علی نوری اسکویی کارگردان و تهیهکننده انیمیشن در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تازهترین فعالیتهای خود گفت: انیمیشن «آبتین و پرطلایی» همچنان در مرحله تولید قرار دارد و امیدوارم تا اوایل سال آینده آماده اکران شود، ۵۰ درصد از کارهای فنی این پروژه در ایران و ۵۰ درصد دیگر آن در کره جنوبی انجام میشود. این فیلم انیمیشن در مرحله انیمیت است و به زودی نیز اولین تریلر رسمی این پروژه منتشر میشود.
وی درباره شرایط تولید انیمیشن توضیح داد: خوشبختانه سینمای انیمیشن ایران توانسته است جایگاه مناسبی در بخش بینالمللی پیدا کند و در حوزه اقتصاد و گردش مالی حرفی برای گفتن دارد، در شرایطی که به دلیل شیوع ویروس کرونا بسیاری از رشتههای سینمای ایران تعطیل است، این بخش توانسته همچنان به تولید ادامه دهد و گردش مالی خود را داشته باشد.
تلاش بخش خصوصی برای گسترش انیمیشن
این کارگردان انیمیشن بیان کرد: البته باید به این مساله تاکید کنم که اکثر فعالان در حوزه انیمیشن در کشورهای منطقه از جمله ارمنستان، گرجستان و دیگر کشورها مشغول به کار هستند و در شرایط فعلی پیشنهادهای خوبی برای تولید دریافت میکنند. در واقع فعالیت در کشورهای دیگر و دریافت سفارش از خارج از ایران برای آنها صرفه اقتصادی خوبی دارد به همین دلیل آنها کشور را ترک میکنند، البته آن گروه از هنرمندانی که میتوانند تبادلات مالی خود را از روشهای مختلف داشته باشند، در ایران مانده و از همینجا فعالیتهای خود را ادامه داده و با پروژههای مختلف همکاری میکنند.
وی تاکید کرد: هرچند انیمیشن ایران از مزیتهای خوبی برخوردار است و در کشورهای دیگر به خوبی شناخته میشود، اما متاسفانه بستر خوبی برای تولید انیمیشن در کشور وجود ندارد و از این شرایط به نحو احسن استفاده نمیشود. در کنار آن نیز باید یادآوری کنم که اگر انیمیشن در جایگاه مناسبی برخوردار است، بیشتر به دلیل تلاشی است که بچههای انیمیشن در سطح بینالمللی انجام دادهاند.
نوری اسکویی گفت: مساله این است که هیچ مجموعه آموزشی دولتی و یا دانشگاهی در کشور وجود ندارد که بخواهد انیمیشن و چگونگی پیدا کردن بازار مناسب را به فعالان در این عرصه آموزش دهد و آنچه که تا امروز در این حوزه باعث پیشرفت شده است تجربه و کار خود فعالان در حوزه انیمیشن است.
وی در ادامه توضیح داد: ممکن است مسائل تئوری انیمیشن منجر به ساخت فیلمهای کوتاه انیمیشن و یا تولیدات جشنوارهای شده باشد، اما همه این را میدانیم که تولید این نوع از انیمیشن که دولت آن را ساماندهی کرده است منجر به اقتصاد موفق در حوزه انیمیشن نمیشود. آنچه که امروز در انیمیشن تجاری ایران اتفاق افتاده است، توسط جامعه انیمیشن به صورت خودآموز، تحقیق و یا سفر به خارج از کشور و آشنایی با کمپانیهای خارجی تولید انیمیشن بوده است.
نوری اسکویی گفت: میتوان گفت اقتصاد انیمیشن امروز سینمای ایران صد در صد محصول فضا و تلاش بخش خصوصی بوده است، هرچند چنین بستر خودجوش و موفقی در حوزه انیمیشن به وجود آمده است، اما دولت هوشمندی لازم برای استفاده از این بستر را ندارد.
وی درباره تجربه خود در حوزه تولید انیمیشن با همکاری نهادهای دولتی بیان کرد: با نهادهای دولتی مختلف برای تولید انیمیشن همکاری کردهام اما مساله این است که چون مدیران آشنایی چندانی با انیمیشن نداشته و با نگاه کارشناسی این بخش از سینمای ایران را دنبال نمیکنند، معمولاً سیاستگذاریهای درستی در آن نشده است و بیشتر به سمتی پیش میروند که باعث انتخابهای اشتباه و سرمایه گذاریهای غلط میشود، به عنوان مثال نهادهای دولتی روی پروژههایی سرمایه گذاری میکند که نزدیک به ۱۰ سال زمان میبرد، اما در نهایت هم کار نیمه رها میشود.
