خبرگزاری مهر – گروه استانها: استان کرمان را بهشت معادن ایران می‌گویند، از جمله داشته‌های معدنی کرمان می‌توان به وجود صدها معدن سنگ‌های تزئینی اشاره کرد، هر گوشه‌ای از استان می‌توان نشان زخم خورده از برداشت سنگ‌های تزئینی بر کوه‌های را مشاهده کرد اما سوال اینجاست آیا به همان اندازه که از منابع استان برداشت می‌شود و محیط زیست صدمه می بیند سود هم عاید استان می‌شود؟
حداقل در بخش سنگ‌های تزئینی و ساختمانی با توجه به پویایی همیشگی بخش ساخت و ساز مسکن می‌توان با اتکا بر قانون عرضه و تقاضا بازار سنگ‌های معدنی را رونق داد اما وضعیت در کرمان بسیار بغرنج است و تنها عامل بروز این وضعیت عدم مدیریت و همگام نشدن با تکنولوژی روز در بخش فرآوری و برداشت است.
استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی برای برداشت سنگ از یک سو و عدم وجود کارخانه‌های فرآوری از سوی دیگر موجب شده سنگ‌های کرمان بعد از برداشت برای فرآوری به اصفهان و استان‌های دیگر از جمله تهران ارسال شود
سالانه ۸۰۰ هزار تن سنگ استخراج می‌شود، کافیست سری به معادن کرمان بزنید، استفاده از تکنولوژی‌های قدیمی برای برداشت سنگ از یک سو و عدم وجود کارخانه‌های فرآوری از سوی دیگر موجب شده سنگ‌های کرمان بعد از برداشت برای فرآوری به اصفهان و استان‌های دیگر از جمله تهران ارسال شود و بعد از تراش با چندین برابر قیمت به بازار منتقل می‌شود.
اگر به پروژه‌های بزرگ ساخت و ساز استان هم سر بزنید در بازار کرمان خبری از سنگ‌های مرغوب استان نیست و سازندگان از سنگ‌های تزئینی سایر استانها استفاده می‌کنند و نتیجه همه این مشکلات تعطیلی و رکود در معادن شده است.
فن آوری استخراج و فرآوری قدیمی است
تعطیلی برخی از معادن و بیکار شدن و کارگران و تعدیل نیرو و دپو شدن سنگ‌های معدن حالا به مشکل اصلی سرمایه گذاران در این بخش تبدیل شده است اما مهمترین مانع فعال شدن این معادن عدم وجود فن آوری در کارگاه‌های سنگ تراشی است.
به طوری که از ۲۲ مرکز فرآوری موجود در کرمان به دلیل استفاده از روش‌های سنتی و قدیمی ۲۲ مرکز بسته شده‌اند و معدن کاران هم برای تراش سنگ‌ها آنها را به اصفهان می‌فرستند.
این در حالیست که پس از فرآوری سنگ‌های معدنی در کرمان که اکثراً از مناطق محروم برداشت می‌شود این سنگ‌ها صادر می‌شوند که مقصد بسیاری از آنها کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌باشد اما خبری از آنها در ساختمان‌های شهر کرمان نیست به همین دلیل مردم با صرف هزینه‌های هنگفت سنگ‌های ساختمانی را از استان‌های دیگر تهیه می‌کنند.
کارخانه‌های سنتی فرآوری پاسخگوی نیاز استان نیستند
رئیس انجمن سنگ کرمان در این خصوص می‌گوید: استان کرمان دارای ظرفیت عظیم اقتصادی در زمینه سنگ‌های تزئینی است و با توجه به اینکه ساخت و ساز در کشورهای همسایه رونق و کیفیت بالایی که سنگ کرمان دارد می‌توان زمینه را برای ارزآوری غیر نفتی فراهم کند.
عزیززاده می‌گوید: سنتی بودن کارخانه‌های سنگ تراشی و فرآوری در کرمان یکی از مهمترین مشکلات است زیرا یک کارخانه سنتی در بهترین حالت ۵ هزار تن سنگ فرآوری می‌کنند.
وی گفت: معدنکاری با همان سیستم قدیمی در حال انجام است و هزینه‌های تولید و برداشت سنگ‌های تزئینی از هزینه‌های فروش بالاتر می‌شود و همین مساله موجب می‌شود معادن با مشکل جدی مواجه شوند.
