خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه: تعطیلات نیمه دوم مهر ماه و تعطیلات بین هفتهای آبان لرزه به تن کادر درمانی انداخته است. این تعطیلات معمولاً فرصتی برای بسیاری از ایرانیها بوده که به سفر بروند. اگر تا پیش از این مدارس و یا نبود تعطیلات مانع سفر بسیاری از مسافران میشد اما این روزها دورکاری و یا برپایی کلاسهای آنلاین این فرصت را به خیلی از افراد داده تا به سفر بروند. به همین دلیل است که از چند روز قبل از تعطیلات بین هفتهای، مسئولان نگران انجام سفرهای انبوه هستند. به نحوی که در تعطیلات اواخر مهر ماه بسیاری از جادههای منتهی به شهرهای شمالی کشور، پرترافیک بود.
اکنون نیز با بالارفتن آمار مبتلایان به کرونا و رکورد تعداد درگذشتگان، بسیاری از افراد دلیل آن را انجام سفرها میدانند. با این وجود سفر در دوران کرونا جدا از پیامدهای آن هزینههای بیشتری را نیز به مسافر وارد میکند. چند وقت پیش انجمن شرکتهای هواپیمایی اعلام کرد به قیمت بلیت هواپیماها اضافه خواهد شد. حتی نرخ حداقلی و حداکثری پروازها را نیز اعلام کردند. اگرچه این موضوع با مخالفت وزارت راه مواجه شد و متولیان اعلام کردند که افزایش ۱۵۰ درصدی قیمتها منصفانه نیست اما به صورت پنهانی و یا غیرمستقیم، این افزایش قیمت اعمال شد. به نحوی که اگرچه قیمت بلیت تهران به چابهار حدود ۴۵۰ هزار تومان بود اما در روزهای آخر مهرماه این نرخ به ۹۰۰ هزار تومان نیز رسید.
این در حالی است که فاصله اجتماعی در صندلی هواپیماها رعایت نمیشود. مسافران هنگام ورود به فرودگاه و یا هواپیما از وجود مواد ضدعفونی کننده محروم هستند. همچنین دمای بدن آنها کنترل نمیشود. در ترمینالهای اتوبوس رانی نیز اگر مسافری از راننده در خصوص ضدعفونی کردن اتوبوسها بپرسد پاسخ میدهد که تنها یک بار در روز تمام صندلیها ضدعفونی میشود.
عدم کنترل دمای بدن افراد و عدم فاصله گذاری اجتماعی در اتوبوسهای بین شهری نیز رعایت نمیشود. با این وجود نرخ بلیت اتوبوسها نیز گاهی با افزایش ناچیزی روبرو شده است. از سوی دیگر افرادی که به فاصله گذاری اجتماعی اهمیت بیشتری میدهند، صندلی کناری خود را از قبل خریداری میکنند. همین موضوع باعث افزایش هزینه بین شهری افراد نیز میشود. از طرف دیگر شرکتهای حمل و نقل ریلی در کوپههای چهار نفره از دو مسافر پذیرایی خواهند کرد اما از آنجایی که ظرفیت دو نفر دیگر خالی مانده است، نرخ این صندلیهای خالی از مسافر گرفته شده است. در راه آهن نیز فاصله گذاری اجتماعی و یا کنترل دمای بدن مداوم انجام نمیشود مگر هنگام پذیرش مسافران قطارهای ۵ ستاره.
غیر از افزایش هزینههای حمل و نقل برای مسافران، برخی از افراد استفاده از خودروی شخصی را ترجیح میدهند این موضوع هم با توجه به قیمت بنزین، روی نرخ سفر تأثیر میگذارد. از آن طرف اسکان در مراکز اقامتی نیز کم هزینه نیست. تعداد محدودی از هتلها برای استفاده از مواد ضدعفونی کننده و بالا رفتن هزینههای نگهداری از هتل و تعطیلی دراز مدت در صدد جبران خسارتهای خود برآمدند. اما امسال با وجود اینکه هر سال ۲۰ درصد به نرخ اقامت در هتلها اضافه میشد اما برای جبران همین خسارتها، از اول مهر امسال به جای ۲۰ درصد، هزینه اقامت در هتلها از مهر ۹۹ تا مهر ۱۴۰۰ حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا کرد.
