خبرگزاری مهر، گروه دین واندیشه: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ۱۹ مهرماه سال ۱۳۶۹ هجری شمسی با هدف تلاش برای آشتی دادن مذاهب مختلف اسلامی و ایجاد تقریب بین دیدگاههای آنان به همت و با ابتکار آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی تشکیل شد. این مجمع عهدهدار تلاشهای تقریبی در جهان اسلام است و همه ساله با شرکت اندیشمندان اسلامی، در ایران یا دیگر کشورهای اسلامی کنفرانسهایی حول وحدت اسلامی برگزار میکند. به دنبال نامگذاری ۱۲ تا ۱۷ ربیعالاول به عنوان هفته وحدت توسط امام خمینی (ره) اولین کنفرانس وحدت اسلامی در سال ۱۳۶۵ برگزار شد و تا سال ۱۳۶۹ این کنفرانس توسط سازمان تبلیغات اسلامی برگزار میشد اما همانطور که اشاره شد، پس از تأسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در سال ۱۳۶۹، برگزاری کنفرانس وحدت اسلامی به عهده این مجمع گذاشته شد. اولین دبیر کل مجمع آیت الله محمد واعظ زاده خراسانی بود و پس از وی به ترتیب آیات عظام تسخیری و اراکی مسئولیت دبیرکلی این مجمع را به عهده داشتند. آذرماه سال گذشته، با حکم رهبر عظیم الشان انقلاب اسلامی حجتالاسلام شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی شد و امسال، اولین سالی است که وی به عنوان دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی عهده دار برگزاری سی و چهارمین دوره کنفرانس وحدت اسلامی است. روز گذشته، ستادبرگزاری سی وچهارمین کنفرانس وحدت اسلامی رسماً آغاز به کار کرد و از پوستر این کنفرانس نیز رونمایی شد. حجت الاسلام شهریاری در این مراسم اعلام کرد که در روز هشتم آبان مصادف با ۱۲ ربیع الاول که سالروز ولادت حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (ص) به روایت اهل سنت است کنفرانس افتتاح میشود و روز ۱۳ آبان مصادف با ۱۷ ربیع الاول هم به پایان میرسد؛
به بهانه سالروز تاسیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و در آستانه قرار داشتن سی و چهارمین کنفرانس وحدت اسلامی و درگذشت دو شخصیت برجسته تقریبی چون طوبی کرمانی و آیت الله تسخیری گفتگویی با حجت الاسلام شهریاری، دبیرکل کنونی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی انجام دادیم؛ این اولین گفتگوی اختصاصی شهریاری با یک رسانه از ابتدای مسئولیتش در مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تاکنون است.
*ممنون از زمانی که در اختیار ما قرار دادید، در ابتدا بهتر است صحبتمان را با یادی از آیت الله تسخیری و این پرسش آغاز کنیم که نقش ایشان در حوزه وحدت اسلامی و تقریب چه بود؟
آیت الله تسخیری از شخصیتهای نادری است که چندین ویژگی را با هم داشت ویژگی اول ایشان این بود که دانش بلند مرتبهای داشت و هم اینکه توفیق پیدا کرد که دانش خود را در حد بسیار گستردهای در محافل بین المللی عرضه کند. ویژگی دوم ایشان این بود که هنگام حضور در هر محفلی میتوانست ارتباط بسیار مؤثری با مخاطب خود بگیرد. یعنی چهره نورانی ایشان، و قلب و طینت پاک ایشان امکان نداشت که در یک جلسه کوتاه موجب جذب مخاطب نشود. آیت الله تسخیری علاوه بر دانش و قدرت ارتباط گیری، اخلاق بسیار پسندیدهای هم داشت و دارای زبان نرم و متناسب با مخاطب بود که باعث میشد در هر مجلس بین المللی که شرکت میکرد، یگانه باشد. این حسن خلق و حسن رفتار و حسن گفتارش موجب جذب مخاطبان شده بود و این جذابیت در ذهن مخاطبش ماندگار میشد.