معدنکاری با همان سیستم قدیمی در حال انجام است و هزینه‌های تولید و برداشت سنگ‌های تزئینی از هزینه‌های فروش بالاتر می‌شود و همین مساله موجب می‌شود معادن با مشکل جدی مواجه شوند
وی همچنین از عدم وجود بازار برای سنگ‌های تولیدی در کرمان نیز انتقاد کرد و گفت: پروژه‌های سنگین عمرانی ۹۰ درصد سنگ مورد نیاز را از تهران خریداری می‌کنند.
علی محمدی یکی از فعالان سنگ تزئینی در کرمان می‌گوید: مشکلات سنگ تزئینی در استان کرمان که از مهمترین ذخیره گاه‌های این سنگ به شمار می‌رود کیفیت سنگ نیست زیرا بهترین نوع سنگ تزئینی به خصوص سنگ مرمر در کرمان برداشت می‌شود و وجود دارد اما طی سال‌های اخیر هیچ سرمایه گذاری مناسبی برای استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا انجام نشده است به همین دلیل هم در بخش برداشت سنگ‌ها و هم فرآوری باید هزینه‌های بسیار سنگینی انجام شود.
پای تولید لنگ می‌زند
وی گفت: به دلیل این هزینه‌ها قیمت تمام شده تولید افزایش می‌یابد و همین امر صنعت سنگ‌های تزئینی را در رکود فرو برده است و مشکلات زیادی برای فعالان این بخش ایجاد شده به طوری که مشتری برای سنگ‌ها در کرمان وجود ندارد چون در سایر استانها برداشت با قیمت کمتر انجام می‌شود. به دلیل کرونا صادرات نیز مختل شده و سنگ کرمان که صادرات محور بوده بدون مشتری مانده است.
وی ادامه داد: هزینه فرآوری در واحدهای سنتی کرمان به حدی بالاست که اگر سنگ را به اصفهان بفرستیم و بعد از تراش صادر کنیم با قیمت حمل و نقل از هزینه تولید در کرمان کمتر می‌شود.
سنگ کرمان در خرده فروشی‌های شهر نیست
یکی دیگر از فعالان سنگ تزئینی نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: در بین مردم شهر کرمان سنگ‌های تزئینی استان‌های دیگر، شهرت بیشتری دارد و بازاریابی مطلوبی برای سنگ‌های کرمان انجام نشده است.
وی گفت: اگر سری به خرده فروشی‌های کرمان هم بزنید سنگ کرمان را پیدا نمی‌کنید و برندهای مختلف دیگر را می‌بینید که با قیمتهای هنگفن به فروش می‌رسد و مردم هم خریداری می‌کنند.
وی افزود: برای رهایی از این وضعیت باید کرمان به سمت مدرنیزه کردن در بخش استخراج و فرآوری و بازاریابی پیش برود و معادن را از وضعیت رکود فعلی نجات دهد.
وی با اشاره به کرونا نیز گفت: بعد از شیوع کرونا ساخت و ساز در داخل کشور نیز دچار وقفه شد و صادرات نیز مختل شده است به همین دلیل تقاضا از سطح قبل از شیوع کرونا در کرمان کمتر شده است.
به سادگی می‌توان از بازار ساخت و ساز به خصوص در قطر با توجه به برگزاری جام جهانی فوتبال در این کشور استفاده کرد اما این بازار به جای اینکه دست ایران باشد دست کشورهایی است که هزاران کیلومتر از قطر دور هستند
حسن ابراهیمی دیگر فعال بخش صادرات سنگ‌های تزئینی گفت: نزدیک بودن کرمان به کشورهای عربی فرصتی بسیار خوب برای فروش سنگ‌های تزئینی ایجاد کرده است در گذشته نیز چندین گروه تجاری از کشورهای مختلف به خصوص قطر به کرمان سفر کردند و با تأیید کیفیت سنگ‌های کرمان خواستار واردات سنگ‌های تزئینی از کرمان شدند.
وی با اشاره به اینکه ساخت و ساز در کشورهای عربی بسیار بالاست و سنگ‌ها را گاه با استفاده از هواپیما از آمریکای شمالی و جنوبی به این کشورهای منتقل می‌کنند گفت: به سادگی می‌توان از بازار ساخت و ساز به خصوص در قطر با توجه به برگزاری جام جهانی فوتبال در این کشور استفاده کرد اما این بازار به جای اینکه دست ایران باشد دست کشورهایی است که هزاران کیلومتر از قطر دور هستند!
با توجه به ظرفیت‌های هنگفت موجود در استان کرمان به نظر می‌رسد باید هر چه زودتر فکری به حال صنعت سنگ‌های تزئینی شود در غیر این صورت بسیاری از معدنکاران دچار ورشکستگی خواهند شد و فرصت‌های شغلی هزاران کارگر از دست می‌رود.