مجموعه مستند هشت قسمتی «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» به کارگردانی سیاوش سرمدی برای نخستین بار روز پنجشنبه ۲۲ آبان روی آنتن شبکه مستند می‌رود.

به گزارش خبرگزاری مهر، سیاوش سرمدی کارگردان مستند «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» گفت: روایت‌ این فیلم کمی متفاوت با روایت‌هایی است که تاکنون از سوریه بیان شده و سعی کردیم زمینه‌های بحران را دقیق‌تر شناسایی کنیم. این فیلم مستند روزشمار اتفاقات و بحران‌های سوریه است. در این مجموعه  زمینه‌های شکل‌گیری بحران سوریه از سال ۲۰۱۱ تا سال ۲۰۱۸ که به نوعی جنگ تمام شده برای مخاطب روایت می شود. البته پس از سال ۲۰۱۸، جنگ به غیر از چند درگیری پراکنده تمام شده و اتفاقات بیشتر سیاسی بوده است.

وی با اشاره به حجم بالای اتفاقات و حوادث در سوریه گفت: از آنجا که حجم حوادثی که در سوریه رخ داده بسیار زیاد است و بازیگران بسیار زیادی دارد، با کار سختی مواجه بودیم. زیرا به حدی اتفاقات در سوریه زیاد بوده است که حتی افرادی که درگیر آن بوده و مسئولیت داشتند نیز همه جزئیات را نمی‌دانند پس بنابراین با موضوع پیچیده‌ای روبه‌رو  بودیم. برای مثال خیلی از کشورها در طول این سال‌ها مواضع شان نسبت به این بحران و داعش تغییر کرد. برای مثال عربستان در نیمه اول اتفاقات بازیگر اصلی بوده اما بعدا قطر و ترکیه او را حذف کردند. البته در مجموع باید بگویم که ایده کلی‌مان از ساخت این مستند پاسخ به این پرسش مهم است که «چرا ایرانیان باید در سوریه حضور داشته باشند؟»

این مستندساز درباره کشورهایی که در سوریه ایفای نقش کردند ،گفت: در ابتدای بحران سوریه، قطر، عربستان، امارات و ترکیه در یک جبهه بوده و ایران نیز در کنار سوریه بود اما در سال ۲۰۱۴، ایران، روسیه را در کنار خود آورد تا بتواند در نبردهای هوایی موفقیت بیشتری به دست بیاورد. با آمدن روسیه، تقریبا عربستان حذف می‌شود چرا که عربستان و قطر در موضوع اخوان ‌المسلمین به اختلاف می‌خورند و همین موضوع باعث می‌شود که ترکیه و قطر نیز در کنار عربستان نباشند.

سرمدی با اشاره به این که این مجموعه مستند نگاهی متفاوت به بحران در سوریه داشته و با مستندهایی که تاکنون ساخته شده است، تفاوت دارد،تصریح کرد: در این سال‌ها، نگاه ما به سوریه بیشتر نگاه ارزشی بوده و همین موضوع باعث شده که نتوانیم حوادث را به خوبی تحلیل کنیم. برای مثال از نظر ما داعش وابسته به عربستان است در حالی که عربستان در دوره‌هایی از داعش حمایت کرده و در دوره‌هایی دیگر از او حمایت نکرده است. روایت‌ ما در این فیلم کمی متفاوت با روایت‌هایی بوده که تاکنون بیان شده است. در این فیلم با هیچ مسئول ایرانی صحبت نشده و تمام مصاحبه‌شوندگان مسئولین خارجی‌اند. حتی حدود ۳۰-۴۰ درصد مصاحبه‌شوندگان ما معارضین‌اند، یعنی کسانی‌اند که با بشار اسد مخالف بوده و در این فیلم نظرشان را می‌شنویم.

وی درباره دلایل صحبت با معارضین در این فیلم مستند، توضیح داد: درست است که توطئه‌ای برای برهم ریختن سوریه طراحی شده بود اما باید به زمینه‌های آن نیز توجه می‌کردیم. بالاخره نارضایتی‌هایی وجود داشته و شاید این موضوعات نیز در شکل‌گیری بحران در سوریه بی‌تاثیر نباشد. ما در این فیلم با افرادی حرف زدیم که قبلا حتی در مستندهای خارجی هم حرف نزده بودند. برای مثال ما  با رابرت فیسک، خبرنگار ایندیپندنت مصاحبه کردیم که یکی از تحلیل‌گران برجسته خاورمیانه است و به تازگی درگذشته است. ما در این مستند با مسئولین جنبش حماس هم  گفت‌وگو کردیم. این مستند در ۵ کشور تصویربرداری شده و اولین کاری است که در جهان ساخته شده و مسئولین حماس درباره اتفاقاتی ناگفته توضیح می‌دهند.

کارگردان مستند «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» با اشاره به روند تولید این فیلم گفت: ساخت این مستند نزدیک به ۴ سال طول کشیده است. ما از سال ۱۳۹۵ تولید را آغاز کردیم که تا امسال نیز ادامه داشته است. کما اینکه در همین زمینه خیلی از اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر رخ داده را نیز به تصویر کشیدیم. توضیح دیگر اینکه ما در ابتدا ۴ قسمت از این مستند را ساختیم اما این قدر اتفاقات جدیدتر رخ داد که تصمیم گرفتیم ۴ قسمت دیگر بسازیم. البته باید بگویم که تلاش کردم در حد استاندارد رسانه روایت بی‌طرفانه‌ای از این بحران ارائه بدهم.

مستند «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ»  تولید مشترک مرکز مستند سوره و شبکه مستند است و از امشب  (پنجشنبه ۲۲ آبان ) در جدول پخش شبکه مستند قرار گرفته است.  این مجموعه پنجشنبه ها ساعت ۲۲ از شبکه مستند پخش و روزهای یکشنبه ساعت ۲۰ بازپخش می شود.