در همین مدت کوتاهی که از درگذشت ایشان میگذرد، از اقصی نقاط دنیا شخصیتهای برجستههای اسلامی و مجامع فرهنگی مختلف پیام تسلیت میفرستند و این فقط بخاطر این سه ویژگی است که معمولاً در بین دانشمندان جهان اسلام کمتر دیده میشود که هر سه ویژگی در اوج خود در یک نفر جمع شود.این افراد معمولاً نادر هستند و کمتر دیده میشود که در سنین آیت الله تسخیری کسی بتواند با جهان خارج ارتباطات مؤثری بگیرد و در مجامع علمی حضور پیدا کند و تفکر حوزههای علمیه را رواج دهد و با ادبیات غنی خود بتواند معارف بلند اسلام را به خصوص در زمینه وحدت جهان اسلام و تقریب مذاهب اسلامی به منصه ظهور برساند.
کمتر دیده میشود که در سنین آیت الله تسخیری کسی بتواند با جهان خارج ارتباطات مؤثری بگیرد و در مجامع علمی حضور پیدا کند و تفکر حوزههای علمیه را رواج دهد و با ادبیات غنی خود بتواند معارف بلند اسلام را به خصوص در زمینه وحدت جهان اسلام و تقریب مذاهب اسلامی به منصه ظهور برساند
*ایشان علاوه بر داخل کشور در خارج از مرزها هم بسیار شناخته شده و یک شخصیت بین المللی بودند.
بله. یکی از دغدغههای اصلی ایشان وحدت امت اسلامی و تقریب مذاهب بود و در این راستا گامهای مؤثری برداشتند و در بسیاری از مجامع بین المللی که حضور مییافتند این دغدغه را با تمام وجود ابراز میکردند.آیت الله تسخیری از جمله افرادی بود که معتقد بود ما میتوانیم با تقریب مذاهب اسلامی و گفتگوی بین الادیانی و بین المذاهبی نه فقط در بین کشورهای اسلامی بلکه در میان مستضعفان جهان وحدتی را به ارمغان بیاوریم که صلح عادلانه را در پی داشته باشد. این تفکر با طینت بشری بسیار متناسب است و بشر آن را دوست میدارد. در مقابل کسانی که علیه آن اقدام میکنند و برای توسعه تفرقه دست به قتل و غارت میزنند، یک تفکر منحوس و مطرود است و با فطرت بشر سازگاری ندارد.چون ایشان مفهوم وحدت امت اسلامی را با عمق جان دریافته بود و با ادبیات شیوا و لسان گویای خود میتوانست آن را در صحنه بین الملل ابراز کند، غالباً در محافلی که حضور داشت و شخصیتهای بزرگ جهان اسلام نیز حضور داشتند، عضو هیئت رئیسه آن مجالس بود، زیرا نوع تفکر ایشان به اولویت جهان اسلام موجب شده بود که معمولاً در هیئت رئیسه کنفرانسها حضور داشت. خوشبختانه وب سایت آیت الله تسخیری که حاوی سخنرانیها، فیلم و تصاویر، مقالات و معرفی آثار وی میباشد توسط مجمع جهانی تقریب در حال ساخت و بارگذاری محتوا است که به زودی از آن رونمایی میشود.
*متأسفانه پس از درگذشت آیت الله تسخیری شاهد درگذشت شخصیت تقریبی دیگری چون خانم طوبی کرمانی بودیم. کسی که هرساله در کنفرانسهای وحدت نقش پررنگ و فعالی داشت ولی کمتر به ایشان پرداخته شد. شناخت شما از ایشان چگونه بود؟
خانم دکتر کرمانی، علاوه بر اینکه دبیرکل اتحادیه جهانی زنان مسلمان و مشاور عالی دبیرکل مجمع تقریب مذاهب بود، انباشتی از سرمایه علمی و تجربی را با خود داشت. ایشان استاد فلسفه دانشگاه تهران و اولین زن دکترای تطبیقی فلسفه در ایران بود. همچنین فوق دکترای فلسفه تطبیقی را از دانشگاه کالیفرنیای آمریکا اخذ کرد و اولین زنی بود که به سمت رایزن فرهنگی در یونان منصوب شد. در مدت کوتاهی که در خدمت ایشان در مجمع تقریب بودم، خانم کرمانی از ویژگیهای گرانسنگی برخوردار بود و همه را تحت تأثیر قرار میداد. دل پاک و نیت خالصانه ایشان درکلام ایشان بروز داشت و همیشه در اندیشه انقلاب اسلامی بود و به امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بسیار ارادت داشت و در سخنرانیهایش این مساله نمود پیدا میکرد.