هر چند انیمیشن ایران از مزیتهای خوبی برخوردار است و در کشورهای دیگر به خوبی شناخته میشود، اما متاسفانه بستر خوبی برای تولید انیمیشن در کشور وجود ندارد و از این شرایط به نحو احسن استفاده نمیشود. در کنار آن نیز باید یادآوری کنم که اگر انیمیشن در جایگاه مناسبی برخوردار است، بیشتر به دلیل تلاشی است که بچههای انیمیشن در سطح بینالمللی انجام دادهاند این کارگردان انیمیشن با اشاره به اینکه دولت آن جایی که باید وارد شده و حمایت کند، تعلل میکند، توضیح داد: خوشبختانه چند سالی است که معاونت انیمیشن در سازمان سینمایی راه اندازی شده است و در همین چند سال فعالیت خود توانسته است بهترین عملکرد را در حوزه کارشناسی انیمیشن داشته باشد، البته باید این را هم بگویم که دست این معاونت در حوزه انیمیشن باز نیست و تنها میتواند در این حوزه پیشنهادهایی بدهد، البته باید این مساله را بگویم که کار این معاونت بسیار سخت است چرا که جامعه مدیریتی چندان انیمیشن را باور ندارد.
وی بیان کرد: تاکید میکنم که انیمیشن میتوانست نجات بخش اقتصاد سینمای ایران باشد، چرا که برای تولید انیمیشنهای مختلف به خصوص در حوزه تولید انیمیشن تجاری، از شاخههای مختلف سینمای ایران مانند صداگذاری، تدوین، ساخت موسیقی و… برای همکاری استفاده میکند که این خود به نوعی ایجاد شغل برای رشتههایی است که در شرایط فعلی بیکار ماندهاند.
کارگردان انیمیشن «رهایی از بهشت» گفت: در دوره مدیریت حسین انتظامی در حوزه ریاست سازمان سینمایی، برای تولید انیمیشن سینمایی «آبتین و پرطلایی» با سازمان سینمایی همکاری داشتهام، اما واقعیت این است که همچنان برای تولید انیمیشن با دوستان دولتی به مفاهمه نرسیدهایم. به عنوان مثال فیلم «درخت خاموش» که یک اثر تولید مشترک با کشور ترکیه است، با همکاری بنیاد سینمایی فارابی جلو بردیم و شرایط به گونهای بود که بنیاد سینمایی فارابی تمام تعهدات کتبی و شفاهی خود را با این فیلم سینمایی عملی کرده است اما برای تولید انیمیشن «آبتین و پر طلایی» که با همکاری مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی چنین شرایطی به وجود نیامد.
وی ادامه داد: دوستان در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برای تولید این انیمیشن با ما همکاریهایی داشته است اما به دلیل اینکه فضای انیمیشن برای دوستان شناخته شده نیست، همراهی چندانی در این زمینه صورت نگرفته است.
سرمایههای حوزه انیمیشن از دست میروند
نوری اسکویی گفت: معتقدم که فرآیند اقتصاد انیمیشن ایران به زودی در دنیا شکل جدیتری پیدا میکند. اما از طرف دیگر این امکان وجود دارد که بخش اعظمی از نیروهای حرفهای این حوزه از کشور خارج شده و خارج از ایران به کار خود ادامه دهد، بر این باورم که به زودی استودیوهای بزرگ انیمیشن در کشورهای مختلف تاسیس میشود که مدیران آن ایرانی هستند.
وی بیان کرد: علت خروج نیروهای حرفهای از کشور میتواند به ۲ دلیل صورت گیرد، اول اینکه افراد توانا، این قدرت را دارند که در حوزه انیمیشن کسب درآمد کرده و نیازی به دولت نداشته باشد و دوم اینکه دولت هیچ رابطه خوبی با هنرمندان در حوزه انیمیشن ندارد به همین دلیل است که فعالان در حوزه انیمیشن با وجود چنین شرایطی در کشور، ترجیح میدهند در کشورهای دیگر به فعالیت خود ادامه دهند.
این هنرمند تاکید کرد: فکر میکنم ضرر اصلی این اتفاق را کشور خودمان میبیند که سرمایههای مهم خود را در حوزه انیمیشن از دست میدهد.
وی ادامه داد: طی ۲ سال گذشته ۲۰ نفر از نیروهایی که طی ۸ سال برای تولید انیمیشن «رهایی از بهشت» با من همکاری داشته و کار یاد گرفتهاند از کشور مهاجرت کردهاند. این به آن معنا است که سرمایههای این حوزه از دست میروند، این را باید بگویم که چندین پروژه تولید انیمیشن در داخل کشور به من پیشنهاد شد که به دلیل نبود نیروی کار کافی نتوانستم آن را بپذیریم.
نوری اسکویی در پایان گفت: چند سال دیگر اگر دولت بخواهد از انیمیشن حمایت کند و شرایط برای تولید پروژههای خارجی را فراهم کند، دیگر کسی در ایران نیست که بخواهد این پروژهها را در دست بگیرد.