خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ: بخش پژوهش‌های فرهنگی رایزنی فرهنگی در قرقیزستان در گزارشی که به‌تازگی تهیه و در اختیار مهر قرار داده، می‌گوید بدنبال شیوع و گسترش پاندمی کووید ۱۹ و بحران اقتصادی؛ کارشناسان شروع موج جدید بردگی کاری در روسیه را پیش‌بینی می‌کنند.
بر اساس گزارش Global Slavery Index در سال ۲۰۱۸ میلادی در روسیه ۷۹۴ هزار برده وجود داشت. این‌کشور از نظر تعداد قربانیان بردگی معاصر در جایگاه ۶۴ جهان قرار دارد. اکثر آنها کارگران مهاجر از کشورهای آسیای مرکزی هستند. آنها در کارهای ساختمانی، خدمات تاسیساتی و تجارت جنسی بکار گرفته می‌شوند.
ولی به گفته اولگ بابیچ حقوقدان و کارشناس کنفدراسیون کار و اشتغال روسیه، حتی ارقام مذکور نیز نسبت به روسیه پایین آورده شده است.
او می‌گوید: «اگر با چشمان حق به این وضعیت نگاه کنیم؛ می‌بینیم که تعداد برده‌ها در کشور بسیار زیاد است، ما در خصوص آنها اطلاعات خیلی کم داریم یا خیلی کم در مورد آنها می‌دانیم. بسیاری از آنها نمی‌خواهند بیرون بیایند و تماس و ارتباط بگیرند؛ از زندگی خود می‌ترسند. اکثر کارگران مهاجر غیر قانونی در وضعیت بردگی بسر می‌برند. در روسیه بیش از ۱.۵ میلیون کارگر مهاجر غیر قانونی وجود دارد و بیشتر آنها یعنی ۶۰ درصد را می‌توان به عنوان برده محسوب کرد.»
اولگ ملنیک‌اف بنیانگذار و رئیس جنبش داوطلبان ضدّبردگی «الترناتیوا» است. او با تیم خود حدود ۱۰ سال است افرادی را که در وضعیت بردگی قرار دارند جست‌وجو و آنها را آزاد می‌کند. به گفته وی، آنها تا به حال حدود ۲۰ هزار نفر از اتباع کشورهای آسیای مرکزی را از حالت بردگی رهایی داده‌اند. او می‌گوید: «در سال ۲۰۱۱ میلادی یکی از دوستانم به من مراجعه و درخواست کرد یکی از بستگانش را که در بردگی در داغستان قرار داشت، آزاد کنیم. من نتوانستم درخواست کمک او را رد کنم. ما توانستیم پنچ نفر (سه دختر و دو مرد) را در داغستان آزاد کنیم. پس از آن بود که ایده تاسیس چنین جنبشی شکل گرفت.»
به گفته وی، تماس‌های زیادی با دفتر این جنبش برای ارائه کمک گرفته می‌شود: «متاسفانه ما نمی‌توانیم به همه کمک کنیم. اولاً از لحاظ نیروی انسانی مشکل داریم و دوم اینکه بودجه ما کافی نیست.»
وی با اعلام اینکه ۹۵ درصد بودجه این جنبش توسط خود او و بقیه از طریق جذب کمک‌های خیریه تامین می‌شود، گفت: «در روسیه افراد زیادی به بردگی می‌افتند، بیشتر آنها از اتباع جمهوری قرقیزستان و ازبکستان هستند. دختران زیادی از قزاقستان به کشورهای خارجی از جمله بحرین و امارات متحده عربی برده می‌شوند و آنها را مجبور به تن فروشی می‌کنند.»