دکتر کرمانی کتابها و مقالات علمی متعددی نوشته است و در همایشهای بین المللی بسیار زیادی شرکت داشت که این، نشان از تجربه بالای بین المللی ایشان دارد. ما میتوانیم شهادت دهیم که زندگی خانم کرمانی سرشار از محبت الهی و محبت به اهل بیت (ع) و نبی اکرم (ص) بود و در جای جای سخنان خود این محبت را ابراز میکرد و بسیار راضی بود به اینکه ولایت الهی و ولایت نبوی (ص) و اهل بیت (ع) همچون چتری بر سر امت اسلامی گسترده شده است.
توهین به حضرت رسول الله اکرم (ص)، توهین به همه انبیا الهی و بی حرمتی به قرآن کریم، بی حرمتی به کتب همه پیامبران است. صهیونیستها میخواهند با این غائله جدید ملتهای اسلامی را تحریک و اذهان را از مسئله عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی غافل کنند
*کنفرانس وحدت اسلامی هر ساله با حضور بسیاری از اندیشمندان داخلی و خارجی برگزار میشود اما امسال با وجود ویروس کرونا به نظر میرسد برگزاری کنفرانس به گستردگی سالهای گذشته میسر نباشد، برنامه تان برای برگزاری کنفرانس وحدت امسال چیست؟
با توجه به تداوم شرایط ویژه ای که به واسطه شیوع ویروس کرونا در جهان به ویژه کشورمان حکمفرماست لذا سی و چهارمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی به صورت غیر حضوری (وبینار) برگزار میشود. سی و چهارمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی قرار است از تاریخ هشتم الی سیزدهم آبان ماه سال جاری همزمان با هفته وحدت برگزار شود. به همین منظور پایگاه اطلاع رسانی سی و چهارمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی به آدرس اینترنتی http://iuc.taqrib.ir راه اندازی شده است و اطلاعات مربوط به زمان ثبت نام و ارائه مقالات را اطلاع رسانی میکند. در این سایت، فراخوان مقالات این دوره از کنفرانس وحدت اسلامی با عنوان «همکاریهای اسلامی در مواجهه با مصائب و بلایا» و همچنین سخنرانان اصلی این کنفرانس ارائه شده است.
*چندی پیش شاهد اهانتهایی به پیامبر اکرم (ص) و قرآن کریم بودیم که خشم مسلمانان جهان را برانگیخت. تحلیل شما از این اتفاقات به عنوان کسی که مسئولیت یک مجمع جهانی را به عهده دارد چیست؟
توهینهای سخیف و مکرر مجله موهن «شارلی ابدو» در فرانسه و سوزاندن مصحف نورانی قرآن کریم در سوئد، نمونههایی از جاهلیت مدرن و انحطاط فکری و اخلاقی عصر حاضر است. توهین به حضرت رسول الله اکرم (ص)، توهین به همه انبیا الهی و بی حرمتی به قرآن کریم، بی حرمتی به کتب همه پیامبران است. صهیونیستها میخواهند با این غائله جدید ملتهای اسلامی را تحریک و اذهان را از مسئله عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی غافل کنند؛ به نظر میرسد صهیونیستها در پشت این توهینها قرار دارند و ملت اسلام باید هوشیار باشد و فتنههای دشمن را نقش بر آب کند.
*به عنوان سوال پایانی اینکه اخیراً برخی ازکشورهای عربی با رژیم صهیونیستی پیمان بستند، مجمع تقریب در این باره چه اقداماتی انجام داد؟
تاکنون اقدامات خوبی در این زمینه صورت گرفته است. ما اخیراً بیانیهای را علیه این اقدام برخی کشورهای عربی منتشر کردهایم که این بیانیه به امضای ۷۶۷ تن از علما، فضلا، فرهیختگان و اساتید دانشگاهی شیعه و اهل سنت رسیده است. همچنین طی نامهای پیرامون این موضوع از مراجع عظام تقلید استفتاء شده است که مراجع معظم نیز استفتاء خود را در این زمینه اعلام کردند و در رسانهها منتشر شد.