به همت سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی اسلامی دانشگاه‌ها و همکاری شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی کتاب مدیریت بحران‌های بین‌المللی تألیف علی آدمی و الهام کشاورز مقدم منتشر شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب مدیریت بحران‌های بین المللی تألیف علی آدمی و الهام کشاورز مقدم برای دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به همت سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی اسلامی دانشگاه‌ها (سمت) و همکاری شورای تخصصی تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی به بهای ۲۲ هزار ریال منتشر شده است.

نظام بین الملل به دلیل تعدد بازیگران، برخورد منابع، تلاش برای افزایش قدرت و امنیت از سوی بازیگران با بی ثباتی، بحران، جنگ و ستیز رو به روست. بحران‌ها و تعارضات بخش زیادی از تاریخ روابط انسان‌ها و دولت‌ها را در برگرفته اند؛ بنابراین با اینکه بخش وسیعی از رویدادهای بین المللی و منطقه‌ای با جنگ، خشونت و تهدیدات امنیتی عجین شده است، غالباً تلاش‌ها برای متوقف ساختن جنگ ناکام می‌مانند. می‌توان اذعان کرد که بنیادهای نظری دکترین مدیریت بحران ضعیف اند و نمی‌توان پیش بینی کرد که چه زمان می‌توان بحران را با دیپلماسی مدیریت کرد و چه زمان بحران به جنگ ختم می‌شود.

در کتاب حاضر تلاش شده است تا با دیدگاهی همه جانبه، علل شکل گیری بحران، عناصر مؤثر در تشدید یا کاهش آن، موانع مدیریت بحران و روش‌هایی برای مدیریت آن و سرانجام الگوی مدیریت بحران برای شناسایی ابعاد تبیین و تحلیل شود. امید است علاوه بر جامعة دانشگاهی سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.

فهرست مطالب عبارت است از:

مقدمه

فصل اول: بحران‌های بین‌المللی: ماهیت، انواع و عوامل مؤثر
۱. چیستی بحران‌های بین‌المللی
۲. علل شکل‌گیری بحران
۳. طبقه‌بندی موضوعی بحران‌ها
۴. ماهیت بحران‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
۵. عناصر مؤثر بر افزایش / کاهش بحران
۶. بحران و شیوه‌های مدیریت آن در تفکر اندیشمندان

فصل دوم: روش‌های مدیریت بحران
۱. روش‌های کوتاه‌مدت برای حل اختلاف و مدیریت بحران
۲. روش‌های بلندمدت برای حل اختلاف و مدیریت بحران

فصل سوم: مدیریت بحران از دیدگاه نظریه‌های روابط بین‌الملل
۱. سطح تحلیل فردی
۲. سطح تحلیل ملی
۳. سطح بینالمللی

فصل چهارم: مطالعه موردی بحران‌ها
۱. بحران موشکی کوبا
۲. بحران عراق
۳. بحران اوکراین
۴. بحران سوریه
۵. بحران یمن

منابع و مآخذ

در مقدمه این اثر به قلم نویسندگان آمده است: امروزه در قرن بیست و یکم مدیریت بحران‌ها و مناقشات بین‌المللی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و نیاز دولت‌ها برای چگونگی تنظیم سیاست و رفتار میان آن‌هاست، چرا که تغییرات ساختاری نظام بین‌الملل و خیزش قطب‌ها و قدرت‌های جدید، تکثر کیفی و کمّی منازعات را باعث شده است که دیگر ذیل نظام دوقطبی و تک قطبی، ساده‌سازی یا حل نمی‌شود، بلکه فضای چندقطبی از یک سو مداخلات بحران‌زا را افزایش داده و از سوی دیگر بحران‌های نوظهوری را فراهم کرده است که مساعی جمعی و نگرش‌های جهانی را می‌طلبد.

کمیت و کیفیت بروز و ظهور و همچنین تسری بحران‌های کنونی به شکلی است که مدیریت همسان و مشابهی ندارد و راهکارهای فراوانی در حوزه مدیریت بحران پیش پای قدرت‌ها نهاده است که باید در قالب دانش روابط بین‌الملل به آن‌ها پاسخ داده شود. شناخت همسانی‌ها و قاعده‌مندی‌های حل و فصل منازعات و نگرش تفاهمی به بسترها و ساخت بحران در جهان پست‌مدرن کنونی و سپس تفاهم بین‌الاذهانی نسبت به آن‌ها نیاز به تفکر متدولوژیک و ساختارمند نسبت به آن دارد.

همچنین نوپایی این مفهوم در علوم انسانی و تکثرگرایی معرفت‌شناسانه نسبت به آن سبب شده است تا چنین مفاهیمی در حوزه روابط بین‌الملل با تأخیر وارد عرصه نظریه‌پردازی و مفهوم‌سازی شوند و غلبه نگرش‌های پوزیتیویستی نیز به محدودیت‌های شناختی، روشی و معرفتی آن‌ها منجر گردد که باز ضرورت دوچندانی را متوجه دانش‌پژوهان مدیریت بحران می‌کند. فزونی داده‌ها و خروجی‌های رفتار قدرت‌های بزرگ در حل‌وفصل منازعات بین‌المللی و استخراج الگوهای روشن در برخورد اولیه آن‌ها از بحران و فهم آن و سپس پایداری و استمرار تصمیمات آن‌ها برای حل بحران، در یک بستر مطالعاتی، حکایت از قاعده‌مندی‌های رفتار نسبتاً مشخصی می‌کند که در گام نخست تصمیم‌گیرندگان و مقامات دولت‌ها را برای تنظیم روابط و رفتار نسبت به یکدیگر و سپس نسبت به نظام بین‌الملل فراهم می‌کند تا بتوانند با مبنا قرار دادن دانش مدیریت بحران‌های بین‌المللی، منازعات و راهکارهای حل‌وکنترل آن را در نگاه نخست تحلیل و تبیین کنند و در گام دوم امکان شناخت آینده‌پژوهانه از وقوع بحران‌های بعدی را به لحاظ حجم و موضوع فراهم سازند.

از این جهت شناخت قواعد و هنجارهای حاکم بر مدیریت بحران‌های بین‌المللی و به‌تبع آن نظریه‌پردازی نسبت به بحران، نقطه تأثیرگذاری بر فرایند علمی کردن دانش روابط بین‌الملل به شمار می‌رود که همواره دغدغه علاقه‌مندان و جامعة مخاطب روابط بین‌الملل از آغاز تا امروز بوده و این کار نیز تلاشی آگاهانه برای رفع این دغدغه و نزدیک‌تر کردن به مفهوم علمی بحران از منظر علوم طبیعی است.

در کتاب پیش‌رو، سعی شده علاوه بر موضوعات مذکور به شناخت بحران‌های تأثیرگذار در سده اخیر و واکاوی بازیگران، عوامل، اهداف و نحوه مدیریت بحران‌ها به عنوان موارد عینی نیز پرداخته شود تا دانشجویان و علاقه‌مندان این مباحث بتوانند با رویکردی تطبیقی از نحوة مدیریت کشورها در بحران‌های فیمابین و تطبیق الگوها و نظریه‌های مدیریت بحران، شناختی نزدیک‌تر و عینی‌تر از مدیریت بحران حاصل کنند.