به گزارش خبرنگار مهر، کمبود بزرگ ورزش ایران از «مدیر موثر»، نبود تدبیر و برنامه‌ریزی مناسب برای تربیت آنها و البته تبعاتی که این ضعف در بٌعد بین‌الملل و در تقابلات صهیونیستی - سعودی برای ورزش دارد موضوعی بود که خبرگزاری مهر در گزارشی با عنوان «ورزشی که مدیران تاثیرگذار ندارد / جانشین پروری حلقه مفقوده» به آن پرداخت.
در این گزارش به این موضوع اشاره شد که پیش از این تربیت مدیران و در واقع همان جانشین پروری یکی از اهداف مورد توجه بود که به خاطر آن یک «آکادمی» ویژه هم راه اندازی شد اما تشکیل آن راه به جایی نبرد.
سعید فائقی معاون سازمان تربیت بدنی وقت با تایید این موضوع (راه اندازی آکادمی موردنظر) در مورد دلیل نتیجه نگرفتن از آن توضیح داد. وی همچنین بر لزوم تربیت مدیر از میان اهالی ورزش تایید و تاکید کرد که این مسئله باید یکی از اولویت‌های «شورای عالی ورزش» در آغاز به کار دوباره باشد.
آکادمی ویژه‌ای که راه به جایی نبرد
این کارشناس و مدیر قدیمی ورزش در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه تشکیل و راه اندازی «آکادمی» ویژه ورزش در برنامه چهارم توسعه مورد توجه و تاکید قرار گرفته بود، خاطرنشان کرد: مسئولیت ریاست آکادمی با قائم مقام سازمان تربیت بدنی وقت بود و همین موضوع بیانگر اهمیت و جایگاه آن بود. این آکادمی می‌توانست در زمینه تربیت مدیر و نیروی انسانی برای ورزش مثمرثمر باشد اما به خاطر نوع رویکرد رئیس جمهور وقت نسبت به برنامه چهارم توسعه اصلاً راه به جایی نبرد.
نقش محمود احمدی نژاد در عدم تربیت مدیر ورزشی
وی در این زمینه ادامه داد: موضوع مربوط به دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد است. وی رویکرد ویرایشی نسبت به طرح جامع داشت و با عنوان کردن لزوم اصلاحیه، اجرای طرح را متوقف کرد. اینگونه شد که راه اندازی آکادمی موردنظر که در برنامه چهارم به آن تاکید شده بود، مغفول ماند و بعد از آن هم کسی در این زمینه پیش‌قدم نشد. اینگونه تربیت نیروی انسانی که هدف از تشکیل آکادمی بود هم به فراموشی سپرده شد.
مدیران ورزش باید بین‌المللی باشند
معاون سازمان تربیت بدنی وقت با تاکید بر اینکه تمام رویکردها و فعالیت‌های ورزش در حوزه قهرمانی، بُعد بین‌المللی دارند بر لزوم بین‌المللی بودن مدیران تاکید کرد و یادآور شد: نهادی مانند وزارت امور خارجه سفرای خود را در دانشگاه مربوطه برای فعالیت در سطح بین‌الملل تربیت می‌کند. قرار بود با تاسیس و آغاز به کار آکادمی موردنظر، چنین شرایطی برای ورزشی و مدیرانش هم مهیا شود اما نه تنها چنین نشد بلکه خیلی از اتفاقات دیگر هم مزید بر علت شدند تا این شرایط دورتر شویم.
ورزش ایران مدیری با شاخصه‌های جهانی کم دارد
فائقی بر لزوم مسلط بودن مدیران ورزش به روابط و حقوق بین‌المللی تاکید کرد و گفت: در حال حاضر اما تعداد مدیرانی که چنین شاخصه‌هایی را دارا باشند، خیلی کم است. البته پیش از این حضور این دست مدیران در ورزش کم نبود و حتی جایگاه‌هایی هم که داشتند، قابل توجه بود اما برخی کوتاهی‌ها باعث از دست رفتن جایگاه آنها و کمرنگ شدن تدریجی خودشان شد.
لج و لجبازی در به کارگیری مدیران تاثیرگذار و قدیمی
وی به برخی مدیران پیشین ورزش که به لحاظ تحصیلات و جایگاه بین‌المللی شاخص بودند، اشاره کرد و گفت: ورزش ایران فردی مانند وحید مرادی را داشت که دبیرکل شنای آسیا بود یا علی قلم سیاه که در رشته قایقرانی دبیرکل آسیا و نایب رئیس جهان بود. امینی هم از جمله این مدیران بود که زمانی نایب رئیسی جهانی قایقرانی را بر عهده داشت. این مدیران اما امروز کجا هستند؟ آنها بازنشسته شدند و بعد هم نادیده گرفته شدند. در موردی مدیری مانند قلم سیاه فقط لج و لجبازی باعث شد دیگر به کار گرفته نشود.
مدیرانی که به خاطر چهره قهرمانی‌شان محبوب هستند
این کارشناس ورزش در بخشی از این گفتگوی خود با خبرنگار مهر با تاکید بر اینکه فعالیت مدیران قطعاً یک بُعد جهانی دارد و بنابراین کمترین انتظار این است که آنها به زبان انگلیسی مسلط باشند تا حداقل در معرفی خود به مشکل برنخورند، تصریح کرد: شاید امروز یکی دو المپین داشته باشیم که در جایگاه مدیر صاحب احترام جهانی هستند اما تحصیلاتی ندارد. احترام آنها فقط به خاطر چهره و محبوبیت و موفقیت‌شان در دوره قهرمانی است. در کل بزرگترین ضعف ورزش ایران کوتاهی در تربیت مدیرانی با شاخصه‌های بین‌المللی و جهانی است. به همین دلیل است که در کسب کرسی بین‌المللی هم نتیجه‌ای عاید حالمان نشده است.
خودمان به خودمان رحم نداریم و این را دنیا فهمیده است
فائقی در این زمینه به یک موضوع دیگر هم اشاره کرد و گفت: در برخی موارد جایگاه داخلی مدیران بدون توجه به پست بین‌المللی آنها گرفته شد و این باعث ضربه خوردن ورزش در سطح بین‌المللی شد. به طور مثال عضویت مصطفی هاشمی طبا در کمیته بین‌المللی المپیک راحت به دست نیامد اما بعد از کنار رفتن او از مدیریت کمیته حاضر نشدیم یک پست افتخاری در اختیارش قرار دهیم تا به حفظ کرسی IOC کمک کند. اینکه ما خودمان به خودمان رحم نمی‌کنیم از دیدِ دست‌اندرکاران جهانی پنهان نماند و این هم در ناکامی از کسب کرسی‌های جدید بین‌المللی بی تاثیر نبود.
تبعات ورود غیر ورزشی‌ها به مدیریت ورزش
معاون سازمان تربیت بدنی وقت ورود غیر ورزشی‌ها به مدیریت در ورزش ایران را دیگر عامل تاثیرگذار در بی توجهی به تربیت مدیران تاثیرگذار عنوان کرد و افزود: زمانی از دست رفت تا مدیرانی که با پیشینه غیرورزشی و از نهادهایی مانند وزارت کشور و شهرداری‌ها مسئولیت گرفتند بر شرایط ورزش اشراف پیدا کرده و کمبودها را شناسایی کنند. در عین حال آنها چون ورزشی نبودند توجه به مسائل پایه‌ای که لزوم تربیت مدیر یکی از آنهاست؛ برای‌شان اهمیتی نداشت.
تاثیر یک قانون در عدم تربیت نیروی انسانی متخصص برای ورزش
این مدیر قدیمی ورزش کشور تاکید دارد که ممنوعیت فعالیت تخصصی آموزشی در قالب دانشکده زیر نظر نهادی غیر از وزارت علوم دیگر عاملی بود که در عدم تربیت مدیر تاثیرگذار بود. وی با بیان اینکه قرار بود آکادمی ویژه ورزش در سطح موسسات آموزشی و علمی کاربردی فعال باشد گفت که اگر شرایطی فراهم شود که باشگاه‌ها بتوانند در این زمینه فعالیت داشته باشند، می‌تواند نتیجه بخش و اثرگذار باشد.
نقش شورای عالی ورزش در تربیت مدیر ورزشی
«در مجموع تربیت مدیر وظیفه کدام یک از نهادهای ورزشی است؛ وزارت ورزش یا کمیته ملی المپیک؟»، فائقی در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر به نقش شورای عالی ورزش اشاره کرد و اینکه موضوع تربیت مربی توسط مسئولان ورزش باید در نشست‌های این شورا مطرح و مورد پیگیری قرار بگیرد.
وی در این زمینه گفت: در مجموع تربیت نیروی انسانی بر عهده وزارت علوم است اما از طرفی تخصص گرایی باید توسط مدیران ورزش در وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک پیگیری شود. همین مسئله نقش شورای عالی ورزش را پررنگ می‌کند. شورایی که چند سال پیش تشکیل شد و اتفاقاً تربیت نیروی انسانی یکی از اهداف آن بود. از آنجا که ریاست جمهوری و مدیران نهادها و وزارتخانه بزرگ مانند وزارت علوم عضو ترکیب این شورا هستند، می‌توان از آن به عنوان فرصتی برای پرداختن به این نیاز ورزش استفاده کرد.
می‌توان جای خالی آکادمی را پُر کرد
فائقی در این زمینه یادآور شد: باید شورای عالی ورزش که سال‌هاست نقش آن فراموش شده مجدداً تشکیل جلسه بدهد، موضوع تربیت مربی توسط مدیران ورزش در آن مطرح و تصویب شود، وزارت علوم ماموریت بگیرد که موضوع را با هماهنگی وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک به سرانجام برساند و اینگونه جای خالی آکادمی ویژه هم پُر می‌شود.
به کمک و حضور وزارت علوم نیاز است
معاون پیشین سازمان تربیت بدنی با تاکید بر اینکه وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک به تنهایی نمی‌توانند تربیت مدیر را به نتیجه برسانند، خاطرنشان کرد: تربیت نیروی انسانی کاملاً تخصصی است. با توجه به منع نهادهایی غیر از وزارت علوم برای در اختیار داشتن دانشکده و موسسات علمی کاربردی، حتماً این وزارتخانه (وزارت علوم) باید کنار نهادهای ورزشی و کمک حال آنها در تربیت مدیر باشد. ورزش به داشتن مدیرانی با شاخصه‌های بین‌المللی نیاز دارد.
مدیر ورزشی باید ورزشی باشد
وی در پاسخ به این پرسش که «بهتر است مدیران ورزش از این جمع باشند یا خارج از ورزش؟»، گفت: حتماً مدیران ورزش باید ورزشی و اهل ورزش باشند. مگر بیمارستان را به دست مهندس می‌دهند؟ مگر داروساز کارهای ساخت و ساز یک ساختمان را انجام می‌دهد؟ دنیا به سمت تخصص گرایی است. ورزش باید توسط خود ورزشی‌ها اداره شود.
قهرمانان می‌توانند مدیران خوبی شوند اگر...
این مدیر ورزش کشور همچنین در مورد اینکه «مدیران ورزش حتماً باید از میان قهرمانان باشند؟»، تصریح کرد: یک قهرمان هم می‌تواند مدیر خوبی برای ورزش باشد به شرطی که دوره‌های مدیریتی لازم را سپری کرده باشد. قهرمانان اهلیت لازم را دارند و اگر برای مدیریت تربیت شوند، می‌توانند تاثیرگذاری بالایی داشته باشند به خصوص که در سطح بین‌المللی چهره‌های شناخته شده هستند. برخی مربیان فوتبال که پیش از این جزو بازیکنان و قهرمانان این رشته بودند و امروز در جایگاه مربی کاملاً موفق هستند، نمونه‌ای از این مهم هستند.
لزوم تحصیلات مربوطه برای مدیریت در ورزش
سعید فائقی در پایان بر لزوم تحصیلات مرتبط برای مدیران ورزشی تاکید دوباره کرد و گفت: امروزه بیشتر قهرمانان ورزشی کشور تحصیل کرده هستند. کارشناسی ارشد حداقل مدرک آنهاست اما برای مدیریت باید تحصیلات ویژه این کار را داشته باشند.