خبرگزاری مهر، گروه استانها - مهدی حسین نژادی: شهرستان مرزی بندر آستارا با بیش از ۹۱ هزار نفر جمعیت در شمال غربی استان گیلان واقع شده است و با سه مرز زمینی، دریایی و ریلی با کشور جمهوری آذربایجان در ارتباط است.
از حدود دو هفته گذشته و با رونق صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای همسایه از جمله روسیه، به دلیل فرایند طولانی گمرک و مرزبانی آستارای جمهوری آذربایجان، سخت گیری های شدید گمرکی و پایش‌های مختلف رانندگان در آن سوی مرز، باعث تشکیل صف‌های طولانی کامیون‌های یخچال دار ترانزیتی خارجی در خیابان‌های اصلی شهر مرزی آستارا ایران تا درب تجاری گمرک این شهر و از آنجا به محوطه اداره کل گمرک آستارا تا پل مرزی دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان شده‌است.
با توجه به ظرفیت پایین ترخیص کالا در گمرک آستارای جمهوری آذربایجان و در نتیجه توقف طولانی کامیون‌ها در مرز زمینی آستارای ایران و در عین حال افزایش تقاضای تجار کشورمان برای صادرات محصولات کشاورزی، شاهد نارضایتی رانندگان، تجار و بازرگانان در این رابطه هستیم و هم اکنون بیش از ۷۰۰ کامیون برای گذر از مرز آستارا، در نوبت هستند و بار اغلب آنها میوه و سبزیجات و اقلام فاسد شدنی است و با توجه به تصمیمات لحظه‌ای گمرک آستارای جمهوری آذربایجان در روزهای اخیر و نبود ثبات در برنامه آنها، تداوم وضع موجود برای رانندگان خارجی و تجار قابل پذیرش نیست.
فعالیت شبانه‌روزی گمرک آستارای جمهوری اسلامی ایران در این رابطه نشانه رونق تجارت خارجی است اما کندی پذیرش و ترخیص کالاها از جانب گمرک جمهوری آذربایجان سبب توقف و صف‌های طولانی کامیون‌های صادرات کالا در آستارا شده و مسئولان استانی، شهرستانی و سفرای ایران در دو کشور جمهوری آذربایجان و روسیه را به تکاپو برای رفع این مشکل انداخته است.
کاهش سرعت رویه‌های گمرکی در آستارای آذربایجان
مرز زمینی آستارای ایران که از مبادی مهم صادرات و واردات کالا در جمهوری اسلامی ایران است و بعد از شیوع ویروس کرونا نیز همواره شاهد رونق تجارت و ترانزیت خارجی بوده است، این روزها شاهد خواب سنگین کامیون‌های یخچال دار ترانزیتی خارجی است که اسیر کاهش سرعت رویه‌های گمرکی در مرز جمهوری آذربایجان شده‌اند.
در همین رابطه یک راننده اهل داغستان روسیه در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بیش از ۵ روز از توقف کامیون وی در مرز آستارای جمهوری اسلامی ایران می‌گذرد و شب‌ها در داخل خودروی خود می‌خوابد، اظهار کرد: این معطلی بیش از اندازه که از جانب گمرک آستارای جمهوری آذربایجان است همه ما رانندگان روسی را بی حوصله کرده است.
ولادیمیر کاروف، افزود: بسیاری از کامیون‌ها بار میوه دارند و با وجود اینکه تب سنجی و کنترل بهداشتی و همچنین سایر موارد کنترل راننده‌ها و کامیون‌ها در مرز ضرورت دارد اما اگر به موقع به مقصد نرسیم به دلیل فسادپذیر بودن بار کامیون که میوه و تره‌بار ایرانی است متضرر خواهیم شد.
راننده کامیونی دیگر که تبعه روسیه و اهل آستاراخان است، در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه متأسفانه کندی گمرک آستارای جمهوری آذربایجان در ترخیص کالاها باعث ایجاد ترافیک در سمت مرز ایران شده است، افزود: از دولت جمهوری آذربایجان انتظار می‌رود به این کندی حرکت خودروهای ترانزیتی در مرز آستارای ایران پایان دهد.
آرتین ساخاروف با تاکید بر اینکه ما می‌دانیم مغازه داران و برخی اهالی ساکن بلوار منتهی به گمرک آستارای ایران نیز از پارک دوبله کامیون‌ها در مقابل منازل، مغازه‌ها و محل کار گلایه دارند، گفت: توقف و تردد کامیون‌ها سبب ترافیک و به هم ریختن آسایش و آرامش مردم محل می‌شود، ولی چاره‌ای نداریم و امیدواریم این مشکل رفع شود.
فرماندار آستارا نیز در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه این شهرستان مرزنشین ظرفیت ترخیص روزانه ۵۰۰ کامیون از مرز را دارد، اظهار کرد: در ماه‌های گذشته روزانه حدود ۲۰۰ کامیون از مسیر گمرک ترخیص می‌شد و مشکل صف‌های کامیون‌ها وجود نداشت اما با توجه به مشکلاتی که از سوی جمهوری آذربایجان ایجاد شده، میزان پذیرش و ترخیص خودروها کاهش یافته است.
عباس صابر ادامه داد: میزان ترخیص روزانه کامیون‌ها به ۱۰۰ و کمتر از آن رسیده است.
وی افزود: برای رفع مشکل فوق جلساتی با گمرک و پایانه مرزی آستارا برگزار کردیم و با هماهنگی با سفیر ایران در جمهوری آذربایجان در تلاش برای رفع این مشکل هستیم.
فرماندار آستارا، گفت: مقرر شد کامیون‌ها از پایانه بار که تا حدودی خارج از شهر است، طبق برنامه ریزی و برحسب سرعت ترخیص به گمرک حرکت داده شوند تا از تشکیل صف‌های طولانی در محدوده گمرک جلوگیری شود و همچنین از این پس از پذیرش کامیون‌های خالی از کشور مقابل جلوگیری می‌شود تا از شمار این وسایل نقلیه معطل کاسته شود.
در هر صورت مرز آستارا که در ایام کرونا و در اوج تحریم‌های ظالمانه، در امر صادرات و واردات کالا فعالیت چشمگیری داشت، یک فرصت ملی برای افزایش توان و جهش تولید ملی و توسعه تجارت خارجی است، اما در این زمینه باید دیپلماسی در روند اجرای فعالیت‌های گمرکی ایران با کشورهای همسایه جدی گرفته شود و با بهره گیری از دیپلماسی بین المللی اجازه نداد برخی عملکردها و تعلل‌ها مانعی در رونق صادرات ملی جمهوری اسلامی ایران شود.