در تاریخ ۲۸ دسامبر سال ۲۰۱۹ میلادی فعالان در بحرین عملیاتی انجام دادند. در نتیجه این عملیات دو دختر که یکی از آنها تبعه قزاقستان بود از بردگی جنسی رهایی یافتند. در حال حاضر عسل (نام آن دختر که تغییر یافته) در زادگاهش شهر چیمکنت قزاقستان است و امید دارد که دیگر چنین اتفاقی برای او تکرار نشود. او می‌گوید: «به من کاری پیشنهاد دادند ولی نمی‌دانستم چه کاری است. تازه قبل از پرواز گفتند که پروازم به بحرین است و باید تن فروشی کنم. به من وعده کوه طلا داده بودند ولی؟ در واقع همه چیز دروغ بود.»
بخش دیگری از صحبت‌های عسل چنین است: «درآمد روزانه ۲۵ هزار دلار یعنی در طول یک روز من باید ۲۵ هزار دلار بدست می‌آوردم. گذرنامه هایمان را گرفتند و گفتند اینجا کار خواهید کرد و به خانه بر نمی‌گردید تا زمانی که ۲۵ هزار دلار بیاورید و به کارفرما تحویل دهید. من دیگر امیدی نداشتم و به خود گفتم که ۲۵ هزار دلار را پرداخت می‌کنم و بعد برای خودم کار می‌کنم. چون ما در قزاقستان اصلاً وضعیت مالی خوبی نداشتیم و من و خواهرم پدر و مادر هم ندارم؛ می‌خواستم با کار کردن خانه و سرپناهی برای خودمان تهیه کنیم. دوست من با فعالان تماس گرفت، پس از دو روز به داد ما رسیدند و ما را آزاد کردند.»
۲۰ فوریه سال جاری خانم خادریه با دعوتنامه همسرش از ازبکستان به روسیه آمد. آنها در مسکو آپارتمانی را اجاره کردند. در این آپارتمان غیر از این خانم و همسرش چند نفر دیگر نیز ساکن شده بودند.
بعدها همسرش جعفر، خادریه را بشدت کنترل می‌کرد و اجازه بیرون رفتن از خانه را نمی‌داد. جعفر گذرنامه‌اش را به بهانه ثبت و رجیستر گرفت و دیگر به او برنگرداند. سپس او همسرش را پی در پی به محل کار خود می‌برد و اصلاً پولی به همسرش نمی‌داد: «من طی این مدت چند بار تلاش کردم از دست شوهرم فرار کنم ولی هر بار او من را پیدا می‌کرد و به آپارتمان باز می‌گرداند. سپس از تلفن همسرم توانستم به مادرم زنگ بزنم و از او کمک بخواهم. همسرم نه تنها من؛ بلکه سایر زن‌های خود را که درباره آنها در مسکو خبردار و مطلع شدم، همچون مبل اجاره می‌داد. ما در جایی که به ما می‌گفتند؛ کار می‌کردیم و همه کار انجام می‌دادیم. در روسیه یک سری گروه‌های مافیایی وجود دارد که از افرادی مثل ما سوء استفاده کرده و کسب درآمد می‌کنند. همسر من با آنها همکاری می‌کرد.»
مادر خادریه به سازمان حقوق بشر «استقبال اولاد» در ازبکستان مراجعه کرد و آنها هم به نوبه خود موضوع را به جنبش «آلترناتیوا» منعکس کردند.
بر اساس گزارش دفتر مطبوعاتی وزارت امور داخلی شهر مسکو، تهیدستان (افرادی که در کوچه زندگی می‌کنند) شهر مسکو توسط گروه‌های سازمان یافته جرم و جنایت کنترل می‌شوند. حدود ۴۰ درصد تهیدستان شهر مسکو در آزار و اذیت و اجباری قرار دارند و آنها را مجبور می‌کنند برای یک لقمه غذا کار کنند. اکثر آنها از مناطق روسیه و کارگران مهاجر از کشورهای آسیای مرکزی هستند.