برخی از مراکز اقامتی مانند بوم گردیها نیز از ارائه صبحانه و یا غذا در آن مرکز خودداری میکنند. دلیل آنها هم رعایت پروتکلهای بهداشتی است. مسافر باید به تهیه غذا در رستورانهای دیگر بپردازد که این موضوع نیز هزینه اضافی برای آنها به همراه دارد. این در حالی است که پیش از این اقامتگاههای بوم گردی و یا سایر تأسیسات گردشگری، هزینه یک شب اقامت را با صبحانه لحاظ میکردند.
احمد رضایی از فعالان حوزه گردشگری و راهنمای مسافر است که به موارد افزایش هزینه سفر، استفاده افراد از مواد ضدعفونی کننده و هزینه برای تأمین الکل را نیز اضافه میکند و به خبرنگار مهر میگوید: گردش در شهر یکی دیگر از موارد پرهزینه برای مسافران به شمار میآید. برخی از افراد ترجیح میدهند از تاکسی دربست برای حمل و نقل جاذبههای گردشگری استفاده کنند تا کمتر در معرض مواجهه با افراد مختلف باشند. همچنین به همراه بردن مواد ضدعفونی کننده و رعایت پروتکلهای بهداشتی هزینههای جانبی متعددی را برای مسافر به وجود میآورد. همه این هزینهها درمجموع باعث میشود که نرخ تمام شده انجام یک سفر برای مسافر ایرانی گرانتر از زمان قبل از کرونا باشد. اکنون نرخ تهیه الکل و یا ضدعفونی کننده حتی ماسکی که مسافر مجبور است در سفر به دفعات استفاده کند، بالاست. اینها جدا از وسایل سفری هستند که باید بیشتر از زمان قبل از کرونا با خود حمل کند مانند وسایل شخصی بیشتر و یا حتی وسایل خواب.
وی در ادامه میگوید: در بسیاری از شهرها گردشگران با هدف خرید سفر میکردند اما اکنون به دلیل بسته بودن مرزها بازارچههای مرزی از رونق افتادهاند و اکنون نرخ یک کالا در تهران و یا بازارچه مرزی چندان تفاوتی ندارد. این موضوع نیز انگیزه مسافران را از خرید در شهرهای مقصد میگیرد. با وجود همه این افزایش نرخها گاهی ستاد مبارزه با بیماری کرونا اعلام میکند که محدودیتهای شدیدی در برخی از استانها وجود دارد بنابراین نه تنها مسافران نمیتوانند به آن استان سفر کنند بلکه با تعطیلی بسیاری از جاذبههای گردشگری و یا موزهها مواجه میشوند. به همین دلیل سفر در ایام کرونا برای آنها سخت خواهد بود.
رضایی میگوید: به واقع با دو مشکل رو به رو شدهایم یکی ضرر و زیان فعالان گردشگری در پی عدم انجام سفرهاست و دیگری انتشار ویروس از شهرهای قرمز به سفید با انجام سفر است. برای این دو مشکل هنوز راه حلی پیدا نشده است تا بگوییم بالاخره مردم به سفر بروند و یا نه. وزارت بهداشت مردم را از سفر منع میکند و وزارت گردشگری مردم را تشویق به سفر میکند سفری که روی انجام پروتکلهای بهداشتی آن نظارتی هم ندارد و خود را مبرا از آن میداند.
آنچه که رضایی میگوید را میتوان در صحبتهای مونسان وزیر میراث فرهنگی جستجو کرد. او چند روز پیش در گفتگو با خبرگزاری مهر بیان کرد که ما نمیتوانیم روی آن واحد بوم گردی که در دسترس نیست و یا همه واحدهای اقامتی که بسیاری از آنها در شهرستانها هستند نظارت کنیم با این وجود معتقدیم باید نظارتها را افزایش داد.
به نظر میرسد سفر در ایام کرونا بیشتر از آنکه موجب آسایش و رضایت خاطر مسافران باشد، آنها در هجوم استرسهای ناشی از برخورد با موارد غیربهداشتی مواجه میکند. به نحوی که بسیاری از افراد اکنون از هر سرویس بهداشتی و یا رستوران و غذایی استفاده نمیکنند چون رعایت بهداشت در آن مکان برایشان اولویت دارد.