده است یکی از اولین تصمیم‌هایی که به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا خواهد گرفت بازگشت به این توافق خواهد بود.
بازگشت به سازمان جهانی بهداشت
نامزد دموکرات‌ها همچنین وعده داده است که آمریکا در صورت پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری به سازمان جهانی بهداشت باز خواهد گشت. انتظار می‌رود که با توجه به همه گیری بیماری «کووید ۱۹» این تصمیم در روزهای اولیه زمامداری جو بایدن اعلام شود.
معاون پیشین باراک اوباما، چهل و چهارمین رئیس جمهوری ایالات متحده گفته است که آمریکا با وجود همه «مشکلات و کمبودهای سازمان جهانی بهداشت» به این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد باز می‌گردد.
بازسازی اعتماد متحدان سنتی آمریکا
یکی از اهداف اصلی جو بایدن در عرصه سیاست خارجی بازسازی اعتماد متحدان سنتی آمریکا خواهد بود. روابط واشنگتن با بسیاری از متحدان ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ آسیب دیده است. به عنوان مثال آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در سال ۲۰۱۸ میلادی گفت که «ما دیگر نمی‌توانیم برای حفظ نظم جهانی به قدرت آمریکا تکیه کنیم.»
رئیس جمهوری کنونی آمریکا همچنین دستور خروج نزدیک به ۱۲ هزار نظامی این کشور از آلمان را صادر کرده است.
بهبود روابط آمریکا با متحدان سنتی خود در صورت پیروزی جو بایدن در انتخابات فرایندی طولانی و دشوار خواهد بود. شاید به همین دلیل نامزد دموکرات‌ها وعده داده است که در سال اول ریاست جمهوری خود اجلاسی با مشارکت کشورهای دموکراتیک برگزار خواهد کرد.
مقابله با چین با تشکیل اتحاد کشورهای دموکراتیک
یکی از اهداف جو بایدن از تشکیل اتحاد کشورهای دموکراتیک مقابله با چین است. لحن نامزد دموکرات‌ها در برابر چین در ماه‌های اخیر همزمان با تیرگی روابط واشنگتن و پکن تندتر شده است.
کارزار جو بایدن وعده داده است که نامزد دموکرات‌ها در صورت راهیابی به کاخ سفید، با چین به دلیل سرکوب حقوق دموکراتیک ساکنان هنگ کنگ برخورد خواهد کرد.
واشنگتن و پکن در دوران زمامداری دونالد ترامپ «جنگ تجاری»، «تعطیلی کنسولگری‌های هیوستون و چنگدو» و تیرگی روابط بر سر شیوع ویروس کرونا را تجربه کرده‌اند.
رابطه با روسیه؛ تمدید «استارت نو» و مذاکره تسلیحاتی
یکی دیگر از چالش‌های جدی پیش روی جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری پایان دوره پیمان کاهش تسلیحات هسته‌ای «استارت نو» با روسیه خواهد بود. دوره این توافق تنها چند هفته پس از آغازه دوره ریاست جمهوری بعدی آمریکا به پایان می‌رسد.
جو بایدن متعهد به تلاش برای تمدید پیمان «استارت نو» شده است. موافقت روسای جمهوری ایالات متحده و روسیه می‌تواند این پیمان را به مدت پنج سال دیگر تمدید کند. دموکرات‌ها امیدوارند که تمدید این پیمان به فرصتی برای مذاکره بر سر کنترل تسلیحاتی با مسکو تبدیل شود.
تلاش برای خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی
جو بایدن در صورت راهیابی با کاخ سفید با شرایطی کاملاً متفاوت از چهار سال پیش در زمینه تلاش‌ها برای خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی روبرو خواهد شد. دونالد ترامپ طی چهار سال گذشته در جریان سه نشست با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی مذاکره کرد؛ هرچند این این گفتگوها دستاورد ملموسی برای واشنگتن به دنبال نداشت.
یکی از مشاوران پیشین جو بایدن گفته است که نامزد دموکرات‌ها «اشتباهات دونالد ترامپ» را در برابر کره شمالی تکرار نخواهد کرد. انتظار می‌رود که جو بایدن سیاست دوران پیش از دونالد ترامپ را در مقابل پیونگ یانگ دنبال کند. او احتمالاً بدون پیش شرط هیچ گونه نشستی با رهبر کره شمالی برگزار نخواهد کرد اما بر شدت تحریم‌ها علیه این کشور خواهد افزود.
با این حال مشکل چنین رویکردی برای واشنگتن این خواهد بود که تضمینی برای ثمربخش بودن این راهبرد نیز وجود ندارد زیرا روسای جمهوری پیش از دونالد ترامپ با این رویکرد دستاورد مشخصی نداشتند.
جنگ در افغانستان؛ احتمال تلاش بایدن برای بازنگری در توافق صلح با طالبان
جو بایدن گفته است که آمریکا باید اکثر نظامیان خود را که در افغانستان و خاورمیانه مستقر هستند به ایالات متحده بازگرداند. او در مصاحبه اش با نیویورک تایمز از طرح خود برای بازگشت نظامیان آمریکایی مستقر در افغانستان در دوره اول ریاست جمهوری اش سخن گفته است.
به گفته وی هرگونه حضور نظامی آمریکا در افغانستان پس از خروج نظامیان این کشور باید متمرکز بر «عملیات ضدتروریستی» باشد. در مقابل دونالد ترامپ گفته است که تعداد نظامیان آمریکا در افغانستان تا روز انتخابات آمریکا از ۸۵۰۰ نفر به کمتر از پنج هزار تن خواهد رسید.
جو بایدن احتمالاً در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری تلاش خواهد کرد تا تماس با گروه طالبان را ادامه دهد. در همین راستا ممکن است که جو بایدن پس از آغاز دوره ریاست جمهوری اش از زلمی خلیل زاد بخواهد تا به فعالیت خود به عنوان نماینده ایالات متحده در امور افغانستان ادامه بدهد.
در حالی که طالبان بر لزوم خروج همه نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان تاکید می‌کند جو بایدن به دنبال حضور حداقلی نظامیان کشورش در این کشور برای مقابله با القاعده و داعش است. به این ترتیب این احتمال که دموکرات‌ها به دنبال بازنگری در توافق صلح آمریکا با طالبان باشند منتفی نیست.
آن دسته از تصمیمات ترامپ که «بازگشت ناپذیر» هستند
جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات سوم نوامبر (۱۳ آبان) برای تغییر برخی از تصمیماتی که دونالد ترامپ طی چهار سال گذشته گرفته است با مشکل روبرو خواهد بود. به همین دلیل برخی از این تصمیم‌ها «بازگشت ناپذیر» توصیف می‌شوند. انتقال سفارت آمریکا در اسرائیل به بیت المقدس از جمله تصمیم‌هایی است که دموکرات‌ها آن را «بازگشت ناپذیر» توصیف می‌کنند.
با این حال جو بایدن وعده داده است که کنسولگری آمریکا برای فلسطینی‌ها را که دونالد ترامپ تعطیل کرد بازگشایی کند.
یکی دیگر از تصمیم‌هایی که احتمالاً برای جو بایدن «بازگشت ناپذیر» خواهد بود عدم به رسمیت شناختن نیکلاس مادورو به عنوان رئیس جمهوری ونزوئلا است. دونالد ترامپ سال گذشته خوان گوآیدو، رهبر مخالفان دولت ونزوئلا را به عنوان رئیس جمهوری این کشور به رسمیت شناخت. تصور اینکه واشنگتن در این سیاست خود تغییری ایجاد کند نیز دشوار به نظر می‌رسد.