مادرانی که با نوزاد همیشه خوابیده در کوچه‌ها می‌نشینند به آنها «مادونا» می‌گویند. نوزادانی که در دست «مادوناها» هستند همیشه تحت تاثیر قرص‌های خواب آور و الکل قرار دارند و این نوزادها به طور میانگین حدود ۳ ماه زندگی می‌کنند. آنها را از خانواده‌های فقیر یا از آدم ربایان می‌خرند. یک نوزاد حدود ۲۰۰ هزار روبل (۲۷۸۲ دلار) خرید و فروش می‌شود. در سال ۲۰۱۹ میلادی نزدیک به ۵۰۰ نوزاد مردند که حدود ۳۰-۲۰ درصد آنها فرزندان مهاجران و برده‌ها از آسیای مرکزی بودند.
تنگیس ویسایت‌اف از قزاقستان است. او در ۱۳ سالگی کشورش را بهمراه بستگانش ترک کرده و در حالی که ۱۷ سال بیشتر نداشت در بردگی کاری در چچن گرفتار شده است.
او می‌گوید: «یکی از بستگانم من را از خانه به مهمانی برد. فکر می‌کردم که به زودی برمی‌گردم ولی دیگر نتوانستم. فقط سال‌های ابتدایی به مدرسه رفته‌ام. همیشه در خانه می‌ماندم، از بچه‌های بستگانم پرستاری می‌کردم. سپس مجبور شدم در ساختمان سازی و کارهای سخت دیگر نیز کار کنم. در همه جا کار می‌کردم و کاملاً نمی‌دانستم که چه کار می‌کنم. منتظر بودم که دنبالم بیایند و من را از این آزار و اذیت رها کنند ولی هیچ سندی در دستم نبود. بعداً وقتی بزرگ شدم فهمیدم که بایستی فرار کنم.
در حال حاضر در پناهگاه جنبش «آلترناتیوا» هستم و اینک تنها یک سند دارم و آن هم گواهی تولدم است. ولی من شهروند هیچ کشوری نیستم. در روسیه به عنوان کارگر مهاجر هستم، قزاقستان دیگر من را قبول نمی‌کند، چون گذرنامه ندارم. چند بار تلاش کردم از مرز عبور کنم ولی اجازه ورود به قزاقستان ندادند.»
در روسیه آماری از بردگی معاصر وجود ندارد ولی کارشناسان اعلام می‌کنند، آمار مهاجرانی که گم می‌شوند سال به سال افزایش پیدا می‌کند.
به گزارش اولگ ملنیک‌اف، قیمت یک برده که برای انجام کارهای سخت مورد استفاده قرار می‌گیرد ۱۵ هزار روبل (۲۱۰ دلار) است. کارشناسان جملگی یک صدا اعلام می‌کنند که انجام هنجارهای حقوقی یا اقدامات جدید ضروری است. در امر مبارزه با بردگی معاصر حتی نهادهای خصوصی و یا بخش‌هایی در مبارزه با برده فروشی و بردگی وجود ندارد.
پتر سوکولوف رئیس مرکز «کاریتاس» (Karitas) معتقد است که برده‌های مهاجر حتی اگر امکان تماس با پلیس یا فرار از وضعیت سخت را نیز داشته باشند، آن کار را انجام نمی‌دهند.
سوکولوف گفت: «اکثر نیروهای کار مهاجر بیش از ۶-۵ سال بطور غیر قانونی و بدون ثبت در روسیه کار و زندگی می‌کنند. هیچ نهادی بر آنان نظارت ندارد و تعداد این افراد که به بردگی می‌افتند، سال به سال افزایش پیدا می‌کند.»
بنا بر پیش‌بینی‌های اولگ ملنیک‌اف، پس از پاندمی ویروس کرونا آمار این نوع کارگران بیشتر خواهد شد.موج جدید بردگی در انتظار است، چرا که در وضعیت قرنطینه بیش از ۱۰ میلیون نفر کسب و کار خود را از دست داده‌